Лекция №1 Тақырыбы: Кіріспе. (1 сағат) Жоспары
Плебисцитарлық демократияда
жүктеу/скачать 389,03 Kb.
|
саясаттану лекциялар
- Бұл бет үшін навигация:
- Өкілдік демократияда
- 5. Тіке және өкілетті демократия.
| Плебисцитарлық демократияда азаматтардың саяси ықпалы кемиді. Оларға
сайлау арқылы заңның немесе басқа шешімнің жобасын қабылдау немесе қабылдамау құқығы беріледі. Оны әдетте президент, үкімет,партия немесе басқа бастамашы топ дайындайды. Мұнда халықтың жобаны дайындауға қатынасу мүмкіндігі өте аз. Оны біраз жағдайларда екіұшты сұрақтар қою және т.с.с арқылы ұйымдастырушылар айласын асыру үшін де пайдаланады. Өкілдік демократияда халықтың еркі депуттарға және биліктің өкілетті органдарына жүктеледі. Азаматтар өздерінің көзқарастарының, мақсаттарының, бағдарламаларының жақындығына байланысты депутаттарды сайлайды, оларға өз мүдделерін қорғауды сеніп тапсырады. Оның жақсы жақтары-еңбектің айқын бөлінуі, шешім қабылдайдайтын адамдардың күзіреттілігі мен жауапкершілігі. Осал жағы – жағы сайлау аралығында халықтың биліктен шеттелуі, басқарудың бюрократиялануы, авторитарлық үрдістің өрістеуі және т.б. 5. Тіке және өкілетті демократия. Демократияны тура, плебисцитарлық, өкілдік демократия деп боледі. Тура демократияда халык манызды саяси шешімдерді кабылдаула, билік жүргізуде тікелей катысады. Оның жаксы жактары: халықты саясаттан шеттетпейді, саяси жүйеніңтурак-і ы іығын жәнебаскарудынутымдылығын арттырады; халыктын белсенділігін дамытып, тулғаныц озін-озі корсетуіне, танытуы-на жол ашады; саяси институттар мен кызмет адамдарын бакы-лаудын ыкпалдылығын камтамасыз етеді, билік пурсатын теріс пайдаланудан сактайды, баскарушы тобе топтыц халыктан ал-шактауына, шенеуніктердіц бюрократталуына жібермейді. Тура дсмократияға референдум, плебисциттер жатады. Рефе-рендумга мацызды зан шығарушы немесе ішкі және сырткы мәселені түпкілікті шешу үшін сайлаушылардың конілін білдіруі жатады. Ол парламент, үкімег басшысы немесе халыктын баста-масымен еткізілуі мүмкін. Тура демократия Франция, Италия елдерінде кеңтараған. Италияда екінші дүниежүзілік соғыстан кейін референдум аркылы монархиялык билік токтатылды. Қазакстан Республикасында референдум аркылы Президенттін окілдігі узартылды, 1995 жылғы Конституция кабылданды. жүктеу/скачать 389,03 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|