«Бала шақтан болашаққа»
|
Өз өмірінің бел-белестерінде, жадында сақталған сәттер жыр арқауына айналған.
|
«Ақ қайың әні»
|
Бағдат пен Бану арасындағы махаббат, тағдырдың қатал жазуы баяндалады.
|
«Мұзбалақ»
|
Қапыда қолға түскен қыран өмірі суреттеледі.
|
«Аққулар ұйықтағанда»
|
Ел наным-сенімін қастерлеу, сұлулық үндестігі жайлы жырлайды.
Аққуды атқан ана қайғыдан жынданып кетеді.
Бала жатыр төсекте, албыраған,
Әке жатыр еденде, қалжыраған.
|
Өлеңдері:
«Ғашықпын» өлеңі
«Қара өлең»
«Бабаларым, рахмет сендерге» өлеңінен үзінді:
Іздедім де сәттерімде түңілген,
Тастап кеткен ауызыңа жүгінем.
Жүгінем де, қайту туғам, тірілгем
Тарихымды жазудамын бүгін мен,
Бабаларым, сенің ана тіліңнен!
Ақын үшін қадірлі екі бейне: сәби мен жүрек. Ақынның қолдануында жүрек – тіршіліктің, өмірдің бейнесі, адалдық пен адамдықтың таразысы, адам имандылығының қайталанбас қасиетті символы. Бұл туралы өлеңдері:
«Жүрегім, жүйкем, бар тұлғам!»
«Жапырақ-жүрек, жас қайың»
«Жүрек арызы»
«Жүрек демін алғанда»
«Жүрегім менің – жанартау»
«Соқ, жүрек»
«Жүрексің».
Шерхан Мұртаза
(1932 жылы 28 қыркүйекте туған)
Туған жері: қазіргі Жамбыл облысы, Жуалы ауданы, Мыңбұлақ топырағы.
Қызметі: драматург, жазушы, журналист, қоғам қайраткері.
Әкесі Мұртаза 1937 жылы сталиндік репрессияның құрбаны болып кетті.
1941 жылы Талапты мектебінде оқып жүріп, еңбекке де араласты. Балалық шағы соғыстың қиямет, қиын-қыстау кезеңіне тұспа-тұс келді.
1950 жылы Жамбылда интернат үйінде жүріп, Жамбыл ат. қазақ орта мектебін бітірген соң, әуелі Мәскеу полиграфия институтыңда, үшінші курстан бастап Мәскеудің мемлекеттік Ломоносов атындағы университетінде оқып, журналистика факультетін 1955 жылы бітіріп шығады. Сол жылдары ол башқұрт жазушысы Мұстай Кәрімнің бір повесін, Л.Лагиннің «Хоттабыч қарт» романын қазақшаға аударды.
Орысшадан қазақ тіліне аударған Ш.Айтматовтың повесть, романдары:
«Қош, Гүлсары»
«Ботагөз»
«Теңіз жағалай жүгірген тарғыл төбет»
«Боранды бекет»
«Жан пида».
«41-жылғы келіншек» әңгімесінде Хадишаның өмір бойы күткен Мақсұт есімді жары майданға кеткеннен оралмады. Хадиша күні-түні Мақсұтты күтумен болды.
Жазушының маңызды шығармасы – бес кітаптық «Қызыл жебе» роман-эпопеясы. Бұл көлемді туынды қазақтың біртуар ұлы Тұрар Рысқұлов тағдыры арқылы қазақ халқының басынан кешкен қилы-қилы кезеңдерін қамтиды.
Ш.Мұртазаның 70 жылдық мерейтойы қарсаңында 6-томдық шығармалар жинағы басылып шықты.
Пьесалары:
«Сталинге хат»
«Бесеудің хаты» (пролог, эпилог және 2 бөлімнен тұрады)
«Жетім бұрыш» т.б
Достарыңызбен бөлісу: |
