«Қазақстан биоресурстары» пәнінен емтихан сұрақтары А
Н Наурызым қорығы және оның ресурстық түрлерді қалпына келтірудегі және сақтаудағы
жүктеу/скачать 200,65 Kb.
|
| Н
Наурызым қорығы және оның ресурстық түрлерді қалпына келтірудегі және сақтаудағы маңызы. Наурызым қорығы және оның ресурстық түрлерді қалпына келтірудегі және сақтаудағы маңызы? Наурызым мемлекеттік табиғи қорығы – Қостанай облысы Наурызым және Әулиекөл аудандарында орналасқан мемлекеттік қорық.1931 жылы ұйымдастырылған (320 мың га), 1966 жылы ауданы ықшамдалып (87,7 мың га), қайта құрылды. Оған Терсек(көлемі 4,7 мың га), Сыпсың (көлемі 7 мың га) және Наурызым (көлемі 37,2 мың га) орман алқаптары мен Жаркөл, Ақсуат, Сарымойын көлдері енеді. Олардың үлесіне бетегелі-жусанды 5 мың га тың жазық дала кіреді. Қорық орналасқан аумақтың климаты континенттік; қысы – суық, ызғарлы; жазы – ыстық. Жылдық жауын-шашын мөлшері 200 – 250 мм. Топырағы құмайтты. Мұнда жоғары сатыдағы өсімдіктердің 700-ге жуық түрі (қарағай, қайың, көктерек, тобылғы, тал, мойыл, қырыққұлақ, т.б.) өседі. Қорық жан-жануарлар дүниесіне бай: сүтқоректілердің 40-тан астам, құстардың 250-дей, қосмекенділер мен бауырымен жорғалаушылардың 3 және балықтардың 10-ға жуық түрлері тіршілік етеді. Сондай-ақ, ор қоян, елік, борсық, түлкі, суыр, т.б. мекендейді. Қорықтан аққу, безгелдек, дуадақ, ақ сұңқар, тарғақ сияқты саны жылдан жылға азайып бара жатқан құстарды кездестіруге болады. Бұл аймақта су көздерінің мол болуы көктемде жыл құстарының ұшып келуіне, ұя басуына мүмкіндік береді. Қорықта “Табиғат мұражайы” жұмыс істейді. Ө Өсімдіктер әлемі биоресурстарын зерттеу әдістерінің ерекшеліктері. Ботаника өсімдік ағзаларын ұйымдастырудың және жұмыс істеуінің көптеген аспектілерін зерттейтіндіктен, әр жағдайда зерттеу әдістерінің өзіндік жиынтығы қолданылады. Ботаникада жалпы әдістер де қолданылады (байқау, салыстыру, талдау, эксперимент, жалпылау) және басқалары арнайы әдістер (биохимиялық және цитохимиялық, Жарық (қарапайым, фазалық-контрасты, интерференциялық, поляризациялық, флуоресценттік, ультракүлгін) және электрондық (трансмиссиялық, сканерлеу) микроскопия әдістері, жасуша культурасының әдістері, микроскопиялық хирургия, молекулалық биология әдістері, генетикалық әдістер, электрофизиологиялық әдістер, мұздату және жару әдістері, биохронологиялық әдістер, биометриялық әдістер, математикалық модельдеу, статистикалық әдістер). Арнайы әдістер өсімдіктер әлемін ұйымдастырудың белгілі бір деңгейінің ерекшеліктерін ескереді. Сонымен, ұйымның төменгі деңгейлерін зерттеу үшін әртүрлі биохимиялық әдістер, сапалық және сандық химиялық талдау әдістері қолданылады. Жасушаларды зерттеу үшін әртүрлі цитологиялық әдістер, әсіресе электронды микроскопия әдістері қолданылады. Тіндердің және ағзалардың ішкі құрылымын зерттеу үшін жарық микроскопиясы, микроскопиялық хирургия, селективті бояу әдістері қолданылады. Өсімдіктер әлемін Популяциялық-түрлік және биоценотикалық деңгейлерде зерттеу үшін әртүрлі генетикалық, геоботаникалық және экологиялық зерттеу әдістері қолданылады. Өсімдіктердің таксономиясында салыстырмалы морфологиялық, палеонтологиялық, Тарихи, цитогенетикалық әдістер маңызды орын алады. Ботаниканың әртүрлі бөлімдеріндегі материалды игеру болашақ Агрохимик-топырақтанушы мамандарды даярлауда теориялық негіз болып табылады. Өсімдік ағзасы мен оның тіршілік ету ортасының ажырамас байланысының арқасында өсімдіктің морфологиялық белгілері мен ішкі құрылымы негізінен топырақтың ерекшеліктерімен анықталады. Сонымен бірге физиологиялық және биохимиялық процестердің бағыты мен қарқындылығы топырақтың химиялық құрамына және оның басқа да қасиеттеріне байланысты, сайып келгенде өсімдік биомассасының өсуін және тұтастай алғанда өсімдік шаруашылығының өнімділігін анықтайды. Сондықтан ботаникалық білім топыраққа әртүрлі заттарды енгізу қажеттілігі мен мөлшерін негіздеуге, мәдени өсімдіктердің өнімділігіне әсер етуге мүмкіндік береді. Шын мәнінде, мәдени және жабайы өсімдіктердің өнімділігін арттыру үшін топыраққа кез-келген әсер ботаниканың әртүрлі бөлімдерінде алынған мәліметтерге негізделген. Өсімдіктердің өсуі мен дамуын биологиялық бақылау әдістері толығымен дерлік ботаникалық морфология мен эмбриологияға негізделген. Өз кезегінде өсімдік әлемі топырақ түзудің маңызды факторы болып табылады және топырақтың көптеген қасиеттерін анықтайды. Өсімдіктің әр түрі белгілі бір топырақ түрлерімен сипатталады және бұл заңдылықтар топырақты картаға түсіру үшін сәтті қолданылады. Өсімдіктердің түрлері және олардың жеке жүйелік топтары едафиялық (жер асты) жағдайлардың фитоиндикаторларына сенімді бола алады. Индикациялық геоботаника топырақтанушылар мен агрохимиктерге топырақ сапасын, олардың физика-химиялық және химиялық қасиеттерін бағалаудың маңызды қәдістерінің бірін береді, Ботаника агрохимияның теориялық негізі, сонымен қатар өсімдік және орман шаруашылығы сияқты қолданбалы салалар болып табылады. Қазір өсімдіктердің 2 мыңға жуық түрі мәдениетке енгізілді, бірақ олардың аз ғана бөлігі кеңінен өсіріледі. Флораның көптеген жабайы түрлері болашақта өте перспективалы дақылдарға айналуы мүмкін. Ботаника табиғи аумақтарды ауылшаруашылық игерудің мүмкіндігі мен орындылығын, өсімдіктердің табиғи топтарының, атап айтқанда шалғындар мен ормандардың өнімділігін арттыру мақсатында Мелиоративті шараларды жүргізуді негіздейді, құрлықтың, Тұщы су объектілерінің және мұхиттардың өсімдік ресурстарын игеруге және ұтымды пайдалануға ықпал етеді. Агрохимия және топырақтану саласындағы мамандар үшін ботаника топырақ түзуші процестердің мәнін тереңірек түсінуге, топырақтың белгілі бір қасиеттерінің өсімдік жамылғысының сипаттамаларына тәуелділігін көруге, мәдени өсімдіктердің нақты қоректік заттарға қажеттілігін түсінуге мүмкіндік беретін негізгі негіз болып табылады. жүктеу/скачать 200,65 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|