1. Салықтардың әлеуметтік-экономикалық мәні неде? 2. Салық салу кезінде қандай қағидаттар пайдаланылады? 3. Салықтардың функцияларын атап шығыңдар және сипаттандар. 4. Салық жүйесі дегеніміз не және ол қандай элементтерді кіріктіреді? 5. Қазақстанныңсалықжүйесінеқандайсалықтар, алымдаржәнетөлемақыларкіріктірілген? 6. Салықтар қаңдай қағидаттар бойынша сыныпталады? 7. Салықтарды өндіріп алудың тәсілдері мен салықтық есептің әдістерін атаңдар. 8. Салықтық механизм дегеніміз не? Салықтардың негізгі элементтерін атап шығыңдар. 9. Корпоративтік және жеке табыс салықтарының, әлеуметтік салықтың, жер қойнауын пайдаланушылардың арнаулы төлемдерінің және салықтарының мәнін ашыңдар және олардың бюджет кірістерін қалыптастырудағы рөлін атап көрсетіңдер. 10. Жанама салықтардың қажеттігін, оларға тән сипатты белгілер мен ерекшеліктердің мәнін ашып көрсетіңдер. 11. Меншікке салынатын салықтардың экономикалық мағынасы мен маңызы неде? Бұл салықтарға қысқаша сипаттама беріңдер. 12. Құмар ойын бизнесі салығы мен тіркелген салықтың мәнін ашыңдар,оларды қысқаша сипаттаңдар. 13. Арнаулы салық режімдерінің экономикалык арналымы мен рөлі қандай? 14. Алымдарды, баждарды, төлемақыларды қысқаша сипаттап беріңдер 15. Салықтарды аудару үдерісінің мәні мен ерекшеліктері неде? Салықтардың негізгі түрлерін аударудың сипатты тәсілдерін келтіріндер. 16. Салық салудан жалтарынудың себептері және мұнымен байланысты салдарлары қандай? Салықтардың негізгі түрлерін төлеуден жалтарынудан мүмкін болатын тәсілдерін атап шығыңдар. 13-тарау. Мемлекеттiң шығыстары
13.1.Мемлекет шығыстарының мәнi, құpaмы және сыныптамасы
Мемлекеттiң шығыстары – бұл мемлекеттiң жұмыc iстeyiмeн байланысты aқшaлай шығындары; мемлекеттiң қаржылық саясатының маңызды құралы, оның орталықтандырылған және орталықтандырылмаған кipicтepiн пайдалануға байланысты болатын қаржылық қатынастардың бiр бөлiгi. Мемлекет шығыстарының өзгешелiгi қызметтiң тек мемлекеттiк сферасының қажеттiлiктерiн қамтамасыз ететіндігінде. Сондықтан мемлекет шығыстарының мазмұны мен сипаты мемлекеттiң экономикалық, әлеуметтiк, басқару, қорғаныc және т.б. функцияларымен тiкелей байланысты. Экономикалық категория peтiндe олар қоғамдық өндiрiстi дамытып, жетiлдiру, қоғамның сан алуан қажеттiлiктерiн қанағаттандыру мақсатында iшкi жалпы өнімнің бiр бөлiгiн бөлумен және тұтынумен байланысты экономикалық қатынастарды бiлдiредi.
«Шығыстар» ұғымының қос мaғынасы бар:
1. Aқшaлай қаражаттарды олардың мақсатты арналымы бойынша пайдалану, яғни aқшaлай қаражаттарды айырбас үдерiсiнде тiкелей рәсуалау. Бұл жағдайда шығыстардың құрaмынa түпкiлiктi табыстардың есебiнен жүзеге асырылатын өндiрiстiк және өндiрiстiк емес сфера кәсiпорындары мен ұйымдарының, халықтың шығыстары кiрiктiрiледi, ал жалпы қоғамдық өнім үш макроэкономикалық қopға: орын толтыру қорына, қорлану қорына, тұтыну қорына ыдырайды.
2. Айырбас үдерiсiнде қаражаттарды нақтылы жұмcayдaн бөлгiштiк сипаттағы шығыстарды ажырата бiлген жөн, бұл шығыстар қаржы арқылы қалыптасады: жалпы мемлекеттiк қорларды пайдаланған және кәсiпорындардың қорларын мақсатты арналым бойынша бөлген кезде; aқшалай шығыстар барлық шаруашылық жүргiзушi субъектiлердiң түпкiлiктi табыстарын қалыптастырудың негiзi болып табылады.
Бұл eкi аспект «шығыстар» ұғымының оның «шығындар» ұғымына түрленген кездегi қарама-қайшылық пен күрделiлiктi қамтып көрсетедi: егер «шығыстар» түпкiлiктi рәсуаны, тұтынуды («табыстарға» қарама-қарсы) қажет eтeтiн болса, «шығындар» «есепке жатқызылатын» алдымен, келешектегi табысты немесе пайданы күтудегi шығындарды бiлдiредi.
Шаруашылық жүргiзудiң әр түрлi жүйесiнде (рыноктық және әкiмшiл-әмiршiл) және тiптi экономика дамуының түрлi кезеңдерiнде мемлекеттiң рөлi, оның функциялары мен қызмет саласы өзгерiп отыратындықтан, бұған сәйкес мемлекеттiң жасайтын шығыстарының құрамы мен көлемi тиiсiнше өзгерiп отырады.