Орындаған : Арипжанова ш қабылдаған: Кішібаева д топ: ппп-011F
Адамның біртұтастық көзқарас принципі
жүктеу/скачать 0,94 Mb.
|
| 2
Адамның біртұтастық көзқарас принципі. Бұл мектептегі өте қажетті ұстанымдар мен жүйелердің екінші түрі. Бұл принцип бойынша мектептегі басқарушы менеджердің әрбір педагогикалық ұжымның мүшесін жұмысшы деп қарамай оны мұғалім ретіндегі жеке тұлғалық мотивтерімен, мақсатымен және педагогикалық процестегі іс - әрекетімен қабылдау қажет. Бұл принципте мынандай талаптар қойылады. - Менеджер мұғалім мен қарым – қатынасын тек қана қызметтес және бағынушы ретінде емес, адам мен адам қарым – қатынас ретінде болуы қажет. - Мұғаліммен қарым – қатынасты тек қана қызметтестік ретінде шектемеңіз. Олардың жан – дүниесіне, рухани өміріне үніле біліңіз. Әйтпесе мұғалім өзін бөтенмін деп есептейді. - Мұғаліммен оқушының өмірі тек қана өткізілген сағатпен шектелмейді. Ол одан үлкен мәнге ие екенін ескеріңіз. - Мұғаліммен қарым – қатынас кезінде оның жұмысы өмірінің көп болігін құратынын ешқашан ұмытпаңыз. 3 Қызметтестік принципі. Бұл принцип мектеп ішілік басқарудың монологтан диалогқа өту негізі, коммуникациядан қарым – қатынасқа өтуі, субъектпен – объект, субъектпен – субъект арасындағы қарым – қатынасқа өтуі. Бұл принцип бойынша мынандай талаптар қойылады. - Педагогикалық жүйеде адамға пасвті элемент ретінде қарамай, активті фактор ретінде санаңыз. - Мұғалімнің жеке қасиетін ескере отырып және осы негізде элементтік – педагогикалық тиімділігін қалыптастырыңыз. - Мұғалімнің оқушылармен қарым – қатынасын, жауапкершілігін, компентенциясын және жігерлік қасиетін бағалаңыз. Әрқашан есте сақтаңыз сізге бағынушы емес қызметтес өз жұмысын біле алатын адам керек. - Мектеп басқарушымен педагогикалық ұжымның бірлескен іс - әрекеті мына негізде болуы қажет: адамгершілік, белгіленген ереже, әрқашан. 4 Әлеуметтік әділдік принципі. Әлеуметтік әділдік – бұл мектепішілік мәдениетке еңгізілген қоғамдық идеал ретіндегі әлеуметтік мінез – құлықтың жоғарғы құндылығы. Әлеуметтік әділдік принципіндегі басқару педагогикалық ұжымдағы әрбір мұғалім бірдей деңгейде екенін қарастырады. Бұл принципке мынандай талаптар қойылады: - мұғалімдердің шеберлігін және басқа да қабілеттерін көрсететін шарттар жасаңыз. - педагогтардың іс - әрекетін объективті бағалаңыз. - мұғалімнің жұмысына баға беруде оның атқарған жұмысына лайықты екенің қадағалаңыз. - әлеуметтік әділдік деңгейі әрқашан ұжымның көз – қарасынан крініс табады. Мектеп басқарушы осының барлығын ескеру қажет. - мұғалім өзінің жасаған жұмысына баға берудегі әділсіздікті өзінен төмен жұмыс жасаған мұғалімді жоғары бағалағанда сезеді. Осыдан конфликт туындайды. Осыны ескере отырып бұл ситуацияны болдырыңыз. 5 Мектепішілік басқарудың жекелеген әдістемелік принципі. Бұл принцип бойынша басқарушы мұғалімнің жекелеген қасиетін, кәсіби деңгейге дайындалуын, қызығуын, әлеуметтік және өмірлік тәжірибесін қарастырады. 6 Мұғалімнің жұмысын байыту принципі. Педагогикалық еңбек бұл өзіндегі элементтерден айырылмаған бірқалыптылық. Мұғалімнің жұмысын байыту принципі мұғалімді шеберлікке қызығуын оятатын және өз шеберлігіне деген сенімділікті тудыратын менеджердің іс - әрекеті негізінде ӛзгеретін тұжырымдама. Бұл принцип мынандай талаптар қояды. - творчествалық жұмыс істейтін мұғалімнің сабағына енуді ұйымдастыру. Басқа мектептердің сабағына эскурсия жасау. - семинар, дөңгелек үстел, жеке пәнге байланысты әдістемелік сабақтар жүргізу. - мектепте мұғалімдерге арналған кештер жүргізу. - педагогикалық ұжымда әдебиеттік және поэтикалық жаңалықты әңгімелесу. 7 Жеке тұлғалық ынталандыру принципі. Мұғалімнің жұмысқа деген қызығушылығы оның мектеппен ұжымның алдындағы міндетінен анықталады. Мұғалімнің тұлғалық рөлін ынталандыру өте қиын. Мұғалімнің жеке тұлғалық ынталандыру принципіне мынандай талаптар қояды. - моральдық және материалдық ынталандыруды әділ қолдану. Егер бұл ынталандыру әділ болмаса онда ұжым арасында алаусыздық пайда болады. - әрбір менеджер ынталандыру жүйесін дұрыс ойластыруы қажет. Ынталандыру тек қана грамота және марапаттау түрінде ғана емес менеджердің адамға деген көзқарасын сыйластығы осының өзі ынталандыру және бұл марапаттауға қарағанда жоғары әсер етеді. - басқарушының жұмысы педагог іс - әрекетін ынталандыру негізінде қалыптастыру. Ынталандыру спектерінде кең қолданатын – моралдық, материалдық, психологиялық, тура және жанама түрдегі ынталандыру. 8 Біртұтастық принципі. Мектепте жұмыс істейтіндер болсын, мұғалімдер немесе оқушылар олардың мектептегі дәрежесіне қарамай бірдей демократиялық деңгейде болуы қажет. Бұл принцип негізінде мектеп өмірін демократияландыру басты рөл болып табылады. Балалар өзін үлкендермен бірдей екенің сезінген кезде ғана. Онда өзіндік басқару пайда болады. 9 Консенсустық принципі. Мектепішілік басқаруды демократияландыру - бұл мұғалімнің және оқушының творчествалық кең дамуына, адамды сыйлау және оған сенім білдіруі, өзіндік көзқарасының қалыптастыруға әкеледі. әртүрлі ойлауға, дамуға жылжытушы күш. Менеджердің міндеті барлығының көзқарасын ескере отырып ұжымдық келісімге келу. Консенсус ұжымдағы жағдайды жақсартып қалыптастыратын және қолдайтын принцип. Ұжымдық шешім қабылдау принципі. 10 Бұл бірден бір демократиялық басқару құралы. Олардың сенімі негізінде адам мәңгі бағынушы болғысы келмейді. Бұл принципке мынандай талаптар қойылады. - күн сайын ұжымның ескішілдікке негізделген сұрақтарға шешім қабылдауы біріншіден ешқандай нәтиже бермейді, екіншіден мұндай қабылданған шешім болуы мүмкін емес. Шешімді қажетті переспективалық және стратегиялық сұрақтар негізінде қабылдау. - мұндай негізде қабылданған шешім алдын – ала педагогикалық ұжымның әрбір мүшесі таныс болуы қажет. - әрқашан көпшілік шешім қабылданған жерді кішкене келісімге келмейтіндердің бар екенін білу керек. Келісімге келмеген адамдарға түсінік жұмыстарын жүргізу қажет. Мұғалімнің мектепті басқаруға қатынасу принципі. 11 Бұл демократиялық негізде барлық мектептің өмірін және процесін басқаруда жататын қажетті принцип. Мұғалімнің тар ұғымдағы білімін қоғамдық орта арқылы қызығуын артады. Бұл принципке мынандай талаптар қойылады. - Басқару процесінде мұғалімнің қалауынсыз басқаруды іске асыруға болмайды. - Менеджер мұғаліммен әңгімелесу барысында оны басқаруда оның жеке тұлғалық сапаларын, қабілеттерін ескере отыруы қажет. - Басқару процессінде мұғалімге берілген жұмысты қосымша жұмыс ретінде санамай, оны өзінің шеберлік деңгейін көтеретін сенімділік акті деп қабылдауы қажет. - Мұғалімге берілген жұмыстың нәтижеге жетуін қадағалаңыз және оның жұмысына әрқашан зейін салып көмек көрсетіңіз. Мақсатты үйлесімділік принципі. 12 Бұл принцип басқарудың мақсатын және мектеп менеджерінің мектепте біртұтастық орналу мақсатын қарастырады. Принципке мына талаптар қойылады.
- Мектептің мақсатындағы іс - әрекет тек қана мұғалімге ғана емес оқушылар ұжымына да байланысты болуы қажет Арақатынастағы көлбеу принципі. 13 Мұғалімнің еңбегі өзінің мінез құлқымен жекелеген, бірақ жеке тұлғаның дамуының соңғы нәтижесі – педагогтың ұжымдағы еңбек қорытындысы. өзінің кәсіптік ұжыммен құрылған арақатынасына информация алмасу мұғалімнің өзін-өзі бақылау стимулы ретінде анықталады. Ғалымдардың айтуынша атақты неміс композитор дирежѐрі. Густов Молер ―Менім оркестрімдегі музыкант еш болмаса ойына бір рет залда корермендермен бірге отырса және тек ӛзінің құралының әуенін емес бүкіл оркестр әуенің есту қажет‖- деді Жаңарту принципі. 14 Қазіргі мектеп бұл педагогикалық процесте әр уақытта ақылға сиятындай етіп жетілдірудегі дамушы мектеп. Жаңарту принципі – бұл ұжымды басқару процесіндегі жаңа технологияны игеру, әдісін, тәрбиесін, психологиялық құрылымын өзгертуге негізделген т.б. Бұл принципке мынандай талаптар қойылады. - Кез – келген мектептегі өзгерісті орнату үшін алдын – ала ұжымда психологиялық дайындық дайындау. - Мектепте енгізілген өзгерісті жақсы мақсатқа жету үшін өзгерістің жоспарын алдын – ала жете білу қажет. - Өзгеріс еңгізудің қажеттігі педагогикалық ұжымда сезілуі қажет. - Өзгеріске қарсылық бар және болады да. Мұнан қорқу керек емес. Ойлау арқылы көптеген мұғалімдер өзгерістін керек екенін мойындайды, бірақ кейбір себептермен олар оған дайын болмайды. Пайдаланылатын әдебиеттер тізімі: Негізгі : 1. Басқару психологиясы. Алматы, 2012 2. Т.В.Паньшина, Ж.Ж.Айтпаева Педагогикалық менеджмент. ҚР ЖОО қауымдастығы. Алматы 2012 3. Элен Битэм. Рона Шарп. Педагогиканы цифрлық дәуірде қайта зерделеу. Оқулық. 2013. 4. Дэвид Майерс, Жан Туенж. «Әлеуметтік психология» Оқулық. 2014. 5. Дейл Х. Шунк. Оқыту теориясы. Оқулық. 2015. 6. Дуэйн Шульц және Сидней Шульц. Қазіргі психология тарихы. Оқу құралы. 2015. Қосымша әдебиеттер: 1. Мектеп басшыларына арналған көмекші құрал. Алматы. 2003 2. Ақылбекова А. Білім беру мекемелеріндегі тәрбие жұмыстарының мазмұны мен негізгі бағыттары. Алматы, 2006 1. Интернет Сайт. www.pedagogik.mgou.ru жүктеу/скачать 0,94 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|