I. Қыс өтіп, күлімдеп көктем, жарқырап жаз келгенде, шұрқырап жатқан қалың жылқы


  Төрттүлікке қатысты ырымдар мәтіннің қай бөлігінде көрінеді?



Pdf көрінісі
бет40/367
Дата17.10.2022
өлшемі4,57 Mb.
#43719
1   ...   36   37   38   39   40   41   42   43   ...   367
20. 
Төрттүлікке қатысты ырымдар мәтіннің қай бөлігінде көрінеді? 
A)Екінші 
B)Үшінші 
C)Бірінші 
Д) Төртінші 
Е) Бесінші 
1132 нұсқа 
1-мәтін 
I. 
Қыс өтіп, күлімдеп көктем, жарқырап жаз келгенде, шұрқырап жатқан қалың жылқы 
ішіндегі әсерлі де әсем дауыстары жез қоңыраудай шіңгір-шіңгір кісінеген жас 
құлындар қарақұлақ бола бастағанда, оларға түбіт араласқан жұмсақ жүнисін есіліп 
жасалған иоқталар салынып, тиектер орнатылып, ұзақ тартылған желілерге үзбелі 
күміс түймелердей қаз-қатар тізіліп байланады. Мұнда жүздсген құлын ноқталанып, 
бие сауылады. Биені сауушы, сауғызушы болып, 2-ден 20-30 адамға дейін болады. 
II. 
Қазак ауылы алғаш бие байлаған кезде, төңірек басын шақырып, кейдс мал сойып 
немесс қыстан қалған сүрлсрмен тағы басқа да жылы-жұмсақтарын дайындап, ауыл 
адамдарыкың басын косып, «бие бау», «желі байлар», «қымызмұрындық» тойын 
өткізеді. Бұл кезде желі қазыққа, айғырдың сауырына май жағып, жақсы тілек білдіріп, 
мәре-сәре болып, думандатып, бие сауынын бастайды. 
1. 
Бие байларда кандай ырым 
жасалады? 
A) 
Қыстан қалған сурді пісіреді. 
B) 
Желі қазыққа, айғырдың сауырына май 
жағылады. 
C) 
«Қымызмұрындық» тойын еткізеді. 
Д)Жұмсақжүннен ноқта жасалады. 
Е) Желіге құлын байланады. 
2. 
Мәтіннің бірінші бөліміне лайықты 
тақырып 
A)Тартылған желілер 
B)Жас құлындар 
C)Жүннен есілген ноқталар 
Д) Бие байлау 
Е) Ноқталанған құлындар 


37 
2- 
мәтін 
Сократтың ақылы 
 
Сократқа біреу келіп: - Досың жайлы не естігенімді айтайын ба? - дейді. 
- Токта. Маған әңгіме айтар алдында үш сынақтан өтуіңді сұраймын. 
- Үш сынақ? 
- Иә, менің досым туралы сейлер алдында, бір сәт тоқтап, айтатыныңды ой елегінен 
өткізіп алғаның абзал болар. Бірінші - “Шындық сынағы.” Досым туралы айтатынын 
100 пайыз шындық екеніне сенімдісін бе? 
-Жоқ. Негізі біреудің айтқанын естідім де, содан... 
- Жарайды. Олай болса, сен ол әңгіменің өтірік-рас екенін білмейсің. 
Екінші -‘‘Жақсылық сынағы.” Досым туралы айтатының жақсы ма, әлде..? 
- Жоқ, жақсы емес, керісінше... 
- Сен рас болған-болмағанын білмей тұрып, досым туралы жаман нәрсе айтқың келе 
ме сонда? Оған қарамастан сынақтан өтуің мүмкін, соңғы - ‘‘Керектілік сынағы.”Досым 
туралы айтатының керегіме жарай ма? 
- Білмеймін ғой енді, бәлкім... 
- Түсінікті. Маған айтатының қиындық емес, жақсылық емес және қажеті жоқ нәрсе. 
Оны айтып несіне әуре боласың? 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   36   37   38   39   40   41   42   43   ...   367




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет