Қауіпсіздік техникасы Қауіпсіздік техникасы деп қауіпсіз еңбек жағдайларын жасауға және өндірістегі жазатайым оқиғалардың алдын алуға бағытталған техникалық және ұйымдастырушылық сипаттағы іс-шаралар кешені түсініледі.
Кез-келген кәсіпорында жұмысшылардың жұмысын қауіпсіз ету үшін шаралар қабылданады және осы мақсаттарды жүзеге асыру үшін үлкен қаражат бөлінеді. Зауыттарда зауыттың бас инженеріне бағынатын, жұмысшының қауіпсіз жұмыс жағдайын қамтамасыз ететін, өндірістегі қауіпсіздік техникасының жай-күйін бақылайтын және кәсіпорынға келіп түсетін барлық жұмысшылардың қауіпсіз жұмыс тәсілдерін үйренуін қадағалайтын іс-шаралар әзірлейтін арнайы қауіпсіздік қызметі бар.Өндірістегі қауіпсіздік техникасының жалпы талаптары:
1.Жаңа (таныс емес) жұмыс алған кезде шеберден қауіпсіздік техникасы бойынша қосымша нұсқама талап етуге.
2.Жұмысты орындау кезінде сіз мұқият болуыңыз керек, Сыртқы істер мен әңгімелерден алаңдамайсыз және басқаларды алаңдатпаңыз.
3.Зауыт аумағында (аулада, ғимаратта, кірме жолдарда) мынадай ережелер сақталсын:
кәсіпорынның басқа цехтарында қажетсіз жүрмеу;
электр крандарының краншылары мен қозғалатын көлік жүргізушілері беретін сигналдарға мұқият болу, оларды орындау;
тиеу және түсіру орындарын айналып өту және көтерілген жүктің астында болмау;
өтуге арналмаған орындарда өтпеу, тұрған темір жол құрамының астына шықпау және жүріп келе жатқан көліктің алдында жолдан өтпеу;
белгіленбеген орындарда конвейерлер мен рольганг арқылы өтпеуге және олардың астына шықпауға, қоршаудың рұқсатынсыз кіруге болмайды;
электр жабдықтарына, клеммаларға және электр сымдарына, жалпы жарықтандыру арматурасына қол тигізбеу және электр шкафтарының есіктерін ашпау;
сенің цехыңның әкімшілігі саған жұмыс істеуге тапсырмаған машиналарды, станоктар мен механизмдерді (авариялық жағдайлардан басқа) қоспауға және тоқтатпауға (авариялық жағдайлардан басқа).
4. Жарақаттанған немесе дімкәстік жағдайда жұмысты тоқтату, бұл туралы шеберді хабардар ету және медпунктке жүгіну.
Төменде арнайы қауіпсіздік талаптары келтірілген.Жұмыс басталар алдында:
1. Жұмыс киімдеріңізді ретке келтіріңіз: жеңдер қаптамасының кең серпімді жолағымен бекітіңіз немесе ораңыз; киімнің ұштары бұрылмайтындай етіп киімді байлаңыз: галстуктың, орамалдың немесе орамалдың ұштарын алыңыз; тығыз бекітілген бас киімді киіп, оның астына шашты алыңыз.
2. Жұмыс аяқ киімін киіңіз. Жеңіл аяқ киіммен (тәпішке, сандал, сандал) жұмыс істеуге аяқты өткір және ыстық металл қырынумен жарақаттау мүмкіндігіне байланысты тыйым салынады.
3. Жұмыс орнын мұқият тексеріп, оны ретке келтіріңіз, барлық бітелген және кедергі келтіретін заттарды алып тастаңыз. Құралдарды, құрылғыларды, жұмысқа қажетті материалдар мен бөлшектерді пайдалану үшін ыңғайлы және қауіпсіз тәртіпте орналастырыңыз. Жұмыс құралы мен құрылғылардың дұрыс жұмыс істейтініне көз жеткізіңіз.
4. Жұмыс орны жеткілікті түрде жарықтандырылғанын және жарық көзді көрмейтіндігін тексеріңіз.
5. Егер тасымалданатын электр шамын пайдалану қажет болса, шамда қорғаныш торының болуын, сымның және оқшаулағыш резеңке түтіктің жарамдылығын тексеріңіз. Тасымалды электр шамдарының кернеуі 36 В-тан аспауы тиіс, оны қалқандар мен ток қабылдағыштардағы жазулар бойынша тексеру қажет.
6. Жұмыс орнында еден толық жарамды, шұңқырсыз, тайғақ беттерсіз және т.б., жақын жерде электр сымдары жоқ және барлық қауіпті орындар қоршалғанына көз жеткізіңіз.
7. Жүк көтергіштермен немесе тельферлермен жұмыс істеу кезінде олардың жарамдылығын тексеру, жүкті шамалы биіктікке көтеру және тежегіштердің, ілмектердің және шынжырлардың сенімділігіне көз жеткізу.
8. Ауыр жүктерді көтеру және жылжыту кезінде краншыға тек бір адам сигнал беруі керек.
9. Жүкті ілмектеу (салу) сенімді, беріктікке сәйкес чалкалармен (арқандармен немесе арқандармен) болуға тиіс.
10. Ірі габаритті бөлшектерді плитаға немесе құрастыру үстеліне орнатпас бұрын алдын ала орнату және бекіту құралдарын (тұғырықтар, өлшеу төсемдері, бұрыштамалар, домкраттар, басу планкалары, болттар және т.б.) таңдау қажет.
11. Ауыр бөлшектерді орнатқан кезде оны бір немесе аз қондырғылармен өңдеуге мүмкіндік беретін позицияны таңдаңыз.
12. Схеманы және өңдеу әдісін алдын-ала таңдап, құралды ауыстыру және өлшеу өндірісінің ыңғайлылығын ескеріңіз.Жұмыс уақытында:
13. Құралды тегістеу дөңгелектеріне қайраған кезде қауіпсіздік көзілдірігін кию керек (егер шеңберде қорғаныс экраны болмаса). Егер қорғаныс экраны болса, оны жағына қарай итермеңіз, бірақ оны өз қауіпсіздігіңіз үшін қолданыңыз. Тұтқаның жақсы орнатылғанын тексеріңіз, оны тегістеу шеңберіне жақындатуға болады, 3-4 мм қашықтықта.қайрау кезінде Шеңберге Қарсы емес, еденге бұрылады.
14. Жұмыс істеуге тура келетін станоктардың айналмалы бөліктерінің қоршауларының жарамдылығын бақылау.
15. Қолыңызбен қырынуды алып тастамаңыз, бірақ сым ілмегін қолданыңыз.
16. Барлық құрал-саймандар цехтарында қысымы 4-тен 8 ат-ға дейінгі Сығылған ауа пайдаланылады. Осындай қысыммен ауа ағыны үлкен қауіп төндіреді. Сондықтан сығылған ауаны үлкен сақтықпен қолдану керек, сондықтан оның ағыны оны пайдаланатын немесе жақын жерде жұмыс істейтін адамның бетіне және құлағына кездейсоқ енбеуі керек.