Б а л а ш т ү с І п қ а л и е в дерматовенерология ОҚулық
жүктеу/скачать 7,25 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Рецепторлық қызметі
| Зат алмасулық қызметі
. Терінің зат алмасудағы ролі оның қор жинақтаушы қасиетіне байланысты. Дәнекер тінді клеткалардың, эластикалық, коллаген және аргирофильді талшықтардың, тері асты шел май қабатының гидрофильділігі клеткаішілік және клеткадан тыс сұйықтықтың, минералдық заттардың, дәрумендер мен микроэлементтердің теріде жинақталуына әкеледі. Теріде көмірсу, холестерин, йод, бром, амин қышқылдары, өт қышқылдары және липидтердің тотығып қышқылдану процессінің қалдықтары жинақталады. Осыған орай жалпы зат алмасу бұзылыстары алдында теріде бірқатар патологиялық процесстер орын алады. Мысалы бауырдың қызметі бұзылғанда айқын терінің қышуы, жасырын қант диабетінде айқын пигментті дақтардың болуы. Терінің мүйізді қабатына енген көптеген химиялық заттар онда ұзақ сақталады. Радионуклидпен араластырылған преднизолонды перкутанды ионофорез арқылы енгізгенде препараттың ағзадағы айналысы 2 аптаға дейін жалғасады, ал ішуге қабылдағанда тек 24 сағат көлемінде ғана табылады. Дәрумендердің тері жағдайына тигізетін әсері мол. В тобының дәрумендері тотығу тотықсыздану процессінің ағымын қалыптастырып, РР дәрумені детоксикация және метаболиттердің сыртқа шығарылуына қатысып, А, Е, Д дәрумендері инфекцияға қарсы әсері факторы бола отырып терідегі белоктық алмасуды белсендіріп, эпидермистегі кератопластика процессін қалыптастырады. Бұл қабыну процесстерінде эпителий регенерациясын жақсартады. Рецепторлық қызметі . Тері ағзаны түрлі қолайсыз әсерлерден қорғап қана қоймай мультифакторлы анализатор қызметін де атқарады. Себебі, теріде кең көлемде рецепторлық алаң бар. Терінің рецепторлық қызметі көптеген түрлі сезімтал нерв ұштары мен барлық тері беткейінде әркелкі орналасқан сенсорлық денешіктердің көмегімен атқарылады. Терінің тактильді, ауырсыну және температуралық сезімталдығы болады. Тактильді сезімталдық саусақ ұштарында, ірі тері қатпарларында және тілдің кілегей қабығында көбірек болады. Мұндай сезімталдық заттың қаттылығын, жұмсақтығын және одан да басқа заттардың консистенциясын сезіндіреді. Терідегі салқын мен ыстықты сезінетін нерв ұштары әрқалай орналасқан, сондықтан ыстық пен салқынды сезіну терінің әр бөлігінде әрқалай. Ауыздың кілегей қабығы да жылыны, салқынды, ауырсынуды, жанасуды сезінетін түрлі нерв ұштарына бай. Бирақ терімен салыстырғанда барлық тітіркендіргіштің сәл әсерінің өзіне айқын жауап береді. Терінің рецепторлық аймағы орталық және вегетативті нерв жүйесімен әрдайым өзара әсерлесіп, дермонейротропты және дермовисцеральді байланыстарға қатынасады. Тері әрдайым сыртқы ортадан, ОНЖ-нен, ішкі ағзалардан келіп түскен тітіркенгіштерге жауап береді. Сондықтан, теріде пайда болған әрбір өзгеріс эндокриндік және иммундық жүйе, ОНЖ, ішкі ағзалардың органикалық және функциялық бұзылысының белгісі болып табылады. |