А. К. Мамырбекова



Pdf көрінісі
бет7/13
Дата23.11.2022
өлшемі0,51 Mb.
#52052
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   13
бақылаудан кейін 
 
 
75,3 ± 5,8 67,0 ± 5,6 22,5± 4,0
44,0± 3,3 16,5±2,6 
Қорғасын мен кадмийді қосып пайдаланғанда екі металдың да уытты ҽсерінің 
күшейгендігі байқалды (5-кесте).
Сонымен Рetunia hybrida L. тұқымының ҿсуіне қорғасын жҽне кадмий, оның тұздары 
уытты болып саналады. Сонымен ауыр металдардың уытты ҽсерін шектеулі рауалы 
концентрациясы (ШРК) негізінде бақылау тиімді емес. ШРК-ның негізгі кемшілігі бұл
кҿрсеткіш жекелеген химиялық компоненттердің ҽсерін ғана есепке алады, экологиялық 
жағдайды есептемейді.
Тҽжірибеден кҿрінгеніндей металдардың бірлескен ҽсері олардың жекелеген
уыттылығын барлық уақытта кҿтере бермейді. Қаланың гүлзарлары металдардың бірлескен
ҽсерінен зардап шегеді. Бұларға шыдамды ҿсімдіктер алу үшін, олардың фитоулылығын
жҽне каллустық дақылдарын зерттеу керек. Металдардың бірлескен ҽсерінің ҿсімдікке
толығымен ҽсер етуін қорғасын 0,05%, кадмий-7 мг/л жҽне мырыш 150 мг/л болатындығын 
дҽлелдедік. Қорғасын - 0,2%, кадмий - 20 мг/л, мырыш - 350 мг/л болып бірігіп ҽсер етсе,
ҿсімдік ҿліп қалады. 
Кесте 5. Рetunia hybrida L. тҧқымының шығуына қорғасын және кадмий тҧздары 
концентрациясының әсері, бақылаудан % 
Pb(NO
3
)
2
, % 
0,1 
0,1 
0,2 
0,1 
Сd, мг/л 
20 
30 
20 
60 
Тҧқымның шығаруы, % 
бақылаудан кейін 
 
32,0 ±1,4 
18,3 ±2,6 
22,6 ±1,3 
7,8 ±0,5 


 
ЯСАУИ УНИВЕРСИТЕТІНІҢ ХАБАРШЫСЫ, №3, 2019 
 
 
242 
Жүргізілген зерттеулер Рetunia hybrida L. каллустарындағы морфогенетикалық 
потенциалды МС қоректік ортасындағы 2,4-Д гормон концентрациясын таңдау кҿмегімен 
реттеуге бағытталды (6-кесте). 
Қоректік орта құрамындағы 2,4-Д гормонының концентрациясын 2,5 тен 3,5 мг/л 
кҿбейткенде массаның 114 тен 124 мг белсенді ҿсуі байқалды. Каллустың азырақ ҿсуі 2,4-Д 
ның тҿмен концентрацияларында: 1,0 мг/л-75 мг; 2,0 мг/л-95 мг жҽне 5,5 мг/л-84 мг 
байқалды. Каллустық массаның ҿсуінің тҿмендеуі қоректік орта құрамында 2,4-Д ауксиннің 
болуын кҿрсетеді. 
Каллусогенез индукциясы үшін қоректік орта құрамындағы 2,4-Д ауксиннің реттегіш 
қызметі анықталды. Рetunia hybrida L. каллусты ұлпалардың белсенді полиферациясы 
құрамында 2,5; 3,0; 3,5 мг/л концентрациялы 2,4-Д ауксині мен 0,2 мг/л кинетині бар МС 
қоректік ортасында жүретіндігі байқалды. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   13




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет