botulism ['bɒtjulizəm] n (медиц) ботулизм  (тамақтан улану) bou doir

236
237
бере білді. B.n 1.секіру, секіріс; ыршу, ырғыс; 
секең(деу) 2.(a)ыршу, ырғу қабілеті, деңгейі 
(b)өміршеңдік, жігерлілік, қажырлылық ♦She’s 
got a lot of ~. – Ол өте тегеурінді. 
bouncer ['baunsə(r)] n 1. ыршығыш, ырғығыш 
2. (slang) ұр да жық, содыр (сыраханада 
тыныштықты сақтайтын күзетші) 3. (Brit 
slang) жүгенсіз, арсыз
bouncing ['baunsiŋ] adj 1.мықты, сау; жігерлі, 
қайратты 2.даңғаза, дардиған
bouncingly ['baunsiŋli] adv
bouncy ['baunsi] adj (-ier, -iest) 1.(доп 
ж) ыршығыш, ырғығыш 2.жиырылғыш 
3.өміршең, адуынды, ақкөңіл
bound I [baund] A.v 1.шекте(л)у; қорша(л)у 
♦Germnay is ~ed on the west by France and on 
south by Switzerland. – Германия батысында 
Франциямен, оңтүстігінде Швейцариямен 
шектелген. ♦The airfi eld is ~ed by woods on all 
sides. – Шағын əуежайды барлық жағынан 
тал-терек қоршаған. B.n шекара, шек 
bound II [baund] A.v 1.ыршу, ырғу, секеңдеу, 
ырши қозғалу; ызғу, ызғыту, зымырау ♦The 
dog came ~ing up to its master. – Ит жөңки 
отырып иесіне келді. ♦He ~ed into the room 
and announced that he was getting married. – Ол 
бөлмеген ызғыта кіріп келе, өзінің үйленетінін 
жария етті. B.n 1.секіріс, ыршыс, ырғи 
қозғалу, т.с.с. ♦The dog cleared the gate in one 
~. – Ит қақпадан бір-ақ қарғып секіріп кетті. 
2. (idm) *by/in leaps and ~s leap
bound III [baund] adj 1.~ (for …) бір жаққа 
бара жатқан я баратын, бір жаққа бет алған 
♦Where are you ~ for? – Қайда бет алдың(ыз-
дар)? ♦The is outward ~homeward ~. – Мына 
кеме тысқа/ішке (үйге) бет алды (алған). 
2.-bound бет алған, бара жатқан, баратын 
♦We’re London-bound. – Біз Лондонға бара жа-
тырмыз. ♦North-bound traffi c may be delayed 
because of an accident on the motorway. – Жол-
да болған апатқа байланысты солтүстікке 
қарай қозғалыс іркілуі мүмкін.
bound IV [baund] pt, pp of bind
bound V [baund] adj ~ to do smth 1.тиісті, 
міндетті, шүбəсіз (деген мағ) ♦The weather 
is ~ to get better tomorrow. – Ауа-райы ертең 
міндетті түрде оңалады. ♦You’ve done so 
much work that you’re ~ to pass the exam. – 
Сенің жасаған жұмысың соншама, енді 
емтиханнан өтуге тиістісің. 2.(бірнəрсе 
істеуге) тиісті, міндетті ♦I feel ~ to tell you 
that you’re drinking too much. – Сенің сілтей 
ішіп жатқаныңды айтуға тиістімін деп 
ойлаймын. ♦I am ~ to say I disagree with you 
on this point. – Мына мəселе бойынша менің 
сенімен келіспейтінімді айтуға тиістімін. 3. 
(idm) *~ up in smth (бірн-ге) «байланған», бел 
шеше кіріскен, ынтыға қызыққан ♦He seems 
very ~ up in his work. – Ол жұмысына қатты 
кіріскен сияқты. *~ up with smth (бірн-ге) 
тығыз байланысты ♦The welfare of the indi-
vidual is ~ up with the welfare of the community. 
– Жеке бастың дəулеті қоғам дəулетімен 
тығыз байланысты. *honour ~ honour *I’ll 
be ~ (көне қолд ауызекі) 
сезіп тұрмын, көзім жетіп тұр (дег мағ) ♦The 
children are up to some mischief, I’ll be ~! – Ба-
лалар бірдеңеге ұрынайын деп тұр ғой деймін, 
жаңылсам игі еді! 4. -bound (a)қамалған, 
шектелген, байланған, т.с.с. ♦I don’t like being 
desk-bound all day. – Мен күні бойы мекемеге 
қамалғым (қамалып жұмыс істегім) келмейді. 
♦His illness has left him completely house-bound. 
– Ауруы оны үйден шығармай тастады. (b)
бөгелген, тосылған ♦fog-bound/snow-bound 
airports – тұман тұмшалаған/қар басқан 
əуежайлар ♦Strike-bound travellers face long 
delays this week. – Ереуілге байланысты бқл 
аптада талай жүргінші кешігетін болады. 
boundary ['baundri] n шекара, шек, бөлу 
сызығы ♦The fence marks the ~ between my 
land and hers. – Қоршау – менің жерім мен 
оныкінің арасындағы шекара. ♦(ауысп. мағ.) 
Scientists continue to push back the ~ies of 
knowledge. – Ғалымдар білім шекарасын ілгері 
ысыруда.
bounden [‘baundən] adj (idm) *one’s ~ duty 
(ауызекі) ар-ұят міндеттейтін іс, жұмыс
bounder [‘baundə(r)] n (Brit көне қолд ауызекі 
жақтырм) арсыз, жетесіз
boundless [‘baundlis] adj шексіз, шетсіз ♦~ 
generosity, enthusiasm – шексіз жомарттық, 
шабыт (энтузиазм)
boundlessly ['baundlisli] adv 
bounds [baundz] n 1.шек ♦to keep within/go 
beyond the ~ of reason, decency – ақылдан, 
əдептен озбау/-дан, -теп аттау (яңни, белгілі 
шектен шықпау/шығу) ♦It is not beyond the 
~ of possibility. – Бұл мүмкіндік шегінен тыс 
жатқан жоқ. ♦Are there no ~ to his ambition? – 
Оның кеудемсоқтығына шек жоқ па екен? 2. 
(idm) *to know no ~ know *out of ~ (to smb) 
(US off limits) (біреу үшін) кіруге я баруға 
болмайтын (жер) ♦The town’s pubs and bars are 
out of ~ to troops. – Қаланың сыраханалары 
мен барлары əскерилер үшін жабық. 
bounteous ['bauntis] adj (көне қолд не кітаби) 
1.жомарт 2.мол, көл-көсір ♦God’s ~ blessings. – 
Құдайдың көл-көсір жарылқаулары. 
bounteously adv
bounteousness n
bountiful ['bauntifl ] adj (көне қолд) 1.жомарт 
2.мол, көл-көсір ♦a ~ supply of food – 
тамақпен көл-көсір қамтамасыз ету
bounty ['baunti] n 1. (көне қолд) жомарттық, 
кеңдік, кеңпейілдік 2. (көне қолд) тарту, мол 
сыйлық 3.(экон-ғы белсенділікті көтеруге 
бағытталған) үкіметтің ақшалай үстемесі
bounty hunter ['baunti,hʌntə(r)] n (сөзбе-сөз: 
олжа аулағыш) қылмыстыларды ұстап поли-
циядан ақшалай сыйлық алатын адам
bouquet [bu'kei] n 1.букет, гүл шоғы 2. (ауысп. 
мағ.) мақтау сөз 3.шараптың, ликердің хош 
иісі, ароматы ♦This brandy has a fi ne ~. – Мына 
брэндидің иісі тамаша екен.
bouquet garni [,bu:kei'gα:ni] суптың, т.б. дəмін 
кіргізетін көкшөп
bourbon ['bз:bən] n 1.тым консерватор я ре-
акционер (сөз төркіні: Бурбондар (Bourbon) 
– Францияны 1589-1792 жж., Испанияны 
1700-1931 жж. билеген корольдер əулеті) 
2.бурбон (АҚШ-та жүгеріден жасалатын   
виски)
bourgeois ['bɔ:ʒwα:; US ,buər'ʒwα:] A.adj 
1.буржуа, буржуазия(лық), орта дəулетті 
(тап) 2. (жақтырм) (a)буржуа, дүние-мүлікті, 
лауазымды ғана ойлайтын ♦They’ve become 
very ~ since they got married. – Үйленгелі бері 
олар буржуа (дүниеқоңыз) болып кетті. 
(b) буржуазиялық, кертартпа, кенже қалған 
3.(марксизмде) буржуа, буржуазия(лық), 
капиталистік B.n (pl өзгермейді) (əдетте 
жақтырм) буржуа, буржуй 
bourgeoise [,bɔ:ʒwα:'zi:; US ,buəʒwα:'zi:] n 
(əдетте жақтырм) 1.буржуазия, дəулетті орта 
тап ♦the rise of the ~ in the 19
th
 century – ХІХ 
ғасырдағы буржуазияның өсуі 2. (марксизм-
де) буржуазия, жұмысшы табын қанаушы 
капиталистік билеуші тап
bourgeon ['bə:ʤən] = burgeon
bourn(e) I [bɔ:n; buən] n (көне қолд) жылға, 
бастау, бұлақ
bourn(e) II [bɔ:n; buən] n (көне қолд) 1.шек, 
шекара 2.мақсат 3.билік, иелік
bourse [buəs] n 1.Европа қор биржасы 2.the 
Bourse Париж қор биржасы
bout [baut] n 1.~ (of smth/doing smth) (a)кезең, 
мерзім, шақ, кез, рет ♦a drinking-bout – (арақ-
шарап) ішкен (не ішетін) шақ ♦She has ~s of 
hard work followed by long periods of inactivity. 
– Ол кейде өте жұмысбасты болады да, қол 
қусырып отырып қалады. (b)(дерт, ауру ж) 
ұстау, тию, шабу ♦a ~ of fl u – тұмаудың тиюі 
♦a ~ of rheumatism – ревматизмнің қозуы 
♦He suffers from frequent ~s of depression. – Ол 
ылғи да депрессияға (көңіл-күй дағдарысына) 
ұшырап отырады. 2.бокс я күрес сайысы
boutique [bu:'tik] n бутик (шағын сауда 
киоскісі)
bovine ['bəuvain] adj 1.өгіз(дің), бұқа(ның) 2. 
(жақтырм) іш пыстыратын, ақымақ, тұрпайы 
♦a ~ mentality – тұрпайы ойлау салты
bow I [bəu] A.n 1.садақ ♦to hunt with ~s and 
arrows – садақпен жəне жебемен аң аулау 
2.ысқы (скрипканың), қияқ 3.доға (кез-келген 
имек нəрсе) 4.күрмеу, түйін, бант(ик) 5. (idm) 
*to have two strings/a second, etc. string 
to one’s ~ қосымша айласы, ойы, жоспары 
болу; жан-жақты, пысық болу B.v 1.ию, бүгу 
2.ысқымен скрипка ойнау
bow II [bau] A.v 1. ~ (down) (to/before smb/
smth) (құрмет я сəлем ретінде) тəжім, 
тағзым ету (бас ию, кеуде ию) ♦The cast ~ed 
as the audience applauded. – Актерлар тобы 
көрермендер қол соққанда тағзым етті. 
2.иілу, бүгілу, бүкірею ♦His back was ~ed with 
age. – Кəрілік оны бүкірейтті. ♦branches ~ed 
down by the snow on them – үстіндегі қарды 
көтере алмай иілген бұтақтар 3. (idm) *~ 
and scrape (əдетте жақтырм) жарамсақтану, 
маймөңкелеу ♦The waiter showed us to our 
table with much ~ing and scraping. – Күтуші 
асты-үстімізге түсе отырып орнымыз-
ды көрсетті. 4. (phr v) *to ~ smb in/out 
сəлемдесе/қоштаса бас ию *to ~ out (of smth) 
(a)бірнəрседен бас тарту ♦I’m ~ing out of this 

238
239
scheme – I don’t approve of it. – Мен мына жо-
бадан шығамын – мен мұны қолдамаймын. (b)
отставкаға, зейнетке кету ♦After thrity years 
in politics, he is fi nally ~ing out. – Отыз жыл 
бойы саясатқа араласқаннан соң, ол ақыры 
демалысқа кетіп барады. *to ~ to smth көну; 
мойындау, қабылдау ♦to ~ to smb’s opinion – 
біреудің пікіріне мойын ұсыну B.n 1.тағзым, 
ізет 2. (idm) *to take a/one’s ~ (актер ж) 
көрермендерге тəжім ету, бас ию
bow III [bau] n (көбінесе pl) кеме-қайықтың 
тұмсығы, бас жағы
bow-backed ['baubækt] adj бүкірейген, бүгілген
bowdlerize, -ise ['baudləraiz] v (кейде 
жақтырм) цензуралау (кітаптан, шығармадан 
оғаш я кереғар пікірлерді алып тастау)
bowdlerization, -isation [,baudlərai'zei∫n; US 
-ri'z-] n 
bowel [‘bauəl] n 1.іш, құрсақ, ішек-қарын ♦a ~ 
disorder – ішек-қарын жұмысының бұзылуы 
♦to move one’s ~s – үлкен дəретке отыру 
2.қойнау, ең терең я ішкі бөлік ♦in the ~s of the 
earth – жер қойнауында 
bowel movement (a) үлкен дəретке отыру (b)
нəжіс (босаған үлкен дəрет)
bower I [‘bauə(r)] n 1. (a)күрке, ағаштар я 
шырмауықтар арасындағы сая (b) коттедж, 
дача 2. (көне қолд) əйелдің ұйқы бөлмесі
bower II [‘bauə(r)] n (кейде bower anchor) 
(кеменің басқы жағындағы) якорь, зəкір
bowfi n [‘baufi n] n боуфін (солт.-шығыс Ам-
кадағы тұщы суларда кездесетін жыртқыш 
балық)
bowie knife [‘bauinaif] n ұзын ауыр пышақ
bowing [‘bauiŋ] n ысқымен (смычок) скрипка 
ойнау шеберлігі
bow-knot [‘baunɒt] = bow I 4
bowl I [bəul] n 1.кесе, шыны, құты, тостақ, 
ыдыс ♦a sugar ~ - қанты салғыш (ыдыс) ♦a 
fruit ~ - жеміс салғыш ♦a ~ of soup – бір кесе 
суп ♦a ~ porridge – бір кесе ботқа 2.(кейбір 
заттардың шұңғыл, домаланған тұсы) ♦the 
~ of a spoon – қасықтың басы ♦a lavatory 
~ - унитаз (туалет ойығы) ♦He fi lled the 
~ of his pipe with tobacco. – Ол мүштегіне 
темекі толтырды. 3. (US) амфитеатр, (ашық 
аспандағы) сахна
bowl II [bəul] A.n 1.(ауір əрі ағаштан, т.б. 
жасалған) шар, доп 2.~s боулз (көгалда ауыр 
шарлармен ойналатын ойын) B.v 1.боулз 
(bowl II 2) ойнау 2.(a) (боулз ойнында допты 
домалату, сырғыту (b)(крикетте) доп лақтыру, 
ату 3. (phr v) *~ along, down, etc. машинамен 
жолдың бойымен, -мен төмен, т.с.с. ызғыту, 
жүйткіту ♦We were ~ing along `the motorway) 
at seventy miles per hour. – Біз (тас жолмен) 
жетпіс миль жылдамдықпен жүйткітіп 
келе жатқанбыз. *~ smb over (a)біреуді ұрып 
жығу (b)таңғалдыру, аң-таң ету, сең соққандай 
ету ♦We were ~ed over by the news of her 
marriage. – Оның үйленгені туралы хабар бізді 
сең соққандай етті. 
bowlder ['bəuldə(r)] = boulder 
bow-legged [,bəu'legd] adj маймақ (аяқ), қисық 
(аяқ), тойтық
bow-legs [,bəu'legz] n маймақ аяқ, тойтық
bowler I ['bəulə(r)] n 1.(крикетте) доп 
лақтырушы 2. боулз (bowl II 2) ойнаушы
bowler II ['bəulə(r)] n (кейде bowler hat, US 
derby) (бақыраш тəрізді, жиегі қайқы) қалпақ
bowler hat = bowler II
bowline ['bəulin] n (кейде bowline knot) 
(арқандағы қол таймас үшін түйінделген) 
түйін
bowling ['bəuliŋ] n 1.боулиң, -нг (ойын) 2. 
боулз (bowl II 2) 3.(крикетте бəтсмəнға) доп 
лақтыру
bowling alley ['bəuliŋ,æli] n (a) боулиң (bowling 
1.) ойынында доптарды домалататын жолша, 
науан (b) боулиң (bowling 1.) залы, үйі
bowling-green ['bəuliŋ,gri:n] n боулз (bowl II 2) 
ойынына арналған, шөбі қырылған көгал
bowman ['bəumən] n садақшы
bowsaw ['bəusɔ:] n екі жағында имек тұтқасы 
бар жіңішке ара
bowshot ['bəu∫ɒt] n жебенің алысқа ұшу 
қашықтығы
bowspirit ['bəuspirit] n бушприт, боуспирит 
(кеменің тұмсық жағында орналасып, желкен 
тартатын арқандар байланатын сырық)
bowstring ['bəustriŋ] n адырна (садақ жібі)
bow-tie ['bəutai] n галстук-көбелек
bow-wow [,bau'wau] A.interj əу-əу (иттің үруі, 
шəуілі) B.(балалардың итті атауы) ба-бай, 
т.с.с.
box I [bɒks] A.n 1.жəшік, қорап; сандық 
♦a tool-box – сайман(дар) қорабы ♦a cigar-
box – сигар қорабы ♦cardboard ~es – кар-
тон жəшіктер ♦a ~ of matches – бір қорап 
сіріңке 2.(a) (театр, стадиондардағы) ложа 
(b)атқорадағы жылқының орны (c)үйшік, 
будка ♦a sentry-box – күзетші үйшігі ♦a 
telephone-box – телефон үйшігі 3. the ~ 
(Brit ауызекі) телевизор, теледидар 4. = 
box number B.v 1.жəшікке, қорапқа салу, 
жəшіктеу 2. (phr v) *~ smb/smth in (ойын, 
жарыс кезінде) ойыншының, т.б. жолын 
бөгеу, қыспаққа алу ♦One of the runners got 
~ed in on the fi nal bend. – Соңғы айналым-
да жүгірушілердің бірінің жолы бөгелді. 
*~ smb/smth in/up қыспаққа алу ♦He feels 
~ed in, living in that tiny fl at. – Тар пəтерде 
тұрып, ол өзін қыспаққа түскендей сезінеді. 
♦She hates being ~ed up in an offi ce all day. – 
Оның күні бойы офисте қамалып отырғысы 
келмейді.
box IІ [bɒks] A.v 1. ~ (with/against smb) 
(спортта) бокстасу, жұмырықтасу 2. (idm) *~ 
smb’s ears біреудің құлағынан шапалақпен я 
жұдырықпен ұру, шарт еткізу ♦He ~ed the boy’s 
ears for being cheeky. – Ол тəртіпсіздігі үшін 
баланың құлағынан сарт еткізді. B.n (қолмен 
ұрылған) соққы
box IIІ [bɒks] n (кейде boxwood) самшит 
(тропикалық мəңгі жасыл ағаш)
box canyon ['bɒks,kæniən] (US) ортасында 
алқабы бар терең тау шатқалы
box car ['bɒkskα:(r)] (US) товар (таситын 
теміржол) вагоны
boxed [bɒkst] adj қораппен, -та сатылатын ♦a ~ 
set of CDs – бір қорап CD (компакт дискілер) 
box end wrench [,bɒksend’renʧ] = (Brit) ring 
spanner
Boxer [‘bɒksə(r)] n (1900 ж. Қытайда болған 
көтерілісті басқарған құпия қоғамның 
мүшесі)
boxer [‘bɒksə(r)] n 1.(спорт) боксшы 2.боксер 
(ит тұқымы)
boxful [‘bɒksfl ] adj жəшік толы, қорап толы, 
бір жəшік, бір қорап ♦a ~ of books, clothes, toys 
– бір жəшік кітап, киім, ойыншық
boxing I ['bɒksiŋ] n 1.жəшік, қорап жасауға 
арналған материал 2.жəшік, қорап, қаптама, 
ыдыс 3.жəшікке салу, қаптау
boxing II ['bɒksiŋ] n (спорт) бокс
Boxing Day ['bɒksiŋ,dei] рождестводан 
(Christmas) кейінгі алғашқы (жексенбі 
емес) күн (бұл күні рождестволық тартулар 
үлестіріледі)
boxing gloves ['bɒksiŋ,glʌvz] (спорт) бокс 
қолғаптары
box lunch ['bɒkslʌnʧ] (US) шағын қорапқа са-
лынып берілетін ас, тағам
box number ['bɒksnʌmbə(r)] (Brit) газетке, т.б. 
берілген жарнама нөмірі
box-offi ce ['bɒksɒfi s] театр, стадион, т.б. кассасы
box room ['bɒksrum] үйдегі заттар қоятын 
қойма я бөлме
box seat ['bɒks si:t] театр ложасындағы орын
boxwood ['bɒkswud] = box IIІ
boy I [bɔi] n 1. ұл бала, ұл, бала ♦His eldest 
~ is at university. – Оның үлкен ұлы универ-
ситетте. ♦He lived in Edinburgh as a ~. – Ол 
бала кезінде Эдинбургте тұрған. ♦A group 
of ~s was playing in the street. – Бір топ бала 
көшеде доп ойнап жүрген еді. 2.(белгілі бір 
жұмыс атқаратын бала я балаң жігіт) ♦an offi ce 
~ - мекеме баласы ♦a delivery ~ - жеткізгіш/
тасығыш бала 3. the ~s (ауызекі) достар, 
жігіттер ♦a night out with the ~s – достар-
мен бірге өткізген/өткізетін түн ♦He plays 
football with the ~s on Saturday afternoons. – 
Сенбі күндері түстен кейін ол достарымен 
футбол ойнайды. 4. (ауызекі) жалшы бала 5. 
(idm) *back-room ~s back-room *smb’s blue-
eyed ~ blue *~s will be ~s (мəтел) баланың 
аты бала *jobs for ~s job *man and ~ man 
*sort out the men from the ~s sort *old ~/my 
dear ~ (Brit көне қолд) достым, бауырым
boy II [bɔi] interj (ауызекі көбінесе US) 
(таңғалысты, жеңілденгенді я жақтырмауды 
білд) ♦Boy, that was a great meal! – Паһ шіркін, 
тамаша ас екен! ♦Oh ~! he is sick again! – О 
тəуба-ай десеңші! Ол тағы да науқастанып 
қалыпты!
boycot ['bɔikɒt] A.v бойкоттау, бойкот жария-
лау (наразылық ретінде қарым-қатынастан, 
жұмыс істеуден, т.б. үзілді-кесілді бас тар-
ту) B.n бойкот, бойкот жариялау (наразылық 
ретінде қарым-қатынастан, жұмыс істеуден, 
т.б. үзілді-кесілді бас тарту) ♦a ~ on South 
African fruit in the 70s – 70-жылдардағы Оңт. 
Африка жемісіне қойылған бойкот (сатып 
алудан бас тарту)
boy-friend ['bɔifrend] n дос жігіт, сүйген жігіт 
(қыздың)

240
241
boyhood ['bɔihud] n балалық шақ, кез ♦~ me-
mories – балалық шақ естеліктері ♦a happy ~ - 
бақытты балалық шақ

жүктеу/скачать 3,69 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: