Досмурзин ержан


Модениеттану адамның басы оның түла бойының 1/7



Pdf көрінісі
бет38/110
Дата19.02.2023
өлшемі8,45 Mb.
#69091
түріЛекция
1   ...   34   35   36   37   38   39   40   41   ...   110
Байланысты:
Madeniettanu 2011 Dosmurzin

92


Модениеттану
адамның басы оның түла бойының 1/7 бөлігін қүрады, 
бет-жүзімен саусақтары 
1 / 1 0
бөлігін қүрады, ал табаны 
1/16 бөлігін қүрады. Осы қатынастықтарды пайдаланып 
Поликлет — найза үстанған ж асөспірім нің мүсінін 
жасайды. Бүл мүсіні тек гректіктерге ғана емес, соны- 
мен катар Римдік мүсін шеберлеріне де, адамның түла 
бойының үлгісі болып санала бастайды. М үсіншінің 
шеберлігі жабдықтаумен жүмыс істеу тәсіліне ие болу- 
ды, оның қасиеттерін эстетикалық* мүмкіншіліктерін 
білуді қалайды. Бүның өзі, бейнелерде философиялық, 
идеологиялық, психологиялық мазмүнды толық енгізіп- 
жеткізу кабілеттерін дамытады.
Грециялық мүсіндерде біз ақыл мен дененің мүра- 
ғияттылық көрінісіне, қалпысына дейін қайратталып 
көрсетілгенін және өз талдау мен өзінділік туындымызды 
көрем із. Б ү л ш ы қ еттілік б ей н елерд е м ү сін ш іл ер
м үрағиятты лы қ қо ғам н ы ң бейнелерін көз алдына 
келтіреді. Грециялык мүсіншілер өздерінің шабыттарын 
Ертедегілік көне аңы здардан алған. Бүл ж ағы нан 
Қүдайлардың бейнелері нақтылы көрінісін алып көп 
орын алады. Гректіктер Қүдайларын өздеріне үқсатып 
мүсінділеді және олар, мүсінділіктің дәріптілік өнерін 
ашты. Олимпиядалық Қүдайлар фектілік мүсінде бүгінгі 
күнге дейін мәңгілікті сақталып келеді. Ал Коростар* 
жасөспірімдер мүсіндері болып көз тартады.
Грециялық Мәрмәрлік мүсіні міндетті түрде боялады 
инкрустацияланады*. Грециялық мүсіншілерге қола 
(бронза) ең сүйікті жабдықтау болады. Қоланы ерлер 
м үсінд ерін бейнелеуде пай далан ады . Ал әйелдер 
мүсіндерінде мәрмәр тасы пайдаланады. Белгілі ақын 
И. Бродский бүл жөнінде былай дейді. “Мәрмәрден 
жасалған мүсін — бүл мәңгілікті, өтіп кетпейтін, бүл 
классикалык мүсін”. Грециялық мүсіншілердің қыз-
93


Мәдениеттану
метіне көбінесе қүлдар пайдаланылады. М үсіншілік 
жүмысы аса қара күшті талап етеді. К. Маркстің* айтуы 
бойынша- “Қүлдықсыз Греция болмас еді, қүлдықсыз 
Рим болм ас еді, ал Г рец и ям ен — Р и м н ің салған 
негізінсіз, бүгінгі күнгі Еуропа болмас еді”.
Антикалық мүсіні ортағасырлар мүсініне қарама- 
қайшылықты болды. Ортағасырлар мүсіні адам денесін 
сырт киімдердің астына жасырады. Ортағасырлар мүсіні 
көбінісе діни жағынан қамтылып — дінге багынады. 
Өйткені дін адам санасын толық алады.
Антикалық Гректілік мүсіні-біріншіден ерлер — мүсіні 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   34   35   36   37   38   39   40   41   ...   110




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет