Қысқаша дәріс курсі


Дәріс№15. Тақырыбы ;Геоақпараттық технологияларды білімде қолдану



бет28/34
Дата03.11.2022
өлшемі460 Kb.
#47257
1   ...   24   25   26   27   28   29   30   31   ...   34
Дәріс№15.


Тақырыбы ;Геоақпараттық технологияларды білімде қолдану


Қазіргі уақытта ГАЖ-дың қолдану аясы кеңеюде, дәстүрлі қолдануын қарастырсақ: жер ресурстары мен жер кадастрын басқаруда арнайы ГАЖ қүрылады. Бұл тек географиялық бағытқа ұсынылған. Тематикалық картографиялауда ГАЖ-да картаға аса көңіл бөледі. ГАЖ-да картаны кұрастыру процесі қарапайым эрі ыңғайлы, ол дәстүрлі тәсілмен немесе автоматтандырылған картографиялаумен салыстырғанда. Ол мәліметтер базасын қүрудан басталады, шыққан мәліметгер, яғни олардың көзі ретінде қарапайым күнделікті қағаз карталарын цифровкалау арқылы қолданылады. Осындай мәліметтер базасын әркелкі территориядағы, эртүрлі масштабтағы белгілі бір шартгы белгілері бар карта қүрастыруға мүмкіндік береді. Әр уақытга мәліметтер базасы жаңа деректермен толықтырылып, ондағы басқа деректерді корректілеп, сол мезетте экранға көрсетіледі.
1) Кеңістіктік деректер — ол нысан немесе қүбылыстың піншгі немесе орналасу жағдайын анықгайды. Пішініне байланысты оларды: растрлық жэне векторлық деп бөледі. Растрлық деректерге - сандык, космостық, аэро және жай суреттер, кез келген оптикалық сканерлен- ген қүжаттар, қағаз карталарын жатқызуға болады.
2) Атрибуттық деректер — ол географиялық нысан туралы қосым- ша дерек береді. Кеңістіктік деректер базалық карта қүрастырудың негізі болса, атрибутты бүл картаға үлкен мағына мен специфика ерекшелілн береді. Векторлық деректер моделі — графикалық ақпараттар- дың нүкте, сызық, көп бүрынггы түрде берілуін айтады. Ол дискретті нысандардың, мысалы, қүбыр, жол, аудан шекараларына қолданғанға ыңғайлы. Ал растрлы деректер моделі ақиқат тең үяшықтарға бөлінген пикселдер түрінде көрінеді. Олар деректерді сақтауға және талдауға ыңғаилы. Әр үяшықтың класқа немесе категорияға қатыстылығын анықгайтын мэні болады.
Кез келген ГАЖ-дағы деректерді 5 процедурамен қамтамасыз етеді: енгізу, манипуляция, басқару, сұраныс, визуализациялау.
Геоақпараттық негіз мыналарды қамтамасыз етеді:
Барлық келетін және сақгапатын ақпаратты (біркелкі адресті кеңістік) байлаудың дэлдігі, систематизациясы, сүрыпталуы, интеграциясы;
Шешім қабылдауда ақпараттың көрнекілігі мен кешендшігі;
Құбылыстар мен процестердің динамикалық модельдеу мүмкіншілігі;
Шешілетін мақсаттың автоматизацияланган мүмкіншілігі;
Шұғыл оқиға кезіндегі ситуацияның оперативті анализінің мүмкіншілігі.
Әрине, бүл жағдайлардың шынайылыққа сәйкес келуі бағдарламамен қамтамасыздандырылумен іске асырылады. Геоақпараттық жүйенің қай-қайсысы болсын екі элементген түрады: сандық карта жэне бағдарламамен қамтамасыздандырылу. Баспадан шығару кезінде құбылыстар пластикамен, қолмен қойылып, егер ол өзгертуге тура келген жағдайда қиынға соғады, ал сандық картаның ерекшелігі оның автоматты түрде өзгеріс енгізуі.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   24   25   26   27   28   29   30   31   ...   34




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет