Ќазаќстан Республикасы білім жјне єылым министрлігі
жүктеу/скачать 0,79 Mb. Pdf көрінісі
|
| Әдебиеттер: 2,3,4,7,9, 10.
№8 дәріс тақырыбы: Ғылыми-техникалық аударма мәтініне қойылатын талаптар мен аудармашының міндеттері. Дәріс тезисі: Ғылыми-техникалық мәтіндерді аударуда мына критерийлер бірдей негізге алынады. Лингвистиалық (балам аударма тіл заңдылықтарына сай болады). Қолданбалы- практикалық (Түсініктілік, уәжділік, айырымдық мәнінің жеткіліктігі, ықшамдылық-икемділігі ескеріледі). Ғылыми- техникалық мәтіндердің өзегі терминдер болғандықтан, ықшамдылық, қолдануға қолайлылық, жүйелілік талаптары сақталуы тиіс. Ұғым мазмұнын дәл беруі керек. Мәтін мазмұнын түсінікті тілмен жеткізілеу шарт. Аудармашының компьютермен жұмыс істей білуі. Аудармашының техника саласын аударуында техника саласы бойынша білімінің тереңдігі. Аударма арысында орфографиялық, пунктуциялық, грамматикалық және стилистикалық нормаларды басшылыққа лау. Аудармашы өзіне тапсырылған материалдың мазмұнын бөгде адамдарға жарияламауы керек. Термин сөздердің баламасын табуда өз еркіне салмай, ғылыми салалардағы сөздіктерді басшылыққа алуы. Өз бетімен түпнұсқа мәтінін өзгертуге, қысқартуғ немесе толықтыруға құқылы емес. Аудармашы аудрма мәтінінің мазмұнын ғана емес, сыртқы пішінін (шрифт өлшемі, тақырып атауларының орналасуы, абзац, бет нөмірлері, кестелердің орналасуы) түпнұсқа мәтініне сай рәсімделуін қадағалауы қажет. Терминдегі мағына екіұштылығын жою үшін контекст қызметін 18 пайдалану керек. Мәтіндерде ой нақтылығы, дәлдігі, дұрыстығы, түсінікті дәйектілігі болғанын қадағалау керек. Калькамен аударуға рұқсат берілмейді. Бірақ мағыналық калька басты назарда болу керек. Кей сөзді калькамен аударуға болса да, аударма тілдегі сөз әлеуетіне қарап, қолданбалы практикалық факторға сүйеніп басқа балама алуға болады. Ғылыми- техникалық мәтіндерді аударуда үш критерий бірдей негізге алнады. Олар: 1. Лингвистикалық (балама аударма тіл заңдылықтарына сай болуы). 2. Қолданбалы-практикалық (түсініктілік, уәжділік, айырымдық мәнінің жеткіліктігі, ықшамдық-икемділік). 3. Әлеуетті-психологиялық факотор (аударма мәтінді қолданушы адамдардың дайындығы есте олғаны жөн). Ғылыми-техникалық мәтіндердің өзегі – терминдер. Халықаралық деңгейде кең қолданылатынғ көп халыққа сіңісті терминдерді аударуға транскрипция әдісі қолданылады. жүктеу/скачать 0,79 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|