Жылдық есебі 2015



Pdf көрінісі
бет7/28
Дата15.03.2017
өлшемі2,61 Mb.
#9430
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   28

Бап атауы
2015 жыл 
млн 
KZT
2014 жыл 
млн 
KZT
2013 жыл 
млн 
KZT
Өзгеріс (2015-2014)
млн KZT
%
Клиенттерге берілген 
несиелердің пайыздары
274 776
281 679
243 497
-6 903
-2,5%
Басқа банктердегі және өзге 
де қаржы институттарындағы 
несиелердің және қаражаттың 
пайыздары
13 414
3 605
1 790
9 809
272,1%
«Самұрық-Қазына» 
облигацияларының пайыздық 
кірісі
14 883
19 390
0
-4 507
-23,2%
Бағалы қағаздардың пайыздары
16 676
8 905
6 805
7 771
87,3%
Клиент қаражатының дисконты
58 304
0
0
58 304
100,0%
Пайыздық кірістің барлығы
378 053
313 579
252 092
64 474
20,6%

74
74
74
74
75
ЖЫЛДЫҚ ЕСЕБІ 2015
75
75
75
Қаржы-экономикалық көрсеткіштері
74
74
74
74
75
75
75
75
2015 жылғы 12 айда пайыздық 
кіріс 64 млрд теңгеге немесе 
20.6%-ға ұлғайды немесе 2014 
жылғы 12 айдағы 314 млрд 
теңгедегі кіріспен салыстыр-
ғанда, (2013 ж. – 252 млрд тең-
ге) 378 млрд теңгені құрады. 
2015 жылғы 12 айдың нәтижесі 
бойынша пайыздық кіріс құры-
лымында «Самұрық-Қазына» 
ҰӘҚ» АҚ облигацияларының 
кірісі 15 млрд  теңге сома-
сында көрсетілді (2014 ж. — 
19 млрд теңге, 2013 ж. — 0 тең-
ге). Клиенттерге берілген 
несиелердің пайыздық кірісі 
7 млрд теңгеге немесе 2.5% 
(2015 ж — 275 млрд теңге, 
2014 ж. — 282 млрд теңге, 
2013 ж. — 243 млрд  теңге) ұл-
ғайды. Басқа банктердегі және 
өзге де қаржы институттарын-
дағы несиелердің және қара-
жаттың 2015 жылғы 12 айда-
ғы пайыздық кірісі 13 млрд 
теңге, 10 млрд теңгеге ұлғай-
ды (2014 ж. — 4 млрд теңге, 
2013 ж. — 2 млрд теңге). Ба-
ғалы қағаздардың пайыздық 
кірісі 17 млрд теңгені құрады, 
2015 жылда 8 млрд теңгеге ұл-
ғайды (2014 ж. — 9 млрд теңге, 
2013 ж. — 7 млрд  теңге).
Клиенттерге берілген қарыз-
дың кіріс үлесі пайыздық кіріс 
құрылымында едәуір үлкен әрі 
2015 жылы 72.7%, 2014 жылы  
89.8% және 2013 жылы 96.6% 
құрады. 
Пайыздық кіріс
Бап атауы
Шығыс, млн. теңге
Өзгеріс (2015-2014)
2015 жыл
2014 жыл
2013 жыл
млн KZT
%
Шығарылған борыштық бағалы 
қағаздардың, тәртіптелген 
борыштың пайыздық шығысы 
және артықшылықты 
акциялардың дивидендтері 
-57 957
-36 304
-30 912
-21 653
59,6%
Банктердің қарызы мен 
қаражатының және РЕПО 
пайыздары
-25 316
-22 579
-3 659
-2 737
12,1%
Клиент қаражатының және 
РЕПО пайыздық шығысы
-100 404
-91 497
-74 892
-8 907
9,7%
Басқа да пайыздық шығыс
-7 290
-9 167
-1 087
1 877
-20,5%
Пайыздық шығыстың барлығы
-190 967
-159 547
-110 550
-31 420
19,7%
2015 жыл дапайыздықшығыс-
көрсеткіші 2014 жыл ғы 12 ай-
менсалыстырғанда, 19.7%-ға 
немесе 31 млрд теңгеге ұл-
ғайды, 191 млрд теңгені құра-
ды (2014 ж. — 160 млрд тең-
ге, 2013 ж. — 111 млрд теңге). 
2015 жылғы 12 айдың нәти-
жесі бойынша клиенттердің 
шоттарындағы пайыздық 
шығыстың үлесі өткен жыл-
дың осыған ұқсас кезеңін-
дегі 57.3%-бен салыстырған-
да, төмендеп, 52.6% құрады. 
Клиенттердің шоттары бойын-
ша 2015 жылғы 12 айдағы па-
йыздық шығысы 9 млрд теңге-
ге ұлғайып, 100 млрд теңгені 
құрады (2014 ж. — 91 млрд 
теңге, 2013 ж. — 75 млрд тең-
ге).  Шығарылған борыштық 
бағалы қағаздардар, тәртіп-
телген борыш пен артықшы-
лықты акциялардың диви-
дендттері бойынша шығыс 
үлесі 2014 жылғы 12 айда-
ғы22.8%-дан 2015 жылғы 12 
айда 30.3%-ға дейін ұлғайды 
(2013 ж. — 28.0%). 2015 жылғы 
12 айда  шығарылған борыш-
тық бағалы қағаздардардың 
пайыздық шығысы 21 млрд 
теңгеге (2015 ж. — 47 млрд 
теңге, 2014 ж. — 26 млрд тең-
ге, 2013 ж. — 21 млрд теңге) 
ұлғайды, ал тәртіптелген қа-
рыз бойынша 0,5 млрд тең-
геге (2015 ж. — 9 млрд тең-
ге, 2014 ж. — 9 млрд теңге, 
2013 ж. -10 млрд теңге) азай-
ды. Банктердің несиелері мен 
қаражатының және РЕПО па-
йыздық шығысы 14.2%-дан 
13.3%-ға дейін азайды. 2015 
жылғы 12 айда банктердің  
несиелері мен қаражатының 
пайыздық шығысы 3 млрд тең-
геге ұлғайып, 2014 жылғы 
12 айдағы 23 млрд теңге мен 
салыстырғанда,25 млрдтең-
геніқұрады (2013 ж. — 4 млрд 
теңге). Пайыздық шығыстың 
үлесі 3,8%-ға дейін төмендеп, 
2 млрд теңгеге төмендегенін 
көрсетті (2015 ж. — 7 млрд тең-
ге, 2014 ж. — 9 млрд  теңге, 
2013 ж. — 1 млрд теңге). 
Таза пайыздық кіріс
Бап атауы
2015 жыл 
млн 
KZT
2014 жыл 
млн 
KZT
2013 жыл 
млн 
KZT
Өзгеріс (2015-2014)
млн KZT
%
Пайыздық кіріс
378 053
313 579
252 092
64 474
20,6%
Пайыздық шығыс
-190 967
-159 547
-110 550
-31 420
19,7%
Пайыздық активтердің 
құнсыздану қорын 
қалыптастырғанға дейін таза 
пайыздық кіріс
187 086
154 032
141 542
33 054
21,5%
Пайыздық активтердің 
құнсыздану қорын 
қалыптастыру
-176 841
-74 039
-71 555
-102 802
138,8%
Таза пайыздық кіріс/(шығыс)
10 245
79 993
69 987
-69 748
-87,2%
2015 жылғы 12 айда пайыздық 
активтердің құнсыздану қо-
рын қалыптастырғанға дейін 
таза пайыздық кіріс 2014 жыл-
ғы 12 айдағы 154 млрд теңге-
мен салыстырғанда, 187 млрд 
теңгені құрады. 33 млрд тең-
геге немесе 21.5%-ға ұлғай-
ды. Топтың таза пайыздық 
кірісі 2015 жылдың басында-
ғы жағдаймен салыстырған-
да, (2015 ж. — 10 млрд тең-
ге, 2014 ж. — 80 млрд теңге, 
2013 ж. — 70 млрд теңге) 
70 млрд теңгеге төмендеді.

76
76
76
76
77
ЖЫЛДЫҚ ЕСЕБІ 2015
77
77
77
Қаржы-экономикалық көрсеткіштері
76
76
76
76
77
77
77
77
Пайыздық активтердің құнсыздану қорына қаржы бөлу
Бап атауы
2015 жыл 
млн 
KZT
2014 жыл 
млн 
KZT
2013 жыл 
млн 
KZT
Өзгеріс (2015-2014)
млн теңге
%
Клиенттерге берілетін несие 
шығынының қорына қаржы 
бөлу 
176 733
76 283
71 667
100 450
131,7%
Банктерге берілетін несие 
шығынының қорына қаржы 
бөлу 
108
-2 383
-112
2 491
-104,5%
Сатуға қолда бар инвестиция 
шығынының қорына қаржы 
бөлу
0
139
0
-139
-100,0%
Барлығы 
176 841
74 039
71 555
102 802
138,8%
2015 жылғы 12 айда құнсыз-
дану қорын қалыптастыруға 
жұмсалған шығыс 2014 жыл-
ғы осыған ұқсас кезеңмен са-
лыстырғанда, 103 млрд теңге-
генемесе 138.8%-ға ұлғайды 
(2015 ж. — 177 млрд тең-
ге, 2014 ж. — 74 млрд теңге, 
2013 ж. — 72 млрд теңге).
Пайыздық емес таза кіріс 
Бап атауы
2015 жыл
2014 жыл
2013 жыл
Ауытқу (2015-2014)
млн KZT үлесі, % млн KZT үлесі, % млн KZT үлесі, %
млн KZT
%
Пайда мен залал арқылы 
әділ құн бойынша шетел 
валютасымен және қаржы 
активтерімен жасалатын 
операциялардың таза пайдасы 
(залалы)
42 845
51%
-21 412
-156%
4 184
13%
64 257
-300,1%
Таза комиссиялық кіріс
28 423
34%
24 667
180%
22 348
70%
3 756
15,2%
Сатуға қолда бар 
инвестициялардан іске 
асырылған таза пайда/(залал)
104
0%
1 136
8%
86
0%
-1 032
-90,8%
Алынған дивидендтер
1 297
2%
1 438
11%
324
1%
-141
-9,8%
Басқа да кіріс
17 001
20%
8 115
59%
4 466
14%
8 886
109,5%
Сатуға арналған активтердің 
құнсыздануы
-5 335
-6%
-252
-2%
726
2%
-5 083
2 017,1%
Пайыздық емес таза кіріс
84 335
100%
13 692
100%
32 134
100%
70 643
515,9%
2015 жылғы 12 айда пайыздық емес таза кіріс  
84 млрд теңге әрі 2014 жылғы 12 аймен салыс-
тырғанда, 71 млрд теңгеге ұлғайды (2014 ж. –  
14 млрд теңге, 2013 ж. - 32 млрд теңге). 
2015 жылғы 31 желтоқсанға пайда немесе залал 
арқылы әділ құн бойынша бағаланатын қаржы 
активтерімен жасалатын операциялардың жә-
не шетел валютасымен, бағалы металдармен 
жасалатын операциялардың таза пайдасы 2014 
жылғы 31 желтоқсандағы 21,4 млрд теңгемен 
салыстырғанда, 42,8 млрд теңгені құрады. Атал-
ған баптардағы ұлғаю негізінен 64,3 млрд теңге 
сомасындағы бағамдық айырмамен байланыс-
ты, бұл – өз кезегінде, 2015 жылдың соңында ба-
ғамға жасалған түзетуге байланысты еншілес 
ұйымдардың 54,6 млрд теңге мөлшерінде алған 
кірісімен ескертіледі.
Таза комиссиялық кіріс 2014 жылғы 12 аймен са-
лыстырғанда, 15,2%-ға ұлғайып, 2015 жылғы 12 
айдың нәтижесі бойынша 24,7 млрд теңгемен 
салыстырғанда, 28,4 млрд теңгені құрады.
Өткен жылмен салыстырғанда, комиссиялық 
кіріс 6,2 млрд теңгеге ұлғайды. Комиссиялық 
кіріс құрылымында келесідей өзгерістер бар: 
есептік операциялар бойынша кіріс үлесі 16,6%-
дан 20,8%-ға дейін және кассалық операциялар 
бойынша кіріс үлесі 25,2%-дан 27,0%-ға дейін ұл-
ғайды. Пластикалық карталармен жасалатын 
операциялар бойынша комиссиялық кірістің 
үлесі 41,9%-дан 36,5%-ға дейін, шетел валюта-
сымен және бағалы қағаздармен жасалатын 
операциялар бойынша комиссиялық кірістің 
үлесі 6,7%-дан 3,4%-ға дейін азайды. Сонымен 
қатар, 2015 жылғы 12 айда инкассация опера-
циясы бойынша кіріс 0,2 млрд теңгеге, басқа да 
комиссиялық кіріс 2,2 млрд теңгеге өсті.
2015 жылы комиссиялық шығыс 2,5 млрд теңге-
ге ұлғайды, бұл – көбінесе шетел валютасымен 
және бағалы қағаздармен жасалатын операция-
лар бойынша, банк карталарын және сақтан-
дыру қызметін пайдалану бойынша комиссия-
лық шығыстың ұлғаюы есебінен Комиссиялық 
шығыс құрылымында сондай-ақ кей өзгерістер 
орын алды. Шетел валютасымен және бағалы 
қағаздармен жасалатын операциялар бойынша 
комиссиялық шығыстың үлесі 1,5%-дан 7,8%-ға 
дейін, банк карталарын пайдалану бойынша ко-
миссиялық шығыстың үлесі 28,8%-дан 30,2%-ға 
дейін, сақтандыру қызметінің комиссиялық шы-
ғысы бойынша 1,2%-дан 2,8%-ға дейін  ұлғайды. 
«Депозиттерге кепілдік беру қоры» АҚ-қа жар-
налар бойынша шығыс үлесі 54,0%-дан 47,6%-
ға дейін, құжаттамалық операцияларды жүргізу 
бойынша 4,1%-дан 3,1%-ға, басқа да комиссия-
лық шығыс бойынша 7,5%-дан 4,7%-ға дейін 
азайды.
84       
млрд теңге 
2015 жылғы пайыздық 
емес таза кіріс

78
78
78
78
79
ЖЫЛДЫҚ ЕСЕБІ 2015
79
79
79
Қаржы-экономикалық көрсеткіштері
78
78
78
78
79
79
79
79
Операциялық шығыс
Шығыстың атауы
Млн 
KZT
Өзгеріс 
(2015-2014)
Баптың меншікті салмағы, %
2015
2014
2013
2015
2014
2013
Операциялық шығыстың 
барлығы
78 546
64 891
32 739
21.0%
100,0%
100,0%
100,0%
Қызметкерлерге жұмсалған 
шығыс
33 306
27 445
16 878
21.4%
42,4%
42,3%
51,6%
Заңгерлік/консультациялық 
қызметтер
10 092
7 571
200
33.3%
12,8%
11,7%
0,6%
Табыс салығынан басқа 
салық
6 013
4 972
1 781
20.9%
7,7%
7,7%
5,4%
Тозу мен амортизация
3 830
3 624
3 112
5.7%
4,9%
5,6%
9,5%
Банк балансына 
қабылданған активтердің 
шығысы
2 667
3 532
302
-24.5%
3,4%
5,4%
0,9%
Ағымдағы жалға алу
3 730
3 164
2 131
17.9%
4,7%
4,9%
6,5%
Негізгі қаражатқа 
техникалық қызмет көрсету
4 771
3 061
2 136
55.9%
6,1%
4,7%
6,5%
Жарнама және 
телекоммуникация шығысы
2 451
2 190
1 733
11.9%
3,1%
3,4%
5,3%
Банк карталарының 
жүйесіне қызмет көрсету
1 229
1 051
891
16.9%
1,6%
1,6%
2,7%
Күзет
1 517
1 286
886
18.0%
1,9%
2,0%
2,7%
Іс-сапар шығысы
564
518
307
8.9%
0,7%
0,8%
0,9%
Автокөлікті пайдалану
395
447
320
-11.6%
0,5%
0,7%
1,0%
Коллекторлық қызметтер
374
261
131
8.9% 
0,7% 
0,8% 
0,9% 
Өсімпұл, айыппұл
501
64
58
682.8%
0,6%
0,1%
0,2%
Басқа да шығыс
7 106
5 705
1 873
24.6%
9,0%
8,8%
5,7%
2015 жылғы 12 айда Банктің 
операциялық шығысы 2014 
жылғы осыған ұқсас кезеңмен 
салыстырғанда, 79 млрд тең-
гені (2013 ж. - 33 млрд теңге) 
құрады. 
Салыстырмалы түрде өсімпұл 
мен айыппұлдың, негізгі құ-
ралдарға техникалық қызмет 
көрсету шығысының, сондай-
ақ заңгерлік/консультациялық 
қызметтердің баптары едәуір 
жоғары көрсеткішке ие болды. 
 Қызметкерлердің 2015 жыл-
ғы шығысы 33 млрд теңгеден 
құралады әрі 2014 жылмен са-
лыстырғанда, 21.4%-ға ұлғай-
ды (2014 ж. - 27 млрд теңге, 
2013 ж. - 17 млрд теңге). 
Табыс салығы
2015 жылғы 12 айда табыс салығының шығысы 
18 млрд теңге, 2013 жылғы шығыс 10 млрд тең-
ге болса, осыған ұқсас кезеңге 7 млрд теңге. 
Коэффициенттер
 
31.12.15
31.12.14
31.12.13
Провизияларды есептегенге дейін ОР/ОД 
28,9%
38,7%
 18,9%
ОР/ОД
83,0%
 69,3%
 32,1%
ROA
-
 0,7%
 2,0%
ROE
-
 4,9%
 16,2%
Активтердің депозиті
65,3%
 53,3%
 65,0%
Клиенттерге активтерге берілетін несие (нетто)
75,2%
 50,0%
 73,5%
2015 жылғы 31 желтоқсанда аяқталған кезең-
дегі активтер пайдалылығының көрсеткіші 2014 
және 2013 жылдармен салыстырғанда, 2015 
жылғы 12 айда алынған таза пайданың есебінен 
теріс көрсеткіш көрсетті (2014 ж. - 0,7%; 2013 ж. - 
2%). Өз кезегінде, таза пайда «БТА банк» АҚ жә-
не «Kazkom Realty» ЖШС тоқтатылған қызметі-
нен болған залалдың нәтижесі.
2015 жылғы 31 желтоқсанда аяқталған кезең-
дегі капиталдың пайдалылығы теріс шаманы 
(2014 ж. - 4,9%; 2013 ж. - 16,2%) құрады. 2015 жы-
лы көрсеткіштің төмендеуі Банктің есептік ке-
зеңде алған таза залалынан туындады.
Операциялық шығыстың операциялық кіріске 
үлесі үдемелі трендке ие (2015 ж. - 83,0%; 2014 
ж. - 69,3%; 2013 ж. -32,1%). Активтердің құнсыз-
дануына есептелген қорды есептемегенде, опе-
рациялық шығыстың операциялық кіріске қаты-
насы (қор есептелгенге дейін) 2015 жылы 28,9% 
(2014 ж. - 38,7%; 2013 ж. - 18,9%) құрады.  2015 
жылы көрсеткіштің өсуі пайыздар есептелетін 
активтердің құнсыздану резервтерінің ұлғай-
тып қалыптастырылуына байланысты. Актив-
тердің құнсыздануына есептелген резервтерді 
есептемей, операциялық шығыстың операция-
лық кіріске қатынасы (резервтер есептелгенге 
дейін) 2015 жылы 28,9% (2014 ж. - 38,7%; 2013 ж. 
- 18,9%) құрады.
Тартылған депозиттер көлемінің активтерге қа-
тынасы келесі динамикаға ие: 2015 ж. - 65,3%, 
2014 ж. -  53,3%, 2013 ж.  - 65%. 2015 жылы депо-
зиттерді активтермен төлеу деңгейі 2014 жыл-
мен салыстырғанда, 12,0%-ға ұлғайды. 
Берілген несие (нетто) көлемінің активтерге 
Банктің арнайы бағытының деңгейін көрсететін 
қатынасы 2014 жылғы 50,0%-бен салыстырған-
да, 2015 жылы 75,2%-ға тең (2013 ж. - 73,5%).

6 БӨЛІМ
Тәуекелді басқару

82
82
82
82
83
83
83
83
2015 
Т
әуекел-менедже-
мент Банк қыз-
метінде маңыз-
ды орын алады. 
Тәуекел-менедж-
менттің міндеттері-
не мыналар кіреді:
• 
Тәуекелді айқындау. Тәуе-
кел-менеджмент жүйесі 
Топтың өз қызметі бары-
сында тартатын тәуекелге 
сәйкестендіреді. 
• 
Тәуекелді өзгерту. Топ, әр-
түрлі сандық және сапалық 
мүмкіндіктерді пайдала-
на отырып, тәуекелді өл-
шейді, бұл әдістемелерге 
операцияның тәуекел ес-
керілген кірісін талдау, ық-
тимал залал сомасын есеп-
теу мен арнайы үлгілерді 
пайдалану кіреді. Тәуекелді 
өлшеу үлгілері, пайдаланы-
латын құралдардың бара-
барлығы мен жарамдылы-
ғын қамтамасыз ету үшін 
қайта қаралып отырады.
• 
Тәуекелге мониторинг 
жүргізу. Топ саясаты мен 
басшылығы тәуекелді азай-
ту мен алдын алу рәсім-
дерін айқындап, әртүрлі 
операцияларға лимиттер 
белгілейді. Мұндай рәсім-
дер мен лимиттер Топтың 
ішкі құжаттарымен айқын-
далатын кезеңділікпен қай-
та қаралып отырады. 
• 
Тәуекел есептілігі. Тәуекел 
есептері нақты бір бизнес 
пен шоғырландырылған 
негіз тұрғысында жасала-
ды. Мұндай ақпарат басшы-
лыққа ұсынылып отырады.
Кредиттік тәуекел
Банк кредиттік тәуекелге, яғни 
қаржы құралы контрагентінің 
Банк алдындағы өз міндетте-
мелерін орындамау тәуекеліне 
бейім. Кредиттік тәуекелді ай-
қындауға төлемдердің дефол-
ты, сондай-ақ контрагенттің 
кредиттік сапасының төмен-
деуінен қаржы құралы құны-
ның төмендеуі кіреді.
Банк саласындағы кредиттік 
тәуекел көбінесе қаржы актив-
терімен және баланстан тыс 
міндеттемелермен байланыс-
ты. Топтың негізгі кредиттік 
тәуекелі Қазақстан Республи-
касында шоғырланған. Топтың 
тәуекелді басқару саясатын-
да белгіленген кредит лимит-
терін және төлем қабілетінің 
өлшемін сақтау үшін тәуекел-
ге үнемі мониторинг жүргізіліп 
отырады.
Тәуекелді басқару және оған 
мониторинг жүргізу Банктің 
кредиттік комитеттері және 
басқармасы белгілеген іс-ша-
ралар мен лимиттерге сәйкес 
жүзеге асырылады. Тәуекелді 
басқаруды тәуекел-менеджер 
немесе тәуекел-менеджмент 
департаменттері үйлестіреді. 
Тәуекелді басқаратын күнделік 
жұмысты кредит беруші депар-
таменттердің басшылары не-
месе филиалдағы кредит қыз-
меттері жасап отырады.
Кредиттік тәуекелді өлшеу 
үшін Банк, қарыз алушының 
немесе контрагенттің ықти-
мал дефолтын бағалауға әр-
түрлі әдіснамалар қолданады. 
Әдіснамалар активтердің түр-
леріне (мысалы, корпоративтік 
кредитпен салыстырғанда, тұ-
тыну кредиті), тәуекелді өлшеу 
параметрлеріне (мысалы, кор-
поративтік кредиттің тәуекелі 
рейтингісімен салыстырған-
да, төлем мерзімінің кешіктірі-
лу дерегі мен кредиттік бюро-
ның есептері) және тәуекелді 
басқару және өндіріп алу іс-ша-
раларына (мысалы, корпора-
тивтік қарыз бойынша өндіріп 
алу мен қайта құрылымдаумен 
салыстырғанда, тұтыну кредиті 
бойынша өндіріп алу) байла-
нысты айырмшылықтарға ие.
Банк бір қарыз алушыға (неме-
се қарыз алушылар тобына), 
индустрия мен географиялық 
сегменттерге қатысты ең жоға-
ры тәуекел сомасын белгілеу 
арқылы кредиттік тәуекелдің 
деңгейін айқындайды. Әрбір 
қарыз алушының тәуекелі ба-
ланстық және баланстан тыс 
тәуекелді қамтитын лимиттер-
мен және белгіленетін кре-
диттік комитеттермен қосым-
ша шектеледі.
Баланстан тыс кредиттік мін-
деттемелер несие, кепілдік-
тер немесе аккредиттер түрін-
де пайдаланылмаған кредит 
желілері болып есептеледі. Ба-
ланстан тыс шоттарда ескері-
летін қаржы құралдарының 
кредиттік тәуекелі қарыз алу-
шының келісімшарттағы та-
лаптарды және мерзімдерді 
сақтай алмауынан ықтимал 
шығын ретінде айқындалады. 
Баланстан тыс қаржы құралда-
рымен байланысты кредиттік 
тәуекелге қатысты, Банк зар-
дап шегуі ықтимал ең үлкен за-
лал пайдаланылмаған кредит 
желілерінің, кепілдіктердің жә-
не аккредиттердің жалпы со-
масына тең. Залалдың ықти-
мал сомасы пайдаланылмаған 
міндеттемелердің жалпы со-
масынан шамамен едәуір тө-
мен, сондай-ақ әлеуетті қарыз 
алушының кредит төлеу қабі-
леттілігіне қойылатын Банк та-
лаптары ескеріледі.. Банк, ба-
ланстық қаржы құралдарына 
қолданған кредиттік саясатты 
шартты міндеттемелерге де 
қолданады.
Кредиттік залал 
қоры
Егер активтің құнсыздануы-
на әділ растама бар болған 
жағдайда, Банк несие мен ба-
ланстан тыс міндеттемелердің 
құнсыздануын төлеу үшін қор 
қалыптастырады. Өнімді есеп-
теу мақсатында активтің сапа-
сын бағалап, жіктеген кезде, 
Банк бірнеше факторды, со-
ның ішінде қарыз алушының 
қаржылық жай-күйін, кредит 
шарттарын, кепілмен қамтама-
сыз ету құнын және клиенттің 
борышына қызмет көрсету 
кезінде сапаны назарға алады. 
Біртекті қоржынге жатқызыл-
ған кредит бойынша қоржын 
тәсілі қолданылып, қарыз-
дың қызмет көрсету сапасы 
ескеріледі.
Активтер мен міндеттемелерді басқару кезіндегі тәуекел
Банк активтер мен міндетте-
мелерді тиімді басқаруға үлкен 
мән береді, бұл – Банктің на-
рықта бәсекеге қабілетті өнім-
дерді ұсынуына, сондай-ақ 
тәуекел мен кірістіліктің ара қа-
тынасын акционерлерге қосым-
ша құн салығын беретін деңгей-
де ұстауға септігін тигізеді.
Активтер мен міндеттемелерді 
басқару барысында, Банк ке-
лесі бағыттарды бөледі:
• 
құрылымдық тәуекелді 
басқару: құрылымдық па-
йыздық және жалпы валю-
талық тәуекелді;
• 
өтімділік тәуекелін басқару;
• 
сауда қоржынындағы на-
рық тәуекелін басқару;
• 
капиталды басқару. 
 
Банк қызметіне тән негізгі тәуекел:
•  кредиттік тәуекел;
•  пайыздық тәуекел;
•  өтімділік тәуекелі; 
•  нарықтық тәуекел;   
•  валюталық тәуекел;
•  операциялық тәуекел.
ЖЫЛДЫҚ ЕСЕБІ 2015

84
84
84
84
85
ЖЫЛДЫҚ ЕСЕБІ 2015
85
85
85

Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   28




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет