128
аймақтардан тұратын желі түрінде ақпаратты графикалық түрде ұсынудың
құраушысы ретінде пайдаланамыз.
Шеңберде (фреймдерде) қысқаша мәтін (тақырып, ұғым,
оқиға
номинациясы) немесе кескін, бағыттамалар және түсті топтар фреймнің
құраушылары арасындағы ассоциативті (немесе басқа) байланыстарды
кӛрсетеді. Біздің жағдайда фрейм блогы (ФБ) оқу материалын ӛңдеудің
мынадай міндеттерін табысты орындауды іске асырады:
- талдау және
құрылымдау;
- негізгі ережелерді бӛліп кӛрсету;
- жекелеген құраушылар арасында байланыс орнату;
- визуализация;
- ауызша ақпаратты вербалды емес ақпаратқа түрлендіру, бұл оны ұсыну
мен меңгеруге кететін уақыт шығындарын азайтуға ықпал етеді;
- оқу әрекеттерінің реттілігін анықтау.
Фрейм блогын ұсыну оқу іс-әрекетінің әртүрлі кезеңдерінде іске
асырылды және оқытушы мен білім алушылардың оқу коммуникациясының
әртүрлі субъектілері жүзеге асырды. Нақты мысалдарды келтірейік.
«Жаңа ақпараттық педагогикалық технологиялар» пәнін оқытуда дәріс
сабақтарында келесі фреймдерді қолдандық.
Сабақта фрейм блогын қолданудың кезеңдері мен әдістері:
1. Сабақтың тақырыбы мен мақсатын жариялау. Білім алушы ақыл-ой
(пассивті) осы блоктың фреймдерін талдады: қолда бар ақпаратпен
салыстырды, таныс
және жаңа ұғымдарды анықтайды, еркін кадрларды
толтыру мүмкіндігі туралы болжам жасады. Бұл кезеңде оқытушыға дайын
анықтамалардан, тұжырымдамалардан барынша аулақ болуға мүмкіндік
беретін белсенді әдіс деп танылған проблемалық оқытуды ұйымдастыру
қағидаттары
іске асырылды; шығармашылық тапсырмаларды жүзеге асыру
арқылы білім алушылардың креативті ойлау қабілеттерін, дербестігін
қалыптастыруға оң ықпал етті.
2. Негізгі бӛлім. Жаңа материалды таныстыру.
Оқытушы фрейм
құраушыларының мазмұнын ашып, олардың арасындағы байланысты
кӛрсетті, білім алушыларға ұсынылған фреймдердің бірін нақты мазмұнмен
толтыруды және олардың тұжырымдарының нәтижелерін ұсынуды, сонымен
қатар басқа білім алушылардың ұсыныстарын толықтыруды немесе түзету
ұсынылды. Бұл кезеңде
әр фреймнің мазмұны нақтыланып, оны
қабылдаудың жеткіліктілігіне қол жеткізілді, бұл ақпаратты есте сақтаудың
ғана емес, сонымен қатар оны талдау дағдыларын қалыптастырудың сәтті
үдерісіне ықпал етеді. Оқытуды күшейтуге білімді
игеруге және дағдылар
мен қабілеттерді бір уақытта жүзеге асыру арқылы қалыптастыруға кететін
уақытты азайту арқылы қол жеткізіледі.
3. Зерттелген материалды бекіту. Оқытушы білім алушыларға бірнеше
фреймдер тобы арасындағы байланыстың болуын негіздеуді ұсынды.
Тұжырымдамалар арасында байланыс орнату дағдысы қазірдің ӛзінде
белсенді әрекет құралы болып табылады және білім алушылардан сабақтың
129
басында ұсынылған фрейм блогына кірмейтін фреймдер арасында байланыс
орнату тапсырмасы берілді.
Мысалы, жаңа фрейм блогын құру арқылы «Бағдарламалау» және
«Креативті ӛнім» деген екі ұғымның арасында байланыс орнатыңыз.
Тапсырмалардың бұл түрі білім алушыларда ақпаратты фреймдік ұсыну
әдісінің әмбебаптығы және оны басқа пәндерді оқуда қолдану мүмкіндігі
туралы түсінік қалыптастырады. Оқытушының талдау тақырыптарын
таңдауы іс-әрекеттің осы түріне деген ынтаны арттырады, бұл сонымен қатар
оқу тапсырмаларын
сәтті орындауға ықпал етеді, қиялын дамытады және
білім беру үдерісін креативті оқыту әдістері негізінде іске асыруға
қызығушылық тудырады.
4.
Ӛздік жұмысқа арналған тапсырмалар стереотиптік түрде
Достарыңызбен бөлісу: