1. Құрылыс материалдарының негізгі қасиеттерінің жіктелуі


Металдарың жіктелуі. Қара металдардың қасиеттері



бет3/29
Дата21.12.2023
өлшемі1,52 Mb.
#142402
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   29
Байланысты:
Строиииимааттт

6. Металдарың жіктелуі. Қара металдардың қасиеттері.
Металдардың жіктелуі:
Қара металдар: Болат; Шойын;



Түсті металдар мен қорытпалар: Асыл металдар; Сирек түсті металдар; Жеңіл түсті металдар; Ауыр түсті металдар.

Қара металдардың қасиеттері. Металдар түсті және қара болып бөлінеді.
Қара металдар-бұл әртүрлі мөлшерде көміртегі бар темір, сонымен қатар өзіне сай кристалдық торлар. Қара металдарға болаттар мен шойындар жатады, олардың өзі класстарға бөлінеді. Әр түрлі типтегі шойындар мен болаттар өндірісінде металл кендерінен алынған қара металдар қолданылады.
Металл экономикасында қара металдар 90% - дан асады, бұл олардың кең таралғанын көрсетеді. Көміртектің пайызы материалдың қандай қасиеттерге ие болатынына байланысты — шойын немесе болат.
Физикалық қасиеттері бойынша магниттік қасиеттері бар металдар қара болып табылады:
Темір (Fe).
Кобальт (Co).
Никель (Ni).
Гадолиний (Gd).
7. Қара металдар түрлері, шикізат және алу технологиясы
Шойындар-көміртегі бар темір қорытпалары, құрамында көміртегі 2,14% - дан асады (кейбір шойындарда 6% - ға дейін). Шойындар ақ, сұр және иілгіш болып бөлінеді. Шойын-темір-көміртек қорытпаларын балқыту арқылы өндірілетін темір. Бұл қорытпадағы көміртегі мөлшері 2-4% құрайды. Балқыту процесінен кейін шойын құралдармен өңдеудің орнына қалыпқа құйылады. Көміртек цементит немесе графит түрінде ұсынылады, бұл заттар дайын шойынның түсін анықтайды Көміртектен басқа, шойынның құрамында 1-3% кремний бар, бұл оның құю сапасын жақсартады. Сондай-ақ

болуы мүмкін: марганец, фосфор және күкірт. Шойынның механикалық қасиеттеріне қаттылық, серпімділік, икемділік және беріктік жатады. Шойынның әртүрлі түрлері бар, айырмашылықтар термиялық өңдеудің әртүрлі әдістеріне байланысты.


Болат-құрамында 2,14% - дан аз көміртегі бар темір қорытпалары. Болат- темір мен көміртектің қорытпасы, оның құрамында кем дегенде 45% темір және 0,02-2,14% көміртек бар. Болаттың негізгі қасиеттері соңғы элементке байланысты. Болат өндіру үшін алдымен кен мен көмір алу керек, содан кейін оларды арнайы әдіспен өңдеу керек.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   29




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет