210
Шаруашылықтағы дəнді дақылдардың
мөлшеріне байланысты
оларды жем қоспасына қосудың қолайлы пайыздарының əртүрлі
қатынастарын ЭЕМ арқылы есептеуге болады.
БҚЖҒЗИ (Бүкілодақтық құрама жем ғылыми-зерттеу институ-
ты) есептеп, дайындаған ақуызды-витаминді қосымша рецептері
қоректілігі бойынша толыққұнды болып табылады жəне оны кең
қолдануға болады.
Əсіресе, ақуызды-витаминді қосымша бордақылайтын шошқаға
арналған өндірістерде кең қолданылады.
Бұндай ақуызды-витаминді
қосымшаның құрамына 22-24% күнжара мен шрот, 10-25% жемдік
ашытқы, 8-20% еттісүйек жəне балық ұндары кіреді. Кейбір рецеп-
терде асбұршақ көп пайызды (35% дейін) құрайды.
Ұсынылған рецептерде шаруашылықта өсірілетін асбұршақты,
арпаны, шөптік ұнды көп пайдалану қарастырылған.
Премикс ақуызды-витаминді қосымшаға
құрама жемге қарағанда
көп мөлшерде (4-7%) енгізіледі. Премиксті енгізу нормасы: құсқа –
4%, шошқаға – 5%, ірі қараға – 5 -7%. Кейбір құрауыштардың жоғары
ылғалдылығы ақуызды-витаминді қосымшаның жабысып қалуын,
көгеруін тудырады. Ақуызды-витаминді қосымшаның қоректік зат-
тары жақсы сақталуы үшін қолайлы ылғалдылығы 6-8% болғанда
байқалады.
Ақуызды-витаминді қосымшаның
сапасына қойылатын талаптар
3.4-кестеде берілген.
3.4-кесте. Ақуызды-витаминді қосымшаның сапасына қойылатын талаптар
Көрсеткіштер
Сипаттамасы мен нормасы
Ылғалдылығы: шашыранды, %
14 дейін
түйіршіктелген, %
14,5 дейін
Ірілігі: шашыранды, %:
Ø 5мм
електегі қалдық
жіберілмейді
Ø 3мм електегі қалдық
10 аспауы керек
түйіршіктелген, %:
Ø 2мм електен өткені:
Ø 4,7-7,7мм түйіршіктер үшін
Ø 7,7мм көп түйіршіктерге
5 аспауы
10 аспауы
Үгілгіштігі: (көп емес), %
Ø 4,7-7,7мм түйіршіктерге
10
Ø 7,7мм көп түйіршіктерге
22
Шикі протеин (кем емес), %
30
211
Шикі клетчатка (көп емес), % :
құсқа
7
шошқаға
9
басқа малға
-
Металды-магнитті қоспа:
өлшемі 2 мм дейінгі (көп емес), 1 кг
АВҚ-да, мг
30
өлшемі 2 мм жоғары бөлшектері
Жіберілмейді
Құм (көп емес), %
1
Зиянкестермен зақымдануы (көп емес), 1
кг
АВҚ-дағы саны
5
Ескерту: 1. Белгіленген мөлшерден түйіршіктің диаметрі 1 мм
жоғарылауы жіберіледі.
2. Ақуызды-витаминді қосымшаға мақта шроты енгізілгенде ірілігінің
жоғарылауы жіберіледі:
Ø 3 мм електегі қалдық 15% аспауы керек.
Сақтау мерзімі: шашыранды – 2 ай, ал түйіршіктелген ақуызды-
витаминді қосымша
- 3 ай. Сақтау мерзімі өткеннен кейін ақуызды-
витаминді қосымшаны айына бір рет зарарлығын тексеріп тұру керек.
Достарыңызбен бөлісу: