«Жерді түгендеу және жақсарту» пәнінен практикалық жұмыс орындауға арналған Әдістемелік нұсқау
жүктеу/скачать 0,9 Mb.
|
| Егістікжерлердіңбонитетбалы
50 40
30 20
10 0
Облыстар Сурет 25 - Солтүстік ауыл шаруашылық зонасындағы егістік жерлердіңорташабонитетбалы Егістік жерлерді ұтымды да тиімді пайдалану ауыл шаруашылығындағымаңыздыэкономикалықмәселесіқатарынажатады.Солтүстікоблыстардасол аймаққа бейімді ауылшаруашылық өнімдерін толық алуға, топырақтыңқұнарлығынсақтауғажәнеоныжүйелітүрдеарттыруғабағыттайды.Мінеосыаталғанміндеткеегістіктіңқұнарлығынарттырубойыншанәтижелішаралардыжүргізуге,желжәнесуэрозияларынақарсыұйымдастыру- шаруашылық,агротехникалық,гидротехникалықжұмыстардыжүзегеасыруға, сонымен қатар тұзданудың, ластанудың, тақырға айналудың жәнежерлердің жай-күйін төмендететін жайлардың алдын алу кешенді шаралардыжүзеге асыруы керек. Бұл мәселені шешу үшін солтүстік ауылшаруашылықзонасындағы облыстардың жер қорларының сапалық жай-күйі туралы толық,дәйекті, деректі мәліметтер жинақталуы, осы аймақтағы 15 млн га егістікжерлердіұтымды пайдалануға мүмкіндік береді. Елбасы2012жылғыҚазақстанХалқынаЖолдауында"Қазақстандамуыныңжаңакезеңі–экономиканынығайту,халықтыңәл-ауқатынарттыружәнеәлеуметтік-экономикалықжаңғыртумәселесіншешугебайланысты" деп атап өтті. Қарағанды облысы Сарыарқаның оңтүстік жартыбөлігінде ауданы 428 мың шаршы км алып жатыр, қиыр батысындаТорғайменТұран ойпатының солтүстік-шығысы, солтүстігін Теңіз – Қорғалжынойысы,Есілжазығы,Ерейментау,Қызылтаужәнебасқаұсақтаулар,шығысында Ащысу, Дағанделі өзендерінің аңғары, оңтүстігінБетпақдаласазды шөлі мен Балқаш көлі алып жатыр. Зерттеу деректеріне сүйенсек,2012жылы облыста Қазақстан Республикасы халқының 8,2 % (13561905 адам)тұрады,оның 21,9 % (296346 адам) ауылдық жерде. Мұнда 9 аудан мен 9қалабар. Қарағандыоблысыныңтабиғатжағдайларыауылшаруашылығын,әсіресеегіншіліктідамытуғабіразкедергілербар.Жердіңклиматыреспубликаныңбасқааудандардыңклиматыменсалыстырғанданеғұрлымконтинентті, жазы ыстық және құрғақ, ал қысы суық, қары аз, күшті желсоғыптұрады.Жауын-шашыназжауады.СолтүстігіндеҚарағандыжәнеҚарқаралы ауданыңда жауын-шашынның мөлшері 300 мм-ге дейін жетеді,бұлсуармайтынегіншілікпенайналысуғамүмкіндікбереді.Осыжерденастықтұқымдастарөсетінқұрғақдалазонасыныңжіңішкеалқабыөтеді,топырағы қоңыр қызыл, ал ауданның бүкіл ортаңғы бөлігін ақшыл қызғылттопырағыбаршөлдалазонасыалыпжатыр,оңтүстікбөлігіжусанды,күйреуікті шөл зонасына өтеді, бұл зона, негізінен, мал жайылымы ретіндепайдаланылады.Облыстыңөзендерініңішіндегішаруашылыққамаңыздылары Балқаш – Ертіс суайрығынан басталып, Теңіз – Қорғалжынкөліне құятынНұра,оныңсолсалалары–Шерубайнұра жәнеҚұланөтпеспен Көң өзендері. Сонымен қатар Қарасор көлі алабының өзендері – Жарлы,Қарқаралы, Талды және Ертіс алабына жататын Есіл, Өлеңті, Шідерті, Түндікөзендерінің де маңызы айтарлықтай. Облыстың батыс жағын суландырудаСарысудың,Терісаққан,Торғай,ҰлыЖыланшықөзендерініңЖоғарғыағыстарыныңжәнеБайқоңыр,Қалмаққырылған,т.б.көптегенкіші өзендердің маңызы өте зор. Облыстың оңтүстік-шығысын Мойынты, Жәмші,Тоқырауын,Қусақ,т.б.өзендерсуландырады.Өзендерініңсуыаз,теккөктемдеқарерігенкездеғанасуымолаядыдабіразкүнтасиды.Жазортасында кіші өзендер саязданып, сулары кермектеніп, қарасуларға бөлініпқалады, кіші өзендер тартылып қалады. Қарағанды облысында жалпы ауданы926 км2 болатын 1910 көл бар (бұрынғы Теңіз ауданын қоспағанда). Олардың90%-ыоблыстыңсолтүстікаудандарындашоғырланған.Облыстыекігебөлетін48параллельденоңтүстіккеқарайтек108көлғанабар.Барлықкөлдердің тек 131-інің ғана ауданы 1 км2-ден асады. Оларда 576 млн. м3 сужиналады. Бақылау сұрақтары: Ауыл шаруашылығындағы маңызды экономикалық мәселесі Астық тұқымдастар өсетін құрғақ дала зонасы жүктеу/скачать 0,9 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|