Molecular Biology of the cell клетканың молекулалық биологиясы Алтыншы басылым, І том



Pdf көрінісі
бет52/330
Дата27.09.2022
өлшемі52,26 Mb.
#40449
1   ...   48   49   50   51   52   53   54   55   ...   330
Байланысты:
alberts-kletkanyn-molekulalyk-1-tom-comp (1)

1.41-сурет.
Drosophila
сілекей безінің алып хромосомасы. 
ДНҚ репликациясының бірнеше циклы клетка бөлінуісіз 
орын алғандықтан осы қалыпсыз клеткалардағы әр хромо-
сома құрамында тізбектей орналасқан 1000-нан астам ДНҚ 
молекуласы болады. Сондықтан олар жарық микроскопы-
ның астында оларға сай жолақтар паттерндерін көрсетеді. 
Спецификалық жолақтар специфкалық гендердің аймақтары 
ретінде анықтала алады: жолақта паттерні жоқ мутантты 
шіркей осы ауданда гендердің жоқтығынан орын алатын фе-
нотипті көрсетеді. Жоғары деңгейде транскрипцияланатын 
гендер «қою» жолақтармен көрсетілген. Микрографияда 
қою қоңыр түспен боялған жолақтар белгілі реттегіш бе-
локтың ДНҚ-мен байланысқанын белгілейді (B. Zink және R. 
Paro, R. Paro, Trends Genet. 6:416-421, 1990 көзінен Elsevier 
рұқсатымен қолданылды).


ЭУКАРИОТТАРДАҒЫ ГЕНЕТИКАЛЫҚ АҚПАРАТ
43
жақын организмдердегі гендердің орналасу ретін салыс- 
тыру нәтижесінде, омыртқалылар эволюциясының уақыт 
шкаласымен есептегенде, көп жағдайда хромосомалардың 
құйылысатындығы, ДНҚ тізбектерінің үлкен аудандарының 
жылжитындығы және алмасатындығы анықталды. Дегенмен, 
қазіргі таңда қалыптасқан геномдар толық геномның дупли-
кациялануынан гөрі көптеген геном фрагменттерінің бөлек 
дупликациялануының нәтижесі болуы мүмкін.
Эволюция барысында толық геномдық дупликациялар орын алып отырады. Мыса-
лы, бақалардың Xenopus туысы, бір-бірімен геномның дупликациясы немесе триплика-
циясы жағынан туыстас болатын, бірнеше түрлер жиынтығын біріктіреді. Осы бақалар 
тобына X. tropicalis (қалыпты диплоидты геном), зертханалық X. laevis (геномы дупли-
кацияланған және әр клеткаға шаққанда ДНҚ-сы екі есе көп) түрі және X. ruwenzoriensis 
(геномы алты еселік редупликацияланған және 108 хромосомадан тұрады, X. laevis 
түрінде 36 хромосома болады) түрі жатады. Осы түрлер бір-бірінен, шамамен, 120 мил-
лион жыл бұрын ажыраған (
1.42-сурет
).
Бақа мен данио балығы омыртқалылар дамуының модельдері бола алады
Бақалар омыртқалылардың эмбриондық дамуының ерте кезеңдерін зерттеу үшін 
көптеген уақыт бойы қолданылып келді, себебі олардың жұмыртқалары үлкен, 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   48   49   50   51   52   53   54   55   ...   330




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет