Лекциялар жинағы Физика 1 бөлімі бойынша 050704 мамандығының қазақ бөлімінде сырттай оқитын студенттерге арналған Өскемен 2009


Ньютонның екінші заңы. Күш және үдеу



бет9/58
Дата22.09.2023
өлшемі460,62 Kb.
#109845
түріЛекция
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   58
Ньютонның екінші заңы. Күш және үдеу.

Әртүрлі денелерге бірдей күшпен әсер еткенде, олардың қозғалыс жылдамдықтары бірдей өзгермейтіндіктері тәжірбие жүзінде анықталған. Яғни, басқаша айтқанда, әртүрлі үдеу қабылдайды. Үдеу әсер шамасынан ғана емес, сол деннің қасиеттеріне де (оның массасына) тәуелді.

Күш деп бір дененің екінші денеге механикалық әсерін сипаттайтын және осы әсердің өлшемі болатын векторлық физикалық шаманы айтады.
Ньютонның екінші заңы – динамиканың ілгерлемелі қозғалысының негізгі заңы – ол күш әсер еткен кездегі материялық нүктенің (дененің) механикалық қозғалысының өзгеруін қарастырады.

ak F

m
Бұл қатынас Ньютонның екінші заңын сипаттайды:

материялық нүкте (дене) үдеуі осы денеге әсер еткен күшпен бағыттас және бұл күштің материялық нүкте массасына қатынасына тең.
Ньютонның екінші заңы тек инерциалы санақ жүйесінде орындалады. Ньютонның бірінші заңы оның екінші заңының дербес бір жағдайы болып саналады. Тең әсерлі күштер нөлге тең болғанда үдеу де нөлге тең болады (денеге басқа күштер әсер етпегенде). Халықаралық бірліктер жүйесінде пропорционалдық коэффициенті k = 1. Бұдан

aF .

m
Дене массасын (материялық нүкте) классикалық механикада тұрақты шама екендігін ескере отырып оны туынды белгісінің астына енгізуге болады:



Fma

 m
или

Ft m



m t t
Сан жағынан материялық нүкте массасының оның жылдамдығына көбейтіндісіне тең және осы жылдамдықпен бағыттас pmвекторлық шама материялық нүктенің қозғалыс мөлшері (импульс) деп аталады.
Мәндерді орындарына қоя отырып мынандай өрнекті аламыз:

Ft  p,

мұндағы I


Ft – күш импульсі.




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   58




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет