Бағдарламасы (Алматы, 2011) негізінде құрастырылған


Өзін-өзі тексеретін сұрақтары



Pdf көрінісі
бет39/114
Дата28.11.2023
өлшемі1,03 Mb.
#130819
1   ...   35   36   37   38   39   40   41   42   ...   114
Байланысты:
ҚАЗАҚСТАННЫҢ ОРТАҒАСЫРЛАР ТАРИХЫ

Өзін-өзі тексеретін сұрақтары:
1. Қазақстанды моңғолдар қай кезде жаулап ала бастады? 
2. Қандай қалалар қарсылық көрсетті? 
3. Шыңғыс ханның Орта Азияға шабуылының басты себебі? 
Əдебиет:
История Монгольской Народной Республики. М, Изд, АН СССР, 
1954. 91-105 бб. 
Қазақстан тарихы (көне дəуірден бүгінге дейін) І том. А, Атамұра, 1996. 300-
302 бб. 
Аманжолов К. Қазақстан тарихы /дəрiстер курсы-I/. Алматы,2004. 91-93 бб. 
Кляшторный С.Г., Султанов Т.И. Казахстан летопись трех тысячелетий. 
Алматы, Рауан, 1992. 94-98 бб.
 
№4 дəріс
Тақырып: Моңғол
шапқыншылығы кезіндегі Қазақстан.
Қарастырылатын сұрақтар: 
1. Қазақстанды жаңа ұлыстарға бағындыру 
2. Қазақстан жеріндегі моңғол басқыншылығына қарсы ерлік күрестер 
3. Шапқыншылықтың саяси, əлеуметтік-экономикалық зардаптары 
Дəрістің мақсаты: Қазақстан территориясында моңғол ұлыстарының пайда 
болуы мен жаңа мемлекеттік биліктің орнауы мəселелелеріне сипаттама 
беру. 
Дəрістің мазмұны:
 
Бұл бүгінгі Ішкі Монғолияның (ҚХР) Зүүн-хошун 
(Солқол-қосыны) ауданының Ежен-қора деген жері еді. Ұлы қағанның 
мүрдесі үш күн аялдаған осы жерге қаралы керуен кеткен күннен бастап 
монғолдар 8 киіз үй тігіп ұлықтап бүкіл халық тəу ететін қасиетті орынға 
айналдырған. 
Бүгінгі 
күні 
ҚХР-дың 
Үкіметі 
ол 
жерге 
киіз 
үй 
архитектурасымен қазіргі заманның сəнді ғимараттарын тұрғызып, əлем 
туристерінің 
көрнекті 
ордасына 
айналдырған. 
Монғол империясының билік басындағылар сол кезде Ұлы қағанның қайтыс 
болғанын, оның қайда жерленгенін соншама құпия ұстаған. Қағанның 
жылдығында 
оның 
өмірден 
өткені 
туралы 
хабар 
таратқан. 
Шыңғыс хан дүниеден өткенімен ұрпақтары оның ұлы ісін жалғастырып 
алып жүріп кетті. Ұлдары Өгедей де, Толуй да, немерелері Күйік, Мөңке, 
Батилар да бірінен-бірі асып туды. Шыңғыс ханның орындай алмай арманда 
кеткен ойларын орнына қойды. Жылдар өтті. Қытайдан Тоғон темір хан 1360 
жылы қуылды. Таяу Шығыстағы Құлағудың Илхандығы 1256-1344 жылға 
дейін 88 жыл, Шағатай хандығы 1241-1350 жылға дейін 149 жыл, Жошы 
ұрпақтары басқарған Алтын орда 1242-1492 жылға дейін 250 жыл билік 
құрды. Бағыну, бағындыру деген не екенін білмейтін, үкімет, билік дегеннен 
хабары жоқ орыс халқының басын қосып, ел етіп орыс княжествосын 
орнатып берді. Орыс халқына жаны ашығандықтан емес, салық ісін 


жеңілдетіп, бір орталықтан алып тұру үшін жасалған саясат еді. 
Ұлы тұлға о дүниелік болғанымен, оның аруағы əлем тарихымен бірге бүкіл 
континентті сілкіндіріп аунап түсіп, рухы əлсін-əлсін адамзатты ойға 
батырды. Қасиетті рух бүкіл əлемді түртіп оятып тыныштық бермеді. 
Ұмытуға, ұмытылуға тиісті емес екенін киелі рух адамзаттың есіне сала 
берді. Мыңдаған кітаптар мен мақалалар, ондаған кинолар мен пьесалар 
ойналды. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   35   36   37   38   39   40   41   42   ...   114




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет