М е к т е п баспасы 1965 I. У ш Х кластарда эдебиет тарихын
. Бул жерде келемд1 шыгармалар (роман, поэма, драма сиякты) табигатына лайык уш турл! сабак улпсш кел- Т1рд1к
жүктеу/скачать 4,22 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- « А л ь б а т р о с » п о э м а с ы (4 сарат) Такырыбы мэнд!, идеясы терец, б 1
| 13
. Бул жерде келемд1 шыгармалар (роман, поэма, драма сиякты) табигатына лайык уш турл! сабак улпсш кел- Т1рд1к. Муны жанрлар методикасы деуге де болады. « А л ь б а т р о с » п о э м а с ы (4 сарат) Такырыбы мэнд!, идеясы терец, б 1 рак елецдш куры лысы ауыр, тосын, сондыктан оны мектеп окушыларына жетк1зу, талдау оцай емес. Муны тэж1рибе керсетш жур. Поэманыц бас кейшкер1 — Ленин, партия десек, такы рыбы — октябрь революциясы, азамат со ры сы , социалис ток курылыстыц алгашкы б1р кезещ, Ленин ю н щ халык тэж1рибесше кешу1. Сол ленининлдер катарында акын ныц ез 1 де жур. Поэма революцияльщ рухты, ленинизмд! улкен пафоспен жырлайды. 1 шшде шартты образ да бар (Альбатрос). Бул — эр1 Ленин, эр1 лениншшдер образын жинактайды, Лениннщ идеясымен к ш е берш болудыц, кырагылык пен жауынгерлштщ символы ретшде алын- ран образ. Альбатрос — латынша ак, деген сез, ол — дауылпаз сиякты улкен тещз кусы. Сиракты, канаты салакулаш, тумсыры тым узын да пышактай етюр, жер де, кекте, тещзде б1рдей бшк ушып, езшщ жауын тани бшедь Шыгыста мундай кустарды Самырык (зымырык) деп, оран Ш ы р ы с жэне казак ертегшер1 жаксы сипаттар берген. Альбатрос — ол типтеп кустан емес, бар кустан бшк ушатын, жацаны жасаушы, сак, жауынгер кус. Ол — дауылпаз, акын ойында революция символы бол- ран кус. 85 Мундай поэманыц эсер1 тек образ бен тшде рана емес, алдымен мазмунында, окигаларында, идеясында. Оны дурыс, оцай жетк1зу, талдау ушш эрб!р бел 1 мшц окига- сын есте калдыру, даралай отырып ок,ыту, ол жешнде эцпме ж урпзу, сол туста образы мен курылысын да жол-женекей таныта беру кажет болады. ЕНркатар та- раулар класта, уйде мэнерленш окылады. Поэманыц мазмуны мен елещц'к курылысына лайык, формасын тап- пай, оны окушылар оцай игерш, б1рден эсер ала алмай- ды. вйткеш шумактары окура ауыр, тосын. «Альбатрос» поэмасын окытып, талдаудыц ек1 турл1 жолы болуы мумкш. Б 1рI — талдауды бутшнен, екшпп- с1 — белшектен бастау. Бутшнен бастаранда, окушылар текст1 уйде тугел окып келш, композициялык жоспарын класта жасаймыз. Сол оку нэтижесш багдарлаушы эцг1- ме аркылы бекггш, б!рден образдарына, одан соц тш1 мен елецд1к курылысына — автор стшй мен идеясына — токталамыз. Б ул — нег1зг1 эд1с. Б 1 рак талдауды бут1ннен бастау уш1н, багдарлаушы эцпмеден бурын поэманыц камтитын окигасы (октябрь кундер1, интервенция, Ленинн1ц кайтыс болуы, социалист!к курылыстыц ал рашкы кезещ) туралы шагын лекция беруге тура келедь Бул — текстен алыстау, ез1 киын поэманы одан да киын- дату болар ед1. Маяковскийд 1 ц «Ленинш1лдер1н» (ол — б!р кезде программада болган), Сэкенн1ц «Альбатросын» калай етем1з деп журген мугал!мдер аз емес. Ж еке текст тусында лекциядан аулак болу кажет. Осыны ескерш, бул поэманы еткенде 613 оны текске жакындатып, бвл- шек бойынша талдауды макул дейм^з. Бул уш1н алгаш- кы ек1 сагатты окып, мазмунын игеруге арнау кажет. Жол-женекей эр бел1мге ат койылады (жоспарланады). Бул жел1 бойынша алгашкы сег1з тарау б1ршш1 сабакта мазмуны жагынан эцпмеленед!, ек1нш1 сабакта окушы лар калганын уйде окып кел1п, жоспарын тугелдейд!, суреттер1н игеред1, мэнерлеп окиды. К,алган ек жүктеу/скачать 4,22 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|