Мұнай-газ кен орнына арналған
Өнімді объектілердің коллекторлық қасиеттері
жүктеу/скачать 18,43 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 1.4 Мұнай, газ және судың қасиеті мен құрамы
| 1.3 Өнімді объектілердің коллекторлық қасиеттері
XIII-XVIII горизонттарындағы өнімді қабаттардың қалыңдығы орташа 300 м құрайды. Бөлшектік корелляция арқылы өнімді қалыңдық 6 горизонтқа бөлінеді. 5 горизонттың орташа қалыңдығы - 40-55 м шамасында болады, бірақ XIV горизонт 65-75 м қалыңдықта өзгереді. Горизонттар 5-10 м қалыңдықтағы сазды бумуларға бөлінген. Кеніштің жалпы қалыңдығы колектордың табаны және жабынына байланысты өлшенеді. Кеніштің ГМЖ және СМЖ-ның орналасуы кесте 1.3.1-де көрсетілген. Кесте 1.3.1 ГМЖ және СМЖ-ның кеніш бойынша орналасуы
Мұнай өнімінің горизонттар бойынша бөлінуі төмендегідей (%): ХІІІ горизонт - 27,5; XІV горизонт - 39,9; XV горизонт – 12; XVІ горизонт - 10,9; XVІІ горизонт - 5,7; XVІІІ горизонт - 1,7; Қумұрын күмбезі - 1,2; Парсымұрын күмбезі - 1,2. 80 жылдарда Қумұрын, Солтүстік-батыс және Парсымұрын күмбездерінің өнімді горизонттары қарқындата бұрғыланды. Бұл олардан мұнай өндірудің сәйкес 4,66 және 58 %-ға өсуіне әсер етті. XІІІ-XІV горизонттардан мұнай мен сұйықтықтың басым бөлігі өндіріледі. Олардан өндірілген мұнай барлық кен орны өнімінің 64 %-ын құрайды. Кен орнында горизонттар бойынша бір өндіру скважинасының орташа тәуліктік шығымы мұнай бойынша - 3,1-5,4 т/тәу, сұйықтық бойынша - 6,7-15,8 т/тәу. XІІІ-XІV горизонттар айдау скважиналары қатарларымен 64 жеке игеру бөліктеріне бөлінген. Тіпті бір горизонттың бөліктері бір-бірінен бастапқы баланстық, игерілген қорларымен және өнімді қабаттарының қасиеттерімен, бұрғылану дәрежесімен ерекшеленеді және сондықтан мұнай мен сұйық өндіру кең аралықта өзгереді. 1997 жылдың 1 қаңтарында мұнай мен газ өнімінің өндіру сипаттамасына қарасақ, кен орнынан мұнай негізінен механикалық тәсілмен (97 %) өндіріледі: терең сорапты (ШТС) және газлифт. Газлифт скважиналарының қоры барлық өндіру қорының 9,2 %-ын құрайтынына қарамастан, газлифт тәсілімен мұнай өндіру - 16,6 %, ал сұйықтық өндіру - 24 %. Бұл газлифт скважиналарындағы мұнай мен сұйықтық шығымының мөлшері өндіру қорының 90 %-ын құрайтын терең сорапты скважиналар шығымынан 3-3,5 есе көптігімен түсіндіріледі. Жоғарғы қатардың өнімді қабаттарының сипаттамасы 1.3.2-кестеде көрсетілген. Кесте 1.3.2 Жоғарғы қатардың өнімді қабаттарының сипаттамасы
Өзен кен орнының газдары метандық газ типіне жатады, тереңдеген сайын этан көбейеді. Газды горизонттарда негізінен азот, көмірқышқыл газы қоспасы бар «құрғақ» метан газы кездеседі. Газ тығыздығы 0,562-0,622 кг/м3 шамасында. Өзен кен орнының өнімді шөгінділері коллекторлардың ерекше түріне - қасиеттерінің өзінділігімен ерекшеленетін полимиктілік құрамды коллекторларға жатады. Бүл коллекторлардың осы түрге жатуын межелейтін негізгі фактор - жыныстар құрамында энергетикалық өзгерулерге ұшырайтын химиялық және механикалық әсерлерге орнықсыз минералдардың көп болуы. Егер кварцтық құмтастарда кварц шамамен 95 % құраса, ал Өзен кен орнының полимикталық коллекторларында кварц құрамы - 30 % шамасында; жыныстарда кварц құрамы 70 % болса, минерал орнықсыз саналады. Кесте 1.3.3 Геофизикалық мәліметтермен анықталған кеуектілік шамалары
Құмды денелер ені 200-700 м жұқа жолақтар түрінде. Біртекті құмтастар үшін өткізгіштік жоғары (0,2-1,2 мкм2) шамасы мен қабат коллекторлардың қалыңдығының 10-51 м-ден 0,5-1,6 м-ге күрт азаюы мен 0,05 мкм2 өткізгіштікті болуымен байланысты горизонттың негізгі бөлігімен нашар гидродинамикалық байланыс сипатты. XIII-XVIII горизонттағы барлық бумалардың коллекторлардың өнімді өткізгіштігі өте кең ауқымда 0,001-ден 7,301 мкм аралығында өзгеріп отырады. Ең үлкен өткізгіштің орташа мәні - XIII горизонттың а және в бумаларында 0,582 мкм және 0,665 мкм, XVI горизонттың а және б бумаларында ең кіші мәні 0,047 мкм және 0,080 мкм өзгеріп отырады. Табылған өткізгіштік шамалары бөліктерді, белгіленген аймақтарды және тұтас горизонттарды сипаттауға пайдаланылды. Мәліметтерді ары қарай қолдану ыңғайлы болу үшін және есептеу операцияларын механикаландыру үшін өткізгіштік жайлы барлық мәліметтер перфокарталарга түсірілді. Кесте 1.3.4 Бөліктер мен горизонттар бойынша есептеу нәтижелері
1973-1979 жылдары Өзен кен орнында арнайы 8 бағалау ұңғымаларын бұрғылау арқылы өнімді горизонттарының жыныс коллекторларының бастапқы, ағымдағы және қалдық мұнайға қанығушылық туралы мәліметтер алынды. Өнімді қабаттың горизонтты және бума бойынша сыйымдылық өткізгіштік орташа параметрлері кесте 1.3.5-те көрсетілген. Кесте 1.3.5 XIII горизонттың өткізгіштігінің орташа параметрлері
1.4 Мұнай, газ және судың қасиеті мен құрамы Өзен кен орнының қабат сулары химиялық құрамы бойынша екі топқа бөлінеді: бірінші топ - бор, екінші топ - юра шөгінділерінің сулары. Бор шөгінділерінің сулары негізінен сульфат-натрийлік түрге жатады және минералдылығы - 10 г/л-ге дейін. ХШ-ХХІII өнімді юра горизонттарының қабат сулары құрамы бойынша біртекті хлоркальцийлік түрдегі, минералдылығы 130-170 г/л тұздықтар түрінде көрінеді [5,63бет]. Сулар - сульфатсыз, бромның өнеркәсіптік кұрамы - 500 мг/л, йод - 20 мг/л және т.б. құнды компоненттер бар. Сулардың көлемдік газ факторы 0,5-0,9 м3/м3-тен аспайды және тек мұнай мен газ кеніштері нұскалары маңында, сондай-ақ терең жатқан горизонттар суларында ол 1,0-1,2 м3/м3-қа жетеді. Суда еріген газ құрамының 80-90 %-і метан, 4-8 %-і ауыр көмірсутектер, 3,2-13 %-і азот, 0,5-7,3 %-і көмірқышқыл газ. Көмірсутек газы жоқ. Қабат суларының орташа тығыздығы - 1081 кг/м3 (XIII горизонт) - 1105 кг/м3 (XXIV горизонт), қалыпты жағдайларда барлық горизонттар үшін - орташа 1098 кг/м3. Қабат қысымы 11,4 мПа және температурасы 62 °С-де минералдылығы 140 мг/л су үшін анықталған физикалық шамалар: тұтқырлық - 0,6 мПа*с, көлемдік коэффициенті - 1,015, сығымдылық коэффициенті - 3,2Па-1. Парафин шөгінділерінің қиыншылықтары кен орынның мұнай өнімі бар қабаттың аномальді қасиеттерін анықталған келесі төменгі анықтамаларда қарастырылған: - мұнай өнімінің ішінде еріген парафин жоғары мөлшерде (25 %-ға дейін) және асфальт-смолалы заттар (18 %-ға дейін); - парафинмен қаныққан мұнай температурасы қабаттың бастапқы температурасына тең немесе бір қалыпты; - бастапқы қабат қысымы және мұнай газбен қаныққан қысым арасындағы құрылымды салыстырғанда үлкен өзгеріс байқалады; - қабат температурасының төмендеуі кеуектілік ортасында мұнайға қаныққан қабат температурасынан да төмен мұнай колекторынан парафиннің бөлініп шығуы мүмкін. Өзен кен орнында гранулярлық колекторлардың типі юра өнімді қалындығында орналасқан XIII-XVIII горизонттардың өндірістік өнімділігі құмтастармен, алевролиттермен тығыз байланысты. Соңғы есептеулер бойынша өнімді жыныс коллекторларының өткізгіштіктің төменгі шегі 0,001 мкм болып қабылданған. Кеуектіліктің төменгі шегі 0,14-і құрайды. Осыған байланысты XIII-XVIII горизонттардың қалдық мұнайқанығушылығының орташа мәні 0,25 деп қабылданған. Өзен кен орнының әртүрлі горизонттарында мұнайды су арқылы алу коэфийциентерді үлгіден керн алу арқылы анықтайды.
жүктеу/скачать 18,43 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||