1емтихандық билет



бет6/22
Дата22.05.2023
өлшемі116,53 Kb.
#96180
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   22
Қабілеттер дегеніміз - оның орындалуының жетістігін және оның дамуының жеңілдігін анықтайтын адамның жеке типологиялық сипаттамалары. Қабілет бір адамды екінші адамнан ажыратады, білімді игеруді жеңілдетеді, білік пен дағдыны қалыптастырады. Қабілеттердің тума берілмейтінін мойындаумен бірге психология белгілі іс-әрекетті табысты орындаудың шарты болатын ми құрылымының тума ерекшеліктеріне шек келтірмейді. Қабілеттер дамуының табиғи негізі болған мидің қүрылымы, сезім мүшелері мен қозғалыстардың анатомиялық-физиологиялық, нәсілдік ерекшеліктері ңышан деп аталады. Шын мәнінде, адамдар арасындағы табиғи айырмашылықтар оларда қалыптасқан дайын қабілеттерде емес, дәл осы нышандар көрінісінде. Нышандар қабілет дамуының бастауы болғандықтан, адамның барынша же-тіліп, кемелдену жолу осы екі қүбылыстың өзара үштасып, байланысқа келуінен болады. Нышанның арқасында дамығанымен, қабілет сол нышанның өзіндік қызметінен туындамайды, ол нышаннан бастауын ғана алған даму процөсінің нәтиже жемісі.Балаларда ерте жастан бастап сіз қабілеттердің алғашқы көріністерін байқай аласыз - кез-келген іс-әрекетке бейімділік - бала қуаныш, рахат сезінеді, оны процестің өзі қызықтырады (ол сурет салғанды ​​ұнатпайды, бірақ сурет салу және т.б.). Қабілеттер 3-4 жастан бастап барынша қарқынды және айқын дами бастайды, ал ерте балалық шақта олардың қалыптасуының жалпы алғышарттары қойылады (негізгі қимылдар, заттар мен әрекеттер игеріледі, белсенді сөйлеу қалыптасады). Жалпы қабілеттер танымдық және практикалық болып бөлінеді. Мектепке дейінгі жастағы ерекше қабілеттер, ең алдымен, көркем болады. Мектеп жасына дейінгі бала әр түрлі көркемдік іс-шараларға қатысады (ән айтады, билейді, мүсін жасайды, сурет салады). Мектепке дейінгі жаста: 1. көрнекі, декоративті және қолданбалы дағдылар (композиция, түс, түс қатынастары, формасы мен пропорциясын сезіну). 2. Театрландырылған сөйлеу (поэтикалық құлақ, экспрессивті интонация, мимика, қимылдар, қалыптар, ойын немесе ойын барысында кейіпкер бейнесін беру кезіндегі жүріс). 3. Музыкалық (эмоционалды тәжірибе, ырғақ сезімі, әуеннің модальды қозғалысы және әуенді құлақ арқылы көбейту). Мектеп жасына дейінгі баланың музыкалық қабілеттері музыканы қабылдау, эмпатиялау, мәнерлі музыкалық құралдарды ажырата білу қабілеттерінде, музыкалық шығармаларды орындау кезінде (ән айту, музыкаға қимыл жасау, балалардың музыкалық аспаптарында ойнау), сондай-ақ музыкалық импровизацияда (әнде) кездеседі. , музыкалық, ойын және би) ... Кез-келген ерекше қабілетке негізгі нұсқаулар кіреді: белгілі деңгейдегі танымдық процестер, техникалық дағдылар, сонымен қатар эмоционалды жауап беру және қабылдау қабілеті.
2. Берілген мінездемелерден мектеп жасына дейінгі баланың психологиялық портретін жасаңыз.

10 ЕМТИХАНДЫҚ БИЛЕТ



  1. «Зейін» түсінігін ашыңыз. Зейін түрлерін жіктеңіз. Мектепке дейінгі жастағы балалар зейінінің даму ерекшелігін сипаттаңыз.

Зейін — адамның психикалық әрекетінің белгілі бір нәрсеге бағытталып шоғырлануы. Адам өмірінде зейіннің алатын орны зор. Әсіресе, таным процесінде, білім алу ісінде маңызы ерекше. Шәкірттің сабақты түсіне қоймауы, есінде дұрыс сақтай алмауы, тапсырманы орындауда қате жіберуі оған дұрыстап зейін қоймаудан болады.Зейіннің физиологиялық негізін орыс физиологы, академик Алексей .Алексеевич. Ухтомскийдің (1875 – 1942) доминанта теориясы бойынша түсіндіруге болады. Бұл теория бойынша, сыртқы дүниенің көптеген тітіркендіргіштерінің ішінде біреуі миға күшті әсер етеді де, оның бір алабын ерекше қоздырады. Мидың осы күшті қозған алабы қалған алаптардағы әлсіз қозуды өзіне тартып отырады. Осыдан мидың күшті қозған алабы одан бетер күшейеді. Мұндай жағдайда адам зейінні бір нәрсеге шоғырланады да, қалған нысандарды байқамайтын болады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   22




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет