Лекция жинағы Шымкент, 023 лекция



Pdf көрінісі
бет79/113
Дата15.12.2023
өлшемі5,68 Mb.
#137931
түріЛекция
1   ...   75   76   77   78   79   80   81   82   ...   113
мен істей аламын;

психикалық күй үшін — 
мен тілеймін;

адамгершіліктік күйге — 
мен істеуге тиістімін.
Денсаулық белгілері мыналар: 

зақым келтіретін факторлар әрекетіне өзіне тән (иммунды) және өзіне тән емес 
тұрақтылық; 

өсу мен даму көрсеткіштері; 

организмнің функционалдық күйі және сақтамалық мүмкіндігі; 

қандай болса да аурудың немесе даму кемістігінің болу деңгейі; 

имандылық-еріктілік және құндылык-уәждік мақсат деңгейі. 
Өмір салты мен денсаулық арасындағы өзара байланыс салауатты өмір салты (СӨС) 
ұғымында толығырақ айтылады. 
Осы заманғы ғылым мен әдістемеде 
салауатты өмір салты
— бұл адамның еңбек 
әрекетімен, тұрмысымен, материалдық және рухани мұқтаждықтарды қанағаттандыру 
түрімен, жеке тұлға және қоғамдык мінез-құлық ережелерімен сипатталатын тіршілік 
әрекетінің белгілі типі туралы түсініктерді кіріктіретін биоәлеуметтік санат. Жеке 
тұлғаның өмір салты алуан түрлі, бірақ негізінен үш нышанға негізделеді: 
- өмір сүру деңгейі; 
- өмір сүру сапасы; 
- өмір сүрудің өзіндік жолы. 
Өмір сүру деңгейі
- бұл адамның материалдық, рухани және мәдени мұқтаждықтарын 
қанағаттандыру деңгейін көрсететін әлеуметтік-экономикалық санат. 
Өмір сүру сапасы
- адам қажеттіліктерін қанағаттандыратын жайлылық дәрежесі. Бүл 
көбінесе әлеуметтік санатқа жатады. 


Өмір сүрудің өзіндік жолы
адам 
тіршілігінің мінез-құлықтық ерекшеліктерін 
сипаттайтын әлеуметтік-психологиялық нышан. Бұл - жеке тұлғаның психологиясы және 
психо-физиологиясы икемделінетін белгілі қалып. 
Адам денсаулығы, ең алдымен, өмір сүрудің өзіндік жолына тәуелді. Ол тарихи, ұлттық 
дәстүрлермен (діл) және жеке бас бейімділігімен (кейіпкер) анықталады. 
Этнокомпонент салауатты өмір салтында балалардың ақыл-ойын, сезімін және әрекетін 
қалыптастыруда маңызды рөл атқарады. Өмір салты мен денсаулық арасындағы өзара 
байланыс салауатты өмір салты (СӨС) ұғымында барынша толық айтылады, СӨС-тың 
негізі салауаттану ғылымы болып табылады. Салауатгы өмір салты адамның денсаулығы 
үшін қолайлы жағдайларда кәсіптік, қоғамдық және тұрмыстық қызметтерін орындауға 
себепші болатындардың барлығын бірлестіреді. СӨС жеке тұлғаның және қоғамдық 
денсаулықтың қалыптасуы, сақталуы және нығаюындағы жеке тұлғаның іс-әрекеттеріне 
бағыт береді. 
СӨС қалыптастырудың негізіне биологиялықта, әлеуметтікте ұстанымдар орныққан. 
Биологиялық ұстанымдарға: балалардың жас ерекшеліктерін ескеру, салауатты өмір 
салтының жүйелілігі, ырғақтылығы, бірізділігі және т.б. жатады. 
СӨС әлеуметтік ұстанымдарына: эстетикалығы, адамгершілігі, ерікті тәрбиелей 
білуі, өзін-өзі шектей білуі (нәпсі тыюы) және т.б. жатады. СӨС ұғымы қазіргі заманда 
мыналарды қамтиды: 
- жеке бас гигиенасы; 
- дене шынықтыру; 
- тиімді тамақтану; 
- оңтайлы қимыл тәртібі; 
- зиянды дағдылар мен құмарлықтан (темекі тарту, алкоголь, есірткі заттарын қолдану, 
т.б.) бас тарту; 
- жағымды эмоциялар. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   75   76   77   78   79   80   81   82   ...   113




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет