«Мәдени МұрА» МеМлекеттік бАғдАрламасының

374

374

375

БАТыР  МАМАй – ҚАНДы  ОРАҚ

Басалық жаудың төбесін. 

Қол бастаған Қоянақ 

Қартым, қалай көресің? 

Мақұл десең, ханеке, 

Кейін қарай жүресің. 

Сонда қартың сөйледі: 

—Қоянақ қартың мен едім, 

Көпті көрген көне едім. 

Бұл сөзіңді Ахмет, 

Мен де тәуір көремін. 

Көрсем дағы батыр-ай, 

Бір қарамай артыңа, 

Кейін қарап кеткенің 

ылайықпа атыңа?

Қарасай, Қази—қос батыр, 

Қырымның ханы жас Әділ 

Жан жолдасың емес пе? 

Хабар алмай солардан, 

Барасың кейін қайтып,

Бір хабарын алсаң�ы. 

Ахмет сонда сөйледі, 

Сөйлегенде не деді: 

—Әй, Қоянақ қартым-ай, 

Амандық ерге артық-ай, 

Айтып тұрмын ақыл-ай. 

Жау қалмаса сүр жолда, 

Сорға түсіп қырылар 

Бізге ерген халқыңа-ай. 

Әскерің қалар тұтылып. 

Боз тұлпармен ханеке, 

Кетерсің өзің құтылып. 

Өзің аман �ығарсың, 

Әскеріңді қырарсың. 

Әскеріңді түсіріп, 

Қас масқара боларсың. 

Бірге ерген әскердің 

Обалына қаларсың. 

Қартым, ойлап қара�ы, 

Осы айтқанымды қыларсың. 

2380

2390

2400

2410

376

БАТыРлАР  ЖыРы

376

377

Ахмет ақыл айтады, 

Ақылмен алдын байқады. 

Қоянақ қартың түсініп, 

Бұ да кейін қайтады. 

Қарасай, Қази барады, 

Қазбен деген қалаға. 

Қаланы бұзып, ханды алды, 

Шулатып жесір жанды алды. 

Алдамасқа жасады, 

Қызылбастың көп қолы 

Шабылған елге кіре алмай, 

Тауға қарап қа�ады. 

Исаның ұлы Ахмет

Әулие десе болмай ма,

Айтқанындай болады. 

Жалғыз аяқ тар жолға, 

Екі әскер таласып, 

Ү� күн ұрыс салады. 

Исаның ұлы Ахмет 

Қызылбасты қиратып, 

Жолды тартып алады. 

Қызылбас тағы көбейіп, 

Жолды тағы қамады. 

Сол уақытта Ахмет

Және бір толғап қарады. 

Қоянақ қартым, көрдің бе, 

Енді маған сендің бе? 

Қызылбас жауы қайтадан 

Қаптағанын көрдің бе? 

Көз жіберіп қарасам, 

Мына жаудың көбін-ай. 

Қызылбастың көбінен 

Қорқайын деді көзім-ай. 

Жолға түсіп, жол тартып, 

Жүре берің көбін-ай. 

Ағайынды бесеуіміз 

Жаудың алдын кескестеп, 

Тоқтатайын өзім-ай. 

Жаудан қолды қорғайсың, 

2420

2430

2440

2450

376

376

377

БАТыР  МАМАй – ҚАНДы  ОРАҚ

Келсе менің �амам-ай. 

Әскерімді түсіріп, 

Көп ұятқа қалмайын. 

Жүзім айдар, Қоянақ, 

Қайрат қылсаң бүгін-ай, 

Әскерімді алдырсам, 

Осы бүгін �алдырсам, 

Бізге болар өлім-ай. 

Осылай деп Ахмет, 

Көпке толқып қарады. 

Қартайса да Қоянақ, 

Жауды көріп тұрмады. 

Боз тұлпардай тулады,

Үзеңгісін ұзартып, 

Құйысқанын қысқартып, 

Қолдың артын қорғады. 

Көп Қызылбас ізінен 

Құрдай �улап қалмады. 

Исаның ұлы Ахмет 

Алабас атын қам�ылап, 

Қиялап қолды қорғады. 

Осы бүгін батырлар, 

Бір тарқатып құмарды, 

Жалғыз жарым болмаса, 

Көп әскерді түсірмей, 

Таудан аман �ығады. 

Ахметті ала алмай, 

Қызылбас �улап қалады. 

Ахмет �ығып кеткесін, 

Жолдың аузын жабады. 

Биіктегі қырық орман 

Басына қала салады. 

Шетте қалған көп әскер 

Осы жолға �ығам деп, 

Күтіп жатты жағалай, 

Осы жолдан �ығатын 

Ер болса Қарасай. 

«Бұзып жарып �ығам» деп, 

Бізіңмен Қарасай

2460

2470

2480

2490

378

БАТыРлАР  ЖыРы

378

379

Сол уақытта қамалық, 

Таспен ұрып �ығалық. 

Қол бастаған батырын, 

Қамап ұстап алалық. 

Осы жолдан �ығармай, 

Әскерін қамап қыралық. 

Көп Қызылбас кеңесіп, 

Ақыл-айла табады, 

Жолды мықтап жабады. 

Жалғыз аяқ тар жолды 

Қызылбас алып қалады. 

Көп Қызылбас жиылып, 

Салды мықтап қаланы.

Қызылбас  жолдың  аузын  алып  жата  берсін,  Карасай,  Қази 

екеуіне Әділ достынан хабар берелік. Қарасай мен Қази Қазбен 

деген қаланы алып, алты күндей сол жақта болады. Енді Әділден 

хабар берейік: Әділдің көп әскері жалғыз аяқ тар жолдан келе 

жатқанда,  Қорғасынның  көп  әскері  келіп,  жолдың  екі  жағын 

алып қалады.

Қамауда қалдырып, 

Қарасай, Қази—қос батыр, 

Тас өткелден өтеді. 

Қазбен деген қалаға, 

Бұлар да барып жетеді. 

Қазбенді �ауып алады, 

Алты күн сонда болады, 

Олжаға алды толады. 

Қызылбаспен ұрысып, 

Ахмет �ығып кетеді. 

Қамауда қалып ер Әділ, 

Бұған не амал етеді. 

Жолдан �ығып бұрылса, 

Сорға батып кетеді. 

Қызылбас жауы көп еді,

Өзіне мәлім жер еді. 

Батпақ-сордың і�інде 

Қара таспен бастаған 

2500

2510

2520

378

378

379

БАТыР  МАМАй – ҚАНДы  ОРАҚ

Құлан салған жол еді. 

Жеті жерден ту алып, 

Әділді көріп қуанып, 

Шығар аузын біледі. 

Келе жатып ер Әділ, 

Аңдып тұрған алдында 

Көп дұ�панды көреді. 

«Не де болса көндім» деп, 

Қарсы жүріп келеді. 

Атқа мініп ұрысар 

Ал�ақ жері жоқ еді. 

Бұрылса түсіп кететін 

Екі жағы сор еді, 

Жүретін жолы жоқ еді. 

Енді амалы құрыды,

Түсе қалып атынан, 

Табанын тауға тіреді. 

Сол күндері Әділдің 

Пірі есінде жоқ еді. 

Жеті жаста желденген, 

Оқ атып жаста үйренген,

Жүрегі тастан жаралған, 

Бір өзі мыңға жараған, 

Жеке туған ер еді. 

Ер Сүлеймен дейтұғын, 

Жан жолдасы сол еді. 

Екі жерден оқ атып, 

Қиратып жауды жүр еді. 

Кі�і бесін болғанда, 

Атысып жаумен тұрғанда, 

Ер Сүлеймен оққа ұ�ып, 

Қайтыс болды дүниеден. 

Досы оққа ұ�қасын, 

Атыса берді бір өзі. 

Қасымдағы көп әскер 

Енді өлерін біледі. 

Тұрған жері батпақ сор, 

Әскер жылысып «�у» деді, 

Күн ке� болып барады, 

2530

2540

2550

2560

380

БАТыРлАР  ЖыРы

380

381

Қызылбас жауы қамады. 

Әділдің қолын �ығармай, 

Жолдың аузын алады. 

Ер Әділдің басына 

Ақыр заман салады. 

Атысып тұрған Әділдің 

Ортасынан сырт етіп, 

Сорлы садақ сынады. 

Сол уақыттары жас Әділ 

Бармағын тістеп жалынды. 

Атайын десе �ама жоқ, 

Енді не амал қылады. 

Сонда тапқан амалы 

Тұлпарына мінеді, 

Алмасын Әділ суырып,

Қызылбасты �абады. 

Қылы�ын Әділ сермеді, 

Жауды көзі көрмеді. 

Жалғыз өзі ұрысып, 

Әскерін жауға бермеді. 

Жазылып ұрыс салғанда, 

Жауға алдырар ер ме еді. 

Таусылатын жау емес, 

Толып жатыр өлгені. 

Қабат-қабат әскерге 

Әділ �ауып кіреді. 

Кейін қайтып �ығуға, 

Терең қабат сор еді, 

Бір жағы батпақ көл еді. 

Көлге жалғас бір жағы

Алты қабат ор еді. 

Ат жазылып �абатын 

А�ық жері жоқ еді. 

Жолын алып тұрады, 

Қолын қорғап ер Әділ, 

Жалғыз ұрысып жүр еді. 

Ақ салмалы бір қожа 

Ер Әділдің пірі еді. 

Жеті пірдің і�інде 

2570

2580

2590

2600

380

380

381

БАТыР  МАМАй – ҚАНДы  ОРАҚ

Керемет-ті пір еді. 

Осы күнде Әділдің 

Пірі есінде жоқ еді. 

Пірден жәрдем сұрамай, 

Кү�іне сиынып жүр еді. 

Ескен желдей құбылып, 

Жан базары құрылды. 

Әділдің ұрысқан жерінде 

Көп Қызылбас қырылды. 

Жалғыз аяқ тар жолдан 

ұрысып жүріп бұрылды. 

Астындағы тұлпардың 

Тайып кетті тұяғы. 

Батып сорға жығылды,

Батпақ сордың і�інен

Боз тұлпардың кү�імен 

Шығамын деп ұрынды. 

Шыққан сайын түседі, 

Бауырлап сорды ке�еді. 

Соныменен жүргенде, 

Болдырмай тұлпар еседі. 

Жазылып ұрыс сала алмай,

Күн батуға таялды, 

Аты қалды жарамай. 

Қас қарайып, күн батты, 

Алды болды қараңғы. 

Атына басты қам�ыны, 

Маңдайдан тер там�ылап, 

Атына көңілі қиылды. 

Әділ мінген Қызыл ат 

Әбден қылды көп қайрат. 

Шабысынан танады, 

Тарығып Әділ жылады. 

Арманы кү�ті ерлердің 

Бармағын тістеп өлгені. 

Асудан асу бел жүрсе, 

Алты ай�ылық жол жүрсе,

Белгісіз тұлпар мінгені. 

Жалғыз болса атадан, 

2610

2620

2630

2640

382

БАТыРлАР  ЖыРы

382

383

Қапа �егіп жүргені, 

Арманда ердің өлгені. 

Тұлпар атым болдырды, 

Атты кімнен мінейін. 

Жалғыздық түсті басыма, 

Кімнен көмек тілейін. 

Туысқан аға менде жоқ, 

Енді кімге сенейін. 

Жалғыздықтан жаман жоқ, 

Ел көретін заман жоқ. 

Құдай жаман жаратты, 

Бұған қылар амал жоқ. 

Қарасай, Қази болмаса, 

Жөн айтатын маған жоқ. 

Ар намысты жастайын, 

Ерді аяққа баспайын.

Екі достым болмаса, 

Жалғыз туған қасқамын. 

Аламанды алдырып, 

Басымды алып қа�паймын. 

Тазадан тұлпар мінейін, 

Қолыма қанжар алайын. 

Қамаған жауды көрейін, 

Қамалып тұрған әскердің 

Жолын а�ып берейін. 

Бара алмасам алдымен, 

Өзім ұрысып өлейін,—

Деді дағы ер Әділ

Атына қам�ы басады, 

Аты болдырып �ар�ады. 

Төңірегін Әділдің 

Қызылбас жауы қамаған, 

Адасқанын біледі, 

Әділ жылап келеді. 

Жылағанда не деді: 

—Сапарым менің оңбады, 

Басыма бақыт қонбады. 

Жығылдым тайып басымнан, 

Жолдасым тайып қасымнан. 

2650

2660

2670

2680

382

382

383

БАТыР  МАМАй – ҚАНДы  ОРАҚ

«Әділ жауда қалды» деп, 

Әрбір жерге ат кетті. 

Кетті демей не дейін, 

Тұлпарынан әл кетті. 

Адастырып жолымнан, 

Айдап келіп қолымнан, 

Алты қатар қандекке, 

Астындағы Қызылды, 

«Шу жануар, қарғы» деп, 

Қам�ы салып қарғытты. 

Жануар тұлпар Қызыл ат, 

Жал құйрығы ұзын ат, 

Алты қатар қандектен 

Атым, сені, қарғытсам, 

Болар ма екен себебің,—

Деді дағы атына, 

Екі көзін ер Әділ 

Шартта жұмып алады. 

Қам�ы басып Қызылға, 

Орға айдап салады. 

Қам�ының тиген жерінен 

Қан сорғалап ағады. 

Жанға батса жалтаң жоқ, 

Қызыл ат қарғып көреді. 

Алты қатар қандектен 

Сызылып қарғып барады. 

Адымын қасқа жазады. 

Төрт орға да кідірмей, 

Мұнан да өтіп кетеді. 

Бесін�і орға барады, 

Мұнан да қарғып кетеді. 

Батыр орға келгенде, 

Одан да қарғи бергенде, 

Сүрініп кетті тұяғы, 

Тайып кетті аяғы. 

Жолға барып түседі, 

Алдыңғы екі өк�есі, 

Орға түсті бөксесі. 

Өмілдірік үзіліп, 

2690

2700

2710

2720

384

БАТыРлАР  ЖыРы

384

385

Ерімен сыпырылып, 

Әділ орға түседі. 

Әділді тастап Қызыл ат, 

Ордан �ығып барады. 

Қол бастаған ер Әділ 

Жалғыз өзі �ырқырап, 

Орға түсіп қалады.

Түскенін е�кім білмеді, 

Қарасай, Қази көрмеді. 

Енді мұны қандектен, 

Кім �ығарып алады? 

Әділдің түсіп қалғанын 

Қызылбастар көреді. 

Қамап тұрып ноғайды 

Тар жолда әбден қырады. 

Бір қарасын бұлардың, 

Тірідей ұстап алады. 

Дербентте әскер көп еді, 

Қаласы мықты зор еді, 

Аламын деп келеді. 

Әділдің түсіп қалғанын 

Қарасай, Қази біледі. 

Тас өткелге келгенде, 

Әділге ерген әскердің 

Қызыл атын көреді. 

Жоқ болғасын Әділдің 

Екі досты біледі. 

«Досым жоқ» деп ер Қази, 

Қарасайға сөйледі: 

—Қарасай аға, туғаным, 

Білдің бе Құдай ұрғанын. 

Дұ�панның кеулі жыққанын, 

Досымның белі сынғанын. 

Шұбар атқа мінетін 

Жауда қалған досымның 

Өлі-тірісін білетін. 

Өлігін тауып келейін, 

Достымды тауып келмесем, 

Өлі-тірісін білмесем, 

2730

2740

2750

384

384

385

БАТыР  МАМАй – ҚАНДы  ОРАҚ

Жоқты на�ар күнінде 

Жүзін неғып көрейін. 

Қырымға қайтып барғанда, 

Ше�есі сұрап тұрғанда, 

Не деп жауап берейін?! 

«Өлді» деп күдер үзбеймін,

Жауап бер, аға, іздеймін. 

Аман болсам келермін, 

Қазам жетсе өлермін. 

Жазатайым іс болса, 

Ақыретте көрермін. 

Қарасай сонда сөйледі: 

—Әу, Қазижан, туғаным, 

Сен едің менің қорғаным. 

Сені жалғыз жіберсем, 

Көңілге симас арманым. 

Алдыңда биік тауың бар, 

Тауда мықты жауың бар. 

Қырғанменен таусылмас,

Көрмеген тағы жауың бар. 

Қаратауға баралық, 

Құдай берсе тілекті, 

Сонда бір жауды алалық. 

Жалғыз аяқ тар жолдан 

Содан арман өтеді. 

Жауда қалған достыңды 

Сонан соң іздеп табалық,—

Деді дағы Қарасай 

Қазиды ұстап, жібермей, 

Жетегіне алады. 

Қаратаудың бауырына 

Бұл жетелеп барады. 

Ү� күн�ілік жол еді, 

Тынбай жүріп келеді. 

Намаздігер уақытта 

Тау қарасын көреді. 

Қарасай сонда сөйледі: 

—Әу, Қазижан, қарағым, 

Алалық жаудың бұлағын. 

2760

2770

2780

2790

386

БАТыРлАР  ЖыРы

386

387

Суға қанып алған соң, 

Бұзалық таудың қамалын. 

Жатқанын жаудың көрдің, 

Табан жолды көрдің бе? 

«Осы жолдан �ығар» деп,

Жатқанын аңдып көрдің бе? 

Жау екен мықты қауіпті, 

Жолдың аузын жауыпты. 

Жалғыз аяқ тар жолды 

Бізден бұрын алыпты, 

Қаланы мықтап салыпты. 

Қас қарайып, күн батсын, 

Қаласына жау жатсын. 

Қызылбасқа тигенде, 

Қызығына жау батсын. 

Атаңның туын алайын, 

Түн болғасын �абайын. 

Екі жерден екеуміз 

«Орақ» деп ұран салалық. 

Орақ деген даусымыз 

Қара тасты жарсын-ай. 

Қалада жатқан әскердің, 

Құлағына барсын-ай. 

«Қарасайдың қолы» деп, 

Дұ�паның қалсын сасып. 

Қаланың і�ін босатып, 

Қызылбас кетсін қа�ып. 

Жаудың құртып амалын, 

Қа�ып болсын түнімен. 

Жаратылғасын заман-ай. 

Алып болар түнімен

Таудан �ыққан саланы. 

Тастап қа�ар қарамай, 

Еңбекпен салған қаланы-ай. 

Таң атқан�а тар жолды 

ұрысып, тартып аламыз. 

Екі батыр кеңесіп, 

Әскерді бөлді үлесіп. 

Түнде барып тиюге, 

2800

2810

2820

2830

386

386

387

БАТыР  МАМАй – ҚАНДы  ОРАҚ

Қолын алды бөлісіп. 

Көтеріп туын бұлғады, 

Қас қарайып, түн болды. 

Енді бізге іс болды.

Қарасай аға сенімен 

Екеуміз айрылысар күн болды. 

Жауға жалғыз тиетін, 

Жау ілімін білмеген, 

Маған сүйені� сен едің. 

Екеуміз бірге жүргенде, 

Жау алармыз деп едім. 

Енді айрылар күн болды, 

Екі талай жер болды. 

Құлақ салып жүргейсің, 

Қази қайда дегейсің. 

Мен қалатын күн болса, 

Шығарамын аға деп, 

Сонда; аға, келсең�і. 

Шақыруға ар етпе, 

Ініңді, аға, зада етпе. 

«Қарағым» деп �ақырсаң, 

Қиын болса �абармын. 

«Бауырым» деп ат қойып, 

Айырып жаудан алармын,—

Деді дағы екеуі, 

Екі айрылып барады. 

Көтеріп алған қызыл ту, 

Мысалы, оттай жанады. 

Күн�ығыстан Қарасай, 

Күнбатыстан ер Қази, 

«Орақ» деп жауға �абады. 

Орақ деген дауысы 

Жер дүниені жарады. 

Қалада жатқан әскердің 

Құлағына барады. 

Қарасай, Қази келіпті, 

Екі жақтан тиіпті. 

Қаладан �ығып кетпесең, 

Бізге салар бүлікті. 

2840

2850

2860

2870

388

БАТыРлАР  ЖыРы

388

389

«Келсе бізді қоймас» деп, 

«Мұнда жүріп болмас» деп

Түнімен қа�ып болыпты. 

Қа�ып барып тығылды,

Жаудағы жатқан жыраға. 

Сегіз тастап кетіпті, 

Еңбекпен салған қаланы. 

Қызыл-жасыл туларын 

Қолдарына алады. 

Жалғыз аяқ тар жолға 

Қиқу түсіп барады. 

Тауды тастап Қызылбас, 

Қайтқан екен қалаға. 

Ортасында екеуі 

Жолығыпты далада. 

Қалаға кіріп �абады, 

Қызылбастар і�інен 

Әділ достын қарады. 

«Әділ достым қайда?» деп, 

Қызылбастың біреуін 

ұстап алып сұрады. 

«Тауып бер» деп қырады. 

Найзасы түспес қолынан, 

Жаны�ты жаудың қорғанын. 

Екі батыр тиеді, 

Кіріп-�ығып жүреді. 

Оңы менен солынан

Қарулары жарқылдап,

Тебінгісі сартылдап, 

Қырып-жойып келеді 

Қызылбасты алқымдап. 

Таяныпты сол кезде 

Жау жағаға жақындап. 

Досын іздеп екеуі, 

Басын салды ортаға. 

Ердің сойы болғасын, 

Бұлар жаудан қорқа ма? 

Қызылбасты �абады, 

Әділ достын қарады.

2880

2890

2900

2910

388

388

389

БАТыР  МАМАй – ҚАНДы  ОРАҚ

Соңғы ұрыс зор болды,

Көргендер қайран қалады.

Қараңғы тұман �аң болып,

Шаңға аралас қан болды.

Қаласы өртеніп жанады,

Алты күндей соғысты.

Зор соғыс деп сынады.

Жауда Әділ ер болды,

Енді өлмеген не қалды.

Қарасай, Қази ер батыр

Әділ достын таба алмай,

Қызыл қанға бояды.

Алты күндей соғысты,

Аспан менен жер жанды.

Әділ достын таба алмай,

Қайда екенін біле алмай,

Әділ менен сен деді,

Қызылбасты танымай,

Қорыққан Қызылбастар

«Әділ достың мен» деді.

—Кел артыма мін,—деді,

 Алып �ығып қараса,

Қызылбастың адамы.

«Өлер жерің осы» деп,

Қақ жүректен �ан�ады.

Әділ достың екеуі

Алты күндей іздеді.

«Табылар,—деп,—бір жерден»,

Әлдеде үміт үзбеді.

Екі тұлпар жануар

Сүйегі қызып ойнады,

Секіруді қоймады.

Соғыс болды алты күн,

Екі батыр аянбай,

Соғыс салды күні-түн.

Таусылатын жау емес,

Жау жағаға таянды.

Алты күндей соғысты,

Қарасай болды жаралы

2920

2930

2940

2950

390

БАТыРлАР  ЖыРы

390

391

Ауық-ауық қан құсып,

Шыбын жаннан бас кесіп,

Тұрған екен таба алмай, 

«Шырағым, Қази қайда?» деп,

Қызылбастан найза жеп,

Найзасына таянып,

Жарасынан қан ағып,

Тұрған екен �ақырып.

Жүр екен Қази таба алмай,

Зарлап тұрған ағасын

Сонда көзі �алады,

Шұбар атты қам�ылап,

Көзінің жасы там�ылап,

«Бауырым» деп �абады.

Жетіп келіп қасына,

Айтады Қази осылай:

—Енді бір қайрап көрейін,

Асыл ердің сойы еді.

«Жамансың» деп қыздырсам,

Көтермек�і басын-ай.

Жанына келіп қарасам,

Түзеліп батыр кетер ме?

Жан бұлттың сойы еді,

А�уланып, долданып,

Түзеліп батыр кетер ме?

Қолтығынан демесем,

Бір жағынан сүйесем,

Тау басына жетер ме?

А�уын қайрап келтірсем,

Жараға себебін етер ме,—

Деді дағы ер Қази,

Қасына жетіп келеді.

Қамап тұрған Қызылбас

Қазидан қа�ып жөнелді.

Қан құсып тұрған ағасын

Қази сонда көреді.

Жараны көзі көргесін,

Көзінен жасын төгеді.

«Неғып тұрсың аға,—деп,—

2960

2970

2980

2990

390

390

391

БАТыР  МАМАй – ҚАНДы  ОРАҚ

Қызылбастан жебе жеп»,

Кейін сөйлей береді:

—Неғып тұрсың, Қарасай,

Батып тұр ма жаныңа,

Жаудың салған жарасы?

Жауға сырын алдырмас,

Жетпесе ердің қазасы.

Ат та болса көп болар,

Сабырсыз ердің сазасы-ай.

Шыдамсыз боп жараға,

Мұн�а неге кем болдың,

Еркесінің баласы-ай?

Осындайда айрылар

Жақсы менен жаманның,

Атадан бірге тусаң да,

Туыпсың жаман �амасы-ай,

Қылы� тисе, күрт сынып,

Найза тисе, морт сынып,

Жасық болып атаңнан,

Туыпсың жаман �амасы-ай,

Айту�ы еді анам-ай.

Ана сын�ы деп еді

Өзінен туған балаға-ай.

Атадан бірге туса да,

Бәрі бірдей бола ма?

Атамыз Орақ ер еді,

Ақылға атам кең еді.

«Қарасай адам болмас» деп,

Атам сондай деп еді.

Қызып жанға тигенде,

Бұзар деп еді жебені.

Қарасайды туғанда,

Кем болғанның себебі,

Есердің қара тасына,

Жерік еді ол деді.

Сол себепті Қарасай,

Кем болып туған деп еді.

Қарасай сонда сөйледі:

—Айналайын, �ырағым,

3000

3010

3020

3030

392

БАТыРлАР  ЖыРы

392

393

Жаудан аман �ығармын.

Айналайын, Қазижан,

Мені мінеп болмасаң,

Мені қорғап жүргенде,

Өзің түсіп қаларсың.

Жауда қалған ағаңды

Бұл дүниеден таппасаң,

Ақыретте табарсың.

Қарасай қандай ер еді,

Жаннан үміт үзбеді.

Үміт үзбей неғылсын,

Жарасы мықты бар еді.

Қайғыны жаман жамады.

Ағасының жарадан

Қуаттанып кеткенін

Сонда Қази біледі.

Қолтығына қол салып,

Келіп басын сүйеді.

Осындайда болмаса,

Жақынды неге тілейді.

Туысқанның себебі,

Тар жерде тиер көмегі.

Туғаны жоқ жалғыздың

Жауда қалар сүйегі.

жүктеу/скачать 2,28 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: