ТҮРКІТІЛДЕС ЕЛДЕР ДАМУЫНЫҢ ҰЛТТЫҚ СТРАТЕГИЯЛАРЫ

НАЦИОНАЛЬНЫЕ СТРАТЕГИИ РАЗВИТИЯ ТЮРКОЯЗЫЧНЫХ СТРАН

                  

 

 V Конгресс социологов тюркоязычных стран                      567    

to those whose parents had graduated only from school (Table 4). Pa-

rental socio-economic status affected the plans of graduates but had 

less influence than the parental support. There were some differences 

among the regions, rural students had lower educational aspirations 

and more rarely planned to go to a university in comparison to the 

urban students. Educational strategies of children from single-parent 

families were virtually indistinguishable from the strategies of those 

who had both parents.

Basis for success in life of young people included family, work, 

career, and material welfare. To reach those goals, young people had 

to work hard,

 learn and 

rise their educational level. A quarter of the 

respondents believed that �all means were good for success.� A num-

ber of those who linked a success in life with good education was 

several times less than the number of those who linked a success with 

a happy marriage and welfare of children, material welfare, longev-

ity, and wellness. Most of young people recognized the importance of 

education for their future work and considered the university as a way 

for future developments. Such beliefs in the relevance of education 

were one of the strongest predictors of educational aspirations. 

The main findings of the conducted empiric study show that the 

young students of Kazakhstan set high goals. Nearly all want to suc-

cessfully finish school and show a pronounced tendency to continue 

their education at a university. There is a growing tendency of getting 

higher technical and economic education. 

Parents play a key role in the educational strategy of young peo-

ple, rather their socio-economic status, different parenting resources, 

such as cultural capital, educational resources and financial capabili-

ties. 

Other factors such as participation in extracurricular activities, 

academic self-confidence, also determine the educational strategy of 

graduates. 

Access to information technologies is also an important factor. 

Those who often use information technologies in studying have high-

er aspirations. This link is more pronounced in boys. 

Partial payment for the vocational education system does not has 

a pronounced effect on the intentions of graduates. The part of stu-

dents who aim for higher education makes more efforts to learn.

ТҮРКІТІЛДЕС ЕЛДЕР ДАМУЫНЫҢ ҰЛТТЫҚ СТРАТЕГИЯЛАРЫ

568         Түркітілдес елдер  әлеуметтанушыларының V Конгресі

Those who have more negative school experience have less wish 

to continue their education in a university or college.

Acknowledgements 

The article has been prepared based on the results obtained under 

the project of granted scientific researches of the Ministry of Educa-

tion and Science of the Republic of Kazakhstan in 2013-2015 No. RK 

1536 Grant Financing �Intellectual Capital of the youth as strategical 

resource of innovative development of society�.

REFERENCES

Konstantinovskiy  D.,  Voznesenskaya  E.,  Cherednichenko  G.,  & 

Hohlushkina F. (2011). Education and Life Trajectories of Youth: 1998. –  

2008 Years. (pp. 14-33). p. Moscow.

Gorshkov M.K., Sheregi E. (2010). Russian youth: a sociological por-

trait. M. CSP.

Curtis Trent, James F. Johnson, (1977).The influence of students’ val-

ues and educational attitudes on their evaluation of faculty. Journal of

 in 

Higher education, 7, 117-125.

НАЦИОНАЛЬНЫЕ СТРАТЕГИИ РАЗВИТИЯ ТЮРКОЯЗЫЧНЫХ СТРАН

                  

 

 V Конгресс социологов тюркоязычных стран                      569    

КAZAKİSTAN’DA GİRİŞİMCİLİK: KISA TARİHİ

Zh. Nurbekova,

Prof. Dr., El-Farabi Kazak Milli Universitesi

Kazakistan’da girişimciliğin gelişim sürecini oluşum yasalarıyla 

ilişkili olarak dört döneme ayırmak mümkündür. 

Ulusal girişimciliğin ilk dönemi eskiçağa kadar uzanır. Eskiçağ-

da Orta Asya büyük bir ekonomik merkez durumundaydı. İpek yolu 

gibi  tek  bir  ticaret  sisteminin  oluşturulması  şehirlerin  büyümesine, 

esnaflığın gelişmesine yol açmıştır. Bu ise doğal ekonomi yerine me-

ta-para  ilişkilerinin  ortaya  çıkmasına  neden  olmuştur.  Dolaysız  ve 

dolaylı vergileri, devletin tekelciliğini, mükellefiyetini içeren bileşik 

bir sistem ortaya konulmuştur. İlk Türk Hakanlığı ile Bizans İmpara-

torluğu arasında ticari-diplomatik ittifak akdedilmiştir. İpek yoluna 

ismini veren ipek üretimi Çin’in yanısıra, en eski ve önemli merkez-

lerden biri olan Orta Asya’da da vardı. Çin ve Bizans İmparatorluğu 

arasındaki ticaretin ana yolu Orta Asya üzerinden (Kazakistan, Kırgı-

zistan, Özbekistan, Doğu Türkistan (Batı Çin) geçmiştir[1].

Eski ticaret yolunun gelişimi Kazakistan halkının etnik-kültürel 

ve sosyo-psikolojik yapısında belli başlı izler bırakmıştır. 6. yüzyılda 

Çinli gezgin Suyan Dzan’ coşkun anılarını anlatan notlarında çeşitli 

ülkelerden gelen tüccarlara dolu büyük şehir olan Taraz’dan bahset-

miştir). Avrupa tüccarları o zaman İpek yolundaki ticaretin bolluğun-

daki gibi ticareti hayal ediyorlardı. Eski yazı ve arkeolojik malzeme-

ler bu şehrin pazar, zanaatçi ve dikiş atöyleler, süs eşyaları ve ağaç 

işlemlerini yapma v.s. işlerle meşhur olduğunu kanıtlamaktadır. 

Taraz’da altın, gümüş ve bakırdan para yapılmıştır. Şehir yüzyıl-

lar boyunca demir dışındaki metal sanayisinin önemli merkezlerin-

den biri olmuştur. Yapılan kazılar sonucunda şehirde inşaat ustalığını 

ТҮРКІТІЛДЕС ЕЛДЕР ДАМУЫНЫҢ ҰЛТТЫҚ СТРАТЕГИЯЛАРЫ

570         Түркітілдес елдер  әлеуметтанушыларының V Конгресі

gösteren mimari yapı kalıntıları bulunmuştur. Kazılarda bulunan ve 

ustaların hünerli elleriyle demirden, altından ve gümüşten yapılmış 

sayısız eşya gene bunu kanıtlamaktadır. Şehirde kervan saraylar, za-

naat  atölyeleri,  ticarethaneler  vardır. Taraz,  6  yüzyılda  tüccar  şehri 

olarak tanınmıştır. Altın Orda belgeleri, bu şehirde nüfus sayımının 

yapıldığını ve gümrük vergileri de dahil olmak üzere 100’den fazla 

vergi alındığını kanıtlamaktadır. 

1347  yılında  Janibek  Han  Gülistan  şehrinde Venedik  tüccarla-

rıyla  buluşup,  onların  yeni  ticari  ilişkiler  oluşturulması  hakkındaki 

teklifini kabul etmiş ve bir ticaret anlaşması imzalamıştır. Böylelikle, 

ticaret ve finans sistemi gelişmiştir. �Kumanikus� kanunu – Büyük 

İpek Yolunda Türk  ve Avrupa  halklarının  yakınlaşmasına  yardımcı 

olan ilk belgedir. Bunun yanı sıra, bu belge ilk Türkçe-Latince ticari-

ekonomik sözlük olarak kabul edilir. Böylece Büyük İpek Yolu; giri-

şimcilik, meta-para ilişkileri, gümrük ve finans sistemi, idari düzen, 

kültür, kervan saray inşaatları, yabancıların katılımıyla gerçekleşen 

yeni şehirlerin oluşması gibi özellikleriyle Dünya Ticaret Örgütü’nün 

ilk ve özgün örneği olarak ortaya çıkmaktadır [2].

Girişimciliğin  gelişimindeki  ikinci  dönem  Kazakistan’da  giri-

şimcilik faaliyetlerinin gelişmesi ve toplumsal düzenin yetkin bir şek-

line geçmesi, özel mülkiyetin gelişimi, kapitalist sürecin hızlanması, 

toplumda piyasa ilişkilerinin dönüşümleri, toplumun sosyal yapısının 

tabakalaşmasıyla  bağlantılıdır.  Kazakistan  coğrafyasında  bulunan 

devletlerin tümü (Batı Türk, Türgeş, Karluk, Oğuz, Karahanlılar ve 

Kıpçaklar) karma ekonomiye sahipti. Hayvan yetiştiricisi arazi sahibi 

ile bitişik hayat geçiriyordu, bozkır ve şehir birbirini tamamlıyordu. 

 Kazak Hanlığı kurulduğunda, o coğrafyada gelişmiş ekonomik 

ilişkilere dayalı karma ekonomi sistemi mevcuttu. 

19-20  yüzyılda  Kazakistan’da  kapitalist  ilişkilerin  geliştiği  ve 

geleneksel ekonominin çürüdüğü kaydedilmiştir. Bu dönemde ticaret, 

özellikle deve koşumu, yün, göçebe çadırı, tahıl ve kumaşa dayanı-

yordu. Astarhan ve Orenburg şehirlerinden gelen Rusların resimleriy-

le süslenen eşyalar gibi mallarla ticarimübadeleler ve fuarlar kazak 

toplum hayatında önemli rol oynamaya başlamıştır. 

  19.  yüzyılın  ikinci  yarısında  ve  20.  yüzyıl  başında  Kazakistan 

ekonomisi Rusya ekonomisinin bir parçası olmuştur. Kazak ülkesine 

kapitalist  ilişkiler  yoğun  bir  biçimde  insanların  eski,  alışılmış  hayat 

НАЦИОНАЛЬНЫЕ СТРАТЕГИИ РАЗВИТИЯ ТЮРКОЯЗЫЧНЫХ СТРАН

                  

 

 V Конгресс социологов тюркоязычных стран                      571    

tarzlarını kırarak girmiştir. Bundan dolayı, Kazak toplumunda girişim-

cilikle uğraşan insanların psikolojisi ve davranışlarına ilgi artmıştır. 

O dönemdeki ekonomik hayatın esintileri Abay’ın eserlerine de 

yansımıştır. Abay piyasa ilişkilerinin gelişiminde kendi halkının yüz-

yıllık geriliğini bırakıp evrensel medeniyete katılmasını sağlayacak 

tarihi avantajı görmüştür. Şaire göre, sadece piyasa ilişkileri emeğin 

paylaşılmasına, işbölümüne, ekonominin en ilerici biçimlerle geliş-

mesine, çiftçilik ve el sanatlarının geliştirilmesine yardımcı olmakta 

ve girişimciliğe özgürlük sağlamaktadır. [3, с. 68]. Fakat Abay açgöz-

lü birikimine karşı olmuştur. 

Girişimciliğin gelişimi  hakkında  düşünceler  I.Altınsarin’ın  gö-

rüşlerinde de önemli yer almaktadır. Yazar, sohbet şeklinde yazılan 

ibret  verici  hikayelerinde,  tasarruf  ve  girişkenliğin  propagandasını 

yapmıştır[4]. 

Ş. Valihanov da kendi eserlerinde, halkını yüzyıllık geriliği çabuk 

atlayıp sağlam maddi refaha kavuşmaya, toplumu ekonomi alanında 

reform yapmaya ve girişimcilik faaliyetlerini, kültürü ve demokratik 

düzeni  geliştirerek  ilerilemeye  çağırmaktadır.  �Yargı  reformu 

üzerine� adlı notlarında yazar, �Her bir insan ve bütün insanlık kendi 

gelişiminde tek bir amaça ulaşmak istiyor – maddi refaha kavuşmak, 

bu aynı zamanda gelişmeyi kastetmektedir� demektedir[5]. 

Kazak  halkı  arasında  girişimcilik  fikirlerinin  propagandasını 

yapılmasında  20.  yüzyılda  yayınlanan  �Aykap�  dergisinin  katkısı 

büyüktür. Dergide halk için olup biten değişikliklerin özünün açık-

laması verilmiştir. Dergi yeni şartlarda kişinin sahip olması gereken 

girişkenlik, aktiflik ve inisiyatif gibi niteliklerin gelişmesini savun-

muştur. Bu derginin makale yazarları büyük Kazak girişimcilerinin 

faaliyetlerini övmüşlerdir. Zira onların faaliyetlerinde Kazak milleti-

nin yaşama gücünü görmüşlerdir. 

Girişimcilik  fikrini  yaygınlaştırmada  diğer  bir  merkez,  1913-

1918 yıllar arası A. Baytursınov, A. Bukeihanov ve M. Dulatov’un 

çıkarttığı �Kazak� gazetesi olmuştur. Onlar yazılarında piyasa ilişki-

lerini savunmuştur. Gazete meta-para ilişkilerinin gelişmesi ve yoğun 

hayvancılığa geçiş ile ilgili soruları aydınlatmıştır. 

Girişimciliğin gelişimindeki üçüncü dönemin özelliği, 1917 yı-

lında Ekim devriminden sonra ve Sovyet devletinin oluşum sürecin-

de antipiyasa politikasının gerçekleşmesidir. Toplumda girişimcileri 

ТҮРКІТІЛДЕС ЕЛДЕР ДАМУЫНЫҢ ҰЛТТЫҚ СТРАТЕГИЯЛАРЫ

572         Түркітілдес елдер  әлеуметтанушыларының V Конгресі

Sovyet devletinin düşmanı olarak tanıma fikri yayılmıştır. Kazakistan 

toplumunda özel arazi mülkiyetini kaldırma politikası bu dönemin en 

temel politikasıydı. 

Yeni  Ekonomi  Politikası  döneminde  girişimciliğin  canlanma-

sı yer almıştır. Bu dönemde zanaatın gelişimi kaydedilmiştir. Bunu 

1921 yılında Tüm Rusya Merkezi Yürütme Komissariyat’ın �Besin 

ve hammaddelerin doğal vergilerle değişmesi hakkında� kararnamesi 

ve gene 1921 yılında Halk Komissariyatı Kurulu’nın �Değiş-tokuş 

hakkında� kararnamesi kanıtlamaktadır [6].

1937 yılı anayasasında piyasa üretimini kabul etme noktası ilgi 

çekmektedir. Anayasada başkasının çalıştırılması dışında tek başına 

zanaatçı yada köylünün özel işletmesi olmasına izin verilmiştir. Fakat 

özel mülkiyet olarak ek ev işlerine sahip olabilirlerdi. 

 O dönem özel girişimcilik faaliyetini kabul etmenin yanı sıra çe-

şitli tedbirler de getirilmiştir. Spekülatörler ve yasaklanan işletmeler 

ile ilgilenen kişileri, yani �yasa dışı� girişimcileri caydırma politika-

sı izlendiğinin altını çizmek gerekir. Ne var ki, ülkede girişimciliğin 

gizli türleri ile yöntemleri de bulunmuştur. 

1978 yılı anayasasında vatandaşların kendilerinin ve aile üyeleri-

nin emeğine dayanan zanaat işletmesine, çiftçiliğe, kamuya sağlanan 

hizmetlere ve diğer faaliyetlerde bireysel işletme ile uğraşmaya izin 

verilmiştir. Anayasa ile vatandaşların kişisel mülkiyetinin temeli, ça-

lışarak elde ettiği gelir olarak pekiştirilmiştir.

Vatandaşların  kişisel  mülkiyeti  çalışmadan  kazanç  sağlayarak 

toplumun  çıkarlarını  zedeleyebilirdi[7].  Anayasa  kabul  edildikten 

sonraki dönemin özelliği, yasal olarak özel mülkiyete taviz gösteril-

mesi, hatta desteklenmesidir. 

Girişimciliğin oluşumu analiz edildiğinde, başlangıç noktası ola-

rak 80’li yıllarda Sovyet toplumunda sosyal enstitü sisteminin ortaya 

çıkışı alındığı görülmektedir. Sosyal enstitüler sistemi girişimciliğin 

oluşum ve gelişim hareketlerini belirleyecektir. 

Devlet mülkiyetinin genel görünüşü anonimdir. Zira devlet, mül-

kiyeti kendi idaresi ile (bakanlıklar, devlet kurulu ile) uygulamaktadır. 

Zaman  geçtikçe  devlet  mülkiyeti  devlet  kaynaklarının  aslan  payını 

kullanan idarelerin özel mülkiyetine dönüştürülmüştür [8, с. 53 – 54].

Üretimin  özelleştirilmesi  ve  vatandaşların  özel  mülkiyete 

sahip  olabilmesi  ile  nitelendirilen  karma  ekonomiye  geçiş;  piyasa 

НАЦИОНАЛЬНЫЕ СТРАТЕГИИ РАЗВИТИЯ ТЮРКОЯЗЫЧНЫХ СТРАН

                  

 

 V Конгресс социологов тюркоязычных стран                      573    

ilişkilerinin  gelişimine,  sivil  toplum  örgütlerinin  oluşumuna, 

toplumda  çok  partililiğin  çıkmasına,  toplumun  sosyal  sınıflara 

bölünmesinden vazgeçilmesine, çok farklı siyasi, ekonomik, kültürel 

ve milli çıkarların göz önüne alınmasına neden olmuştur. Bu iddia 

tüm insanlara özgü değerlerdir. 

O yıllarda küçük özel işletmelerden kurulan kooperatiflerin gözle 

görülür başarısı kaydedilmiştir. Sadece 2 sene içerisinde (1988-1989) 

kooperatiflerde  çalışanların  sayısı  137  kat  (70  binden  1990  yılında 

4,5 milyona kadar) artmıştır. Üretim hacmi 41 milyar rubleyi, yani 

GSMH %5’ni bulmuştur [8, с. 60–61]. 

1986-1990  yılları  arası  genel  girişimcilik  faaliyetinin  yasallaş-

tırılma  dönemidir.  İdari-yönetici  sisteminin  yıkılması  uzun  yıllar 

boyunca düzene giren geleneksel ekonomik ilişkilerin bozulmasına 

neden  olmuştur.  İktidarın  geleneksel  enstitüleri,  pazar  için  üretilen 

kaynakların akımını yönetme kabiliyetini kaybetmiştir. Pazar altya-

pısı  oluşmadan  piyasa  mekanizmasını  çalıştırmak  zorlaştırılmıştır. 

Kaynakları  dağıtma  süreci  kendiliğinden  oluyordu.  Bundan  dolayı 

Kazakistan’da  girişimciliğin  gelişimindeki  dördüncü  dönemi  giri-

şimciliğin yasallaştırılması ile nitelendirebiliriz. 1988 yılında �Kişi-

sel çalışma faaliyeti hakkında� ve �İşbirliği hakkında� yasalar kabul 

edilmiştir. Bu dönemde özel sektör ile devletin birleştiği tutanaklar 

kabul edilmiştir.

1987-1991 yıllar arası kabul edilen bir dizi yasa ile girişimcilik 

için  gerçek  değişimler  getirilmiştir. Yasaların  özü,  özel  mülkiyetin 

devlet mülkiyeti düzeyinde haklara sahip olmasıydı. Bu dönem gi-

rişimciliğin en elverişli dönemi olarak sayılabilir. Örneğin, �İşbirliği 

hakkında� yasa, kişisel, ailece yada ortaklaşa kooperatif faaliyetleri 

ile uğraşmaya fırsat sunmuştur. Kooperatifler genelde devlet tesisle-

rinde kurulup devlet mülkiyetlerini kullanmışlardır.

1992-1993 yıllar arası dönem girişimciliğin gelişiminin en hız-

lı olduğu ve insanların girişimcilikle en cok uğraştığı dönem olarak 

nitelendirilebilir. Girişimciliğin gelişimi, on yıllar boyunca birikmiş 

idari-yönetimsel kısıtlamaların kaldırılması, önemli kolaylılıklar sağ-

layan vergi politikası ve devlet bütçesinden girişimcilere destek ve-

rilmesi sayesinde önem kazanmıştır. Bu dönemde ticaret ve hizmet 

alanında girişimcilikle çok uğraşan olmuştur. Aynı zamanda üretim 

sektöründe girişimcilikle uğraşanların sayısı azalmıştır. 

ТҮРКІТІЛДЕС ЕЛДЕР ДАМУЫНЫҢ ҰЛТТЫҚ СТРАТЕГИЯЛАРЫ

574         Түркітілдес елдер  әлеуметтанушыларының V Конгресі

Kabul edilen hukuki mevzuat girişimcilik faaliyetini düzenleye-

rek gelişimini sağlıyordu. �Özel girişimciliği koruma ve destekleme� 

kanunu girişimcilik faaliyetinin hukuksal sınırları ile koruma ilkele-

rini ilan ediyordu. 

Kazakistan  Cumhuriyeti’nin  Medeni  Kanununda  vatandaşların 

ekonomik  faaliyetlerinde  özgürlük  sağlayan  özel  mülkiyete  de  yer 

verilmiştir. Özel mülkiyet son olarak �Mülkiyet hakkında� kanunda 

gösterilmiştir.

1993-1997 yılları arasında fiyatları liberalleştirme politikası ve 

vergi  yükünün  artması  görülmüştür.  Bu,  enflasyon  oranı  ve  banka 

kredi faizlerinin artmasına, birikmiş paraların değerinin düşüp genel 

üretimin gerilemesine neden olmuştur. Böylece işsiz kalan halk kendi 

işlerini yürütmek için gelir kaynağı bulmaya mecbur kaldı. O dönem 

girişimcilik karaborsadan temin edilen kaynak ile küçük ticari işlet-

meler kurulmasıydı. 

Genel  olarak  halkın  yoksullaşmasına  rağmen,  memurların  rüş-

vet  alan  kısmı,  kriminal  sistemindeki  üyeler,  dolandırıcılar  hızla 

zenginleşmeye başlamıştır. Dolayısıyla, toplumun maneviyatını bo-

zulmuştır.  Çabuk  değişen  şartlarda  girişimcilik  faaliyetleri  insanlar 

için çekici olmuyordu. Bu yıllar �şok tedavisinin� sonuçları olarak 

nitelendirilebilir.  Buna  rağmen  ekonomik  altyapıyı,  üretim  ve  ban-

ka sistemini özelleştirme amacıyla gerçekleşen gizli özelleştirme çok 

daha erken başlamıştır. 1988-1993 yıllar arası bakanlık yerine kon-

sorsiyumlar, devlet bankaları yerine ticari bankalar, borsalar ve büyük 

alış veriş merkezleri oluşturulmuştur [9].

Özelleştirme  yasası  antitekelci  mevzuatla  birlikte  gelişmiştir. 

�Rekabetin  gelişmesi  ve  tekelci  faaliyetin  sınırlanması  hakkında� 

KazSSC  yasasına  göre  Kazakistan  Cumhuriyeti’nin  antitekelci 

politikasına dair Resmi kurul kurulmuştur. 

Sonuç  olarak,  girişimcilik  ekonominin  devletten  ayrı  çalışma-

sına, devlet ekonomisinin kollektif, kişisel ve özel ekonomi olarak 

dönüşmesine  yardımcı  olmuştur.  Girişimcilik  tüm  sosyal  ilişkileri, 

mülkiyetle ilgili ilişkileri yeniden yapılandırmıştır. Girişimciler, sa-

hip olduğu üretim araçlarını kendiliğince yönetebilme fırsatına sahip 

olan mülk sahipleridir. Girişimci kendi iş yerinde hem iş veren, hem 

organizatör rolünü üstlenebilir. Girişimcinin geliri, çalışma neticesi 

ile kalitesine, kollektifin ortaklaşa yapılan çalışma sonuçlarına ve iş-

çinin mülk büyüklüğüne bağlıdır. 

НАЦИОНАЛЬНЫЕ СТРАТЕГИИ РАЗВИТИЯ ТЮРКОЯЗЫЧНЫХ СТРАН

                  

 

 V Конгресс социологов тюркоязычных стран                      575    

KAYNAKÇA

1. Absemetov  М. Torgovli  i  tamojennoe  delo  na Velikom  Şelkovom 

puti // Worlddiscovery. – 2004. -№ 1 (4). – С. 110.

2.  CunusbaevС.  Sosyal’no-ekonomicheskie  polojenie  Kazakistana  v 

konse 19 – nachale 20 vv. // Poisk. – 2005. – № 1 (2). – C. 199.

3. Beisembiev К. Mirovozzrenie Abaya Kunanbaeva. – Alma-Ata: İz-

datel’stvo Akademii Nauk KazSSR , 1956. – 170 с., – С. 72.

4. Altınsarin I. Tandamalı Şıgarmalar. – Almatı: Gılım, 1994. – 287 б., 

– 147 бб.

5.  Valihanov  Ç.  O  musul’manstve  v  stepi  //  Суббота.  –  2004.  –  17 

января. – С. 30.

6.  Prezidium  Vserossiiskogo  Sentral’nogo  İspolnitel’nogo  Komiteta. 

Osnovnoizakon  o  trudovımzemlepol’zovanii  v  Kirrespublike.  Postanovle-

nieot 26 avgusta 1922 g // Sobranie ukazov Kazahsakoi Avtonomnoi Sovets-

koi Sosialisticheskoi Respubliki. – 1921. – № 59. – C. 403.

7.  Muhamedjanov  B.,  İsenov  M.  Malıy  biznes  trebuet  uvajeniya// 

Кazahstan: Ekonomika i jizn’. 1996. – № 2. – С. 10. 

8.  Radaev  V.,  Şkaratan  O.  Vlast’  i  sobstvennost’  //  Socis.  –  1991.               

– № 1. – С. 50–61

9. Krıştanovskaya O.V. Finansovaya oligarhiya v Rossii // İzvestiya. 

1996. – 10 yanvarya.

жүктеу/скачать 5,46 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: