болмаса, әрбір электрон ең төменгі энергетикалык деңгейде орналасуға ты-
рысатын еді. Шындығында кейбір шекті жағдайдан баска электрондар сугегі
атомындағыдай күйлердің ретімен орналасады 29-кесте.
Бірдей негізгі квантты саны бар электрондар кабат кұрайды.
п
= 1, 2, 3, 4...
кванттық сандарына сәйкес
К, L
, Л/,
N
кабаттар деп аталады. Бірдсй п және
жұп мәндері бар электрондар қабықшаның кұрамына енеді де, олар сутсгі ато-
мының электроны үшін күйіне сәйкес кыскаша белгіленеді: Is, 2s, 2
р
жонс т.б.
Сонымен, мысалы, 25 — қабыкша, 2
р
— электрондар жәнс т.б. Қабыкдіада
электрондар саны оң жақтан жоғары карай шамамен кабыкшаның символика-
лык жазбасы түрінде, мысалы 2
р4.
Атомдаты электрондардыц кабыкша бойын-
ша таралуы (электронды конфигурациялар) келесі гүрде көрсетіледі: азотүшін
Is2, 2s2, 2
р \
кальций үшін Is2, 2s2, 2
рь,
3s2, 3
рь,
4к2және т.б.
Күрделі атомдардың электрондарынын энергиясы
п
санынан ғана емес, /ден
де тәуелді, бірак Менделеевтің кестесініц күрылымы атомның күрдслігіне карай
кабаттың біртіндеп толтырылуы әркашан болмайды. Калий-
де (Z = 19), мысалы,
М
кабатын толтырудыц орнына (Is2,
2s2, 2
рь,
3s2, 3
рь,
3
а'
мүмкін болды)
N
кабатының толтырылуы
басталады да, келесі электронды кон(|)иіурация күрі.ілалы:
A'd
_________ 10
Is2,
2s\ 2р\
3s2, Зл6, 4s'.
5s---------------2
Кабаттарды калыпты толтырудан үксас ауытқулар баска
да элементерде бар. Әр уакытта жалпы ерсже орындалады:
козбаған атомның электрондары ен аз энері иясы бар күйде
және Паули принципіне сәйкес болады.
28.13-суретте күрделі атомный энергетикалык күйі жоне
оған сәйкес электрондар саны сызбалы түрле көрсетілген.
Корыта келе, көп электронды атомның күйі келесі
кванттык сандармен аныкталады:
L
— атомнын толык ор-
биталык моменті, ол 0, 1, 2, 3 және т.б. мәндсрін кабыл-
дайды1; / — атомның толык моменті, ол мынадай бірлікте
| І —5|-тан |/,+5|-ға дейін аралығымен;
5 — атомнын нәтижелі спиндік моменті; магнитті момент /и, ол
Z
өсіне
атомнын толык моментінін дискретті мәнін алатын проекциясын аныктайды:
(28.36)
.14
-10
:124
-6
: 2°
-6
-10
-2
-6
-2
-6
-2
1s
Достарыңызбен бөлісу: