Неврология модуль
Түсті ажыратудың үш компонентті теориясы. Түсті ажыратудың бұзылысы
жүктеу/скачать 1,79 Mb.
|
невро-физио
- Бұл бет үшін навигация:
- 11 Кеңістікті түйсіну.Көру өткірлігі ,анықтау әдісі.Бинокулярлық көру әдістері.
| Түсті ажыратудың үш компонентті теориясы. Түсті ажыратудың бұзылысы.
Қазіргі таңда түсті сезудің үш компонентті теориясы (М.В. Ломоносов, Т. Юнг, Г. Гельмгольц) қолданылады.Біз білетіндей торлы қабығында негізгі түстерді қабылдайтын үш түрлі сауытшалар бар: 1) Қызыл түске сезімтал; 2) Жасыл түске сезімтал; 3) Күлгін түске сезімтал. Әрбір түс осы түс сезгіш элементтердің үшеуімен де, бірақ әртүрлі дәрежеде әрекеттеседі. Бұл қозулар көру нейрондарына жинақталады және ми қыртысына жетіп алуан түсті түйсік туғызады. Түсті сезудің үшқұрамдас теориясы - біраз психофизиологиялық өзгерістерді, дәйекті түсті бейнелерді және кейбір түсті қабылдаудағы ауытқуларды түсіндіреді. Және түсті ажыратуда оппоненттік нейрондар бұл ғалымдардың зерттеуінің нәтижесінде түс туралы ақпаратты жіберуші басты құрам бөліктер болып есептелінеді. Кейбір түсті айыру кемістігін, жартылап түсті танымауды алғаш рет дальтонизмнен зардап шеккен Д.Дальтон сипаттап жазған болатын. Дальтонизм (ер адамдардың Х-хромосоманың белгілі гендерінің жоқтығына байланысты) Жалпы дальтонизімді анықтауымыз үшін адамға түрлі түсті кестелерді көрсетеді. Егер де диагноз расталатын болса оларға транспорттық көліктерді айдауға тиым салынады, себебі олар бағдаршам түсін ажырата алмайды. Түсті толық танымайтын ауытқушылық - ахромазия (сауытшалардың зақымдалуы салдарынан болады) Бұндай адамдарға айналаның барлығы реңсіз, сұр түсті болып көрінеді. Түсті жарым - жарты танымаудың түрлері: - Протанопия (қызыл түсті танымайды) - Дейтеранопия(жасыл түсті танымайды) - Тританопия (көк және күлгін түсті сәулелерді танымайды) 11 Кеңістікті түйсіну.Көру өткірлігі ,анықтау әдісі.Бинокулярлық көру әдістері. Көздің көргіштігін анықтау – санмен белгіленген көздің бір біріне жақын орналасқан екі жалтыраған нүктесін айыра білу қабілетін анықтау. Көздің көргіштігі – объектінің құрылымын қарастыру қабілеті. Көру өткірлігін тексеріңіз (OZ). ОЗ - көру жиілігі немесе анықтығы, ол әдетте 20 қадам қашықтықта тексеріледі. OZ бөлшекпен, дененің сау көзбен көруге болатын қашықтықты көрсететін деноминатормен салыстырғанда субъектінің көзімен көруге болатын қашықтықты көрсететін санмен көрсетіледі. Бинокулярлық және монокулярлық көру арқылы кеңістіктік көру тереңдігін тексеру. Кеңістіктік көру - бұл әлемді үш өлшемде (үш өлшемді) қабылдау қабілеті. Бізде кеңістіктік көру тереңдігін анықтайтын арнайы сынақ жоқ, бірақ пациенттен екі көзбен немесе бір көзбен көруге болатындығын сұрай аламыз. Мысалы жүргізуші куәлігін алу үшін бинокулярлық көру керек, лақтырылған допты ұстап алу керек және басқа да келісілген әрекеттер. Көз дәрігеріне кез келген қаралу – көздің көргіштігін анықтаудың көрсетілімі. Бұл дауаның қарсы көрсетілімі.Көздің көргіштігі алыстан және жақыннан көрушілікпен анықталады.Көздің көргіштігін анықтау үшін арнайы кесте қолданылады.Алыстан көрушілікті анықтау үшін Сивцев (орыс әліппесі) пен Головин (Ландольт дөңгелегі) кестесі және балаларға –Орлова кестесі қолданылады. Осы кестелердің әр жолдарында көздің көргіштігі көрсетілген. Алыстан көрушілікті анықтау үшін Сивцев (орыс әліппесі) пен Головин (Ландольт дөңгелегі) кестесі. жүктеу/скачать 1,79 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|