Фотосинтез журналы issn1254- 4892 (басылым) Баспагері
Фотосинтез процесін екі фазаға бөлуге болады
жүктеу/скачать 6,95 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Фотосинтездің Жарық фазасы
- Сіңіру фазасы
- Реакция орталықтарының фазасы
- Электрон-транспорт тізбегінің фазасы
| Фотосинтез процесін екі фазаға бөлуге болады:
1. Жарық 2. Қараңғы Фотосинтездің Жарық фазасы кезінде энергия АТФ және сутегі атомының әмбебап доноры — NADPH (NADP·H2) тотықсыздандырғыш түрінде түзіледі. Бұл заттар қараңғы фазаның өтуі үшін қажет. Жанама өнім — оттегі де пайда болады. Күрделі биохимиялық процестің арқасында — Кальвин циклі — Фотосинтездің қараңғы фазасында органикалық заттар (қант) пайда болады. Қараңғы фаза хлоропласттардың стромасында жарықта да, қараңғыда да өтеді. Қараңғы ферментативті процестер жарыққа қарағанда баяу жүреді, сондықтан өте ашық жарықта фотосинтез жылдамдығы қараңғы фазаның жылдамдығымен толығымен анықталады. Фотосинтездің Жарық фазасы Фотосинтез кезінде не болып жатқанын жақсы түсіну үшін фотосинтез фазаларын талдайық. Фотосинтездің Жарық фазасы фотохимиялық және фотофизикалық процестерді қамтиды және оларды үш кезеңге бөлуге болады: 4 Сіңіру фазасы-жарық энергиясы Жарық жинайтын кешендердің көмегімен алынады, пигменттердің электронды қозу энергиясына өтеді, I және II фотосистемалардың реакция орталығына беріледі. Реакция орталықтарының фазасы-фотосистемалардың реакция орталықтарын белсендіру үшін жарық жинайтын кешендердің пигменттерінің электронды қозу энергиясы қолданылады. Реакция орталығында қозған хлорофиллден электрон электронды тасымалдау тізбегінің басқа компоненттеріне беріледі, пигмент электронды қайтарғаннан кейін тотыққан күйге өтеді және өз кезегінде басқа заттардан электрондарды алып тастай алады. Дәл осы процесте энергияның физикалық формасы химиялық түрге айналады. 1.2сурет- фотосинтездің жарықтағы фазасы Электрон-транспорт тізбегінің фазасы - электрондар тасымалдаушылар тізбегі бойымен өтеді, АТФ, НАДФН, O2 түзіледі. Электрондық көлік тізбегінің әрбір тасымалдаушысы кезектесіп азаяды және тотығады, осылайша электрондардың энергиясын беруді қамтамасыз етеді. Электронның берілуінің кез-келген кезеңі энергияның шығарылуымен немесе сіңуімен бірге жүреді. Энергияның бір бөлігі жоғалады. Электрон-көлік тізбегінің кейбір бөліктерінде электронның берілуі Протонның берілуімен байланысты. Фотосинтез кезеңінде не болып жатқанын түсіну үшін біз осы процестерді толығырақ қарастырамыз. Жарық кванттары фотосистеманың Жарық жинайтын кешендерімен ұсталады I-Жарық жинайтын кешеннің 5 құрамындағы хлорофилл молекуласы қозған күйге өтеді, ал энергия фотосистеманың реакция орталығына өтеді I. фотосистеманың хлорофилл молекулаларының қозуы жүреді, электрон бөлінеді. I фотосистеманың ішкі компоненттерінің және сыртқы тасымалдаушылардың тізбегінен өтіп, электрон ақыр соңында NADF+ — nadfn тотықсыздандырғышына түседі. Фотосистеманың хлорофиллі I электронды беріп, оң зарядқа ие болды, әрі қарай жұмыс істеу үшін молекуланың бейтараптығын қалпына келтіріп, "тесікті"жабу үшін электрон алу керек. Бұл электрон фотосистема II-ден келеді. жүктеу/скачать 6,95 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|