Оқулық бб. 02 «Жол машиналары, автокөліктер мен тракторларды пайдалану»
жүктеу/скачать 17,2 Mb.
|
ЖЕР ЖҰМЫСТАРЫ ҮШІН МАШИНАЛАРДАЙЫНДЫҚ ЖҰМЫСТАРЫ ҮШІН МАШИНАЛАР Бұтақкескіш. Жер жұмыстары немесе құрылымдары астына тағайындалған алаңдарды тазарту кезіндегі тоғайлы жерлер мен бұталар, шөпті өсімдік қабаттарын кесу үшін тағайындалған. Бұтақкескіш ұшымен үстіне бұрылған, үшбұрыш жоспарындағы пайда болған, екі үйінділік беттерімен (5.1 б сурет) үйіндінің көлденең осіне симметриялылыққа тиесілі немесе бір үйінді бетімен қиғаш қойылға үйіндіден (5.1 а сурет) тұрады. Үйіндінің пышақты жүйесі ара тəріздес немесе жатықты кесетін ернеуімен ауыспалы пышақтарымен жабдықталған. Кесетін ернеуінің алдына шығатын бөлігі балта деп аталатын, соғылған шығуымен немесе жаппай құйылған шығуымен күшейтілген. Үйіндінің үстінде оны ілгіш жүйесін жабатын қабықшасы немесе рамасы, тор тəррізді қорғаныс шектеуі орнатылған. Орталық домалақ топса, бүйірлі ілгіш жəне тірек көмегімен үйінді оны түсіру/көтеру гидроцилиндрлерімен жəне екі топсалармен тартқыш рамасымен қосылған, U-тəрізбдес тартқыш рамасына бекітіледі. Бұтақкескіштің жұмыс жабдығы монтаждалған базалық тартқышы ретінде, əдеттегідей, өндірістік шынжырлы тракторы пайдаланылады, ол тура емес, борпылдақ немесе батпақты беті бойынша қозғалысқа жақсы бейімделген. 3 1 5.1 сурет. Бҧтақкескіштің ҥйіндісі: а – бір қайырма бетімен (1 – қайырма беті; 2 - шектеуіш рамка; 3 - балта; 4 - кесетін ернеу); б – екі қайырма бетімен (1 - балта; 2, 4 – қайырма беттері, сəйкесінше сол жəне оң; 3 – шектеуіш торы; 5 – ара тəріздес кесетін ернеу) Тазалатылған еті бойынша қозғалысы кезінде тіке немесе ара тəріздес кесу ернеуімен пышақтары бетінен 3...5 см тереңдігінде ұсақ ағаштарды, бұталарды жəне қыртыстарды кеседі. Кесілген топырақтар мен өсімдіктер бүйірлік белдігін құрастыратын, машинадан екі жаққа не бір жаққа қайырма бетімен жылжиды. Ірі сабақты, түбірлі немесе тырбиған ағаштары кесу алдыңда балталай орналастырылады. Қорғаныс шектеуліктер көтерілген екпіні кезінде машина алдыңда кеңістікті оператордан жаппайды, жəне де сол уақытта тастардан зақымдауынан, оның жанында орналасқан механизмдер мен екпін бекітулері элементтерінен, тартқышты алдын-ала қорғайды. Қорғаныс қабықшасы тор сияқты функцияларын орындайды, бірақ екпін алдыңда кеңістіктің көрінуін нашарлатады. Дайындық жұмыстары алдыңда өсімдіктерді кесу үшін белсенді жұмыс органдарымен машиналары қолданылады, мысалға, кескіш шөп машинасы жəне фрезерлі роторлық ұсақтағыштар (5.2 сурет), көлденең тізбекті жəне дискілі аралар. Осындай машиналардың өндіруі қайырмалы машиналарға қарағанда мағыналы жоғары, бірақ олардың қолдануы қыртыстарын қоймалау (5.1 кесте) жəне кесу, кесілген өсімдіктерді жинақтау, жуан сабақты біліктері үшін қосымша техниканы тарту жəне жұмыс органына қуаттылығын таңдауын көздейді. кесте Ағаштардың түрлерінен бір қадамы бойынша өту сандарының байланысы (қайырмалы жұмыс органдарымен бұталарды кесу үшін)
Қайрмалы немесе белсенді жұмыс органымен бұтақкескіштің өндірісі F k = ьобр теңдеу көмегімен есептеледі: мұнда Суч – есептелген учаскісінің алаңы м2; кпер – өткелдердің жабынды коэффициенті (1,15 астам емес); Ьобр – бір өту үшін жұмыс органымен өңделген тілменің ені, м; ппов – бір қадам бойынша қайта өту саны ( 5.1 кесте); Цф – учаскіні тазалау кезінде бұтақкескіштің нақты жылдамдығы, м/с; ?ман – өткелдің соңында оңтайландыруға уақыты (6 с астам емес), с; L3ax – тарту ұзындығы, яғни бір өту үшін бұтақкескішпен өткен жолы, м. сурет. Фрезерлік жҧмыс органымен бҧтақкескіш: 1 – қабықшадағы ротор-ҧсақтағыш; 2 - итергіш қоссырықтар; 3 – роторды кӛтергіш/тҥсіретін гидроцилиндрлер; 4 - FOPS қорғаныш қҧрылымы; 5 - базалық машина; 6 – гидро жҥйе; 7 - сорғыш; 8 – жҥрісті азайтқыш Үйінді жұмыс органымен бұтақкескіш өндірісін есептеу үшін басқа да байланыстарын пайдалануға болады: П = 10 000/Т; (5.2) мұнда T – алаңмен учаскіні тазалау үшін қажетті уақыты, 10 мың м2; X, A – шырмалғыш өсімдіктер мен/немесе қатты тұқымдарына сəйкес ағаштардың болуынан бұтақкескіштің өндірісін төмендету коэффициенті; B - 10 мың м2, мин алаңмен учаскіні тазалауға базалық уақыты; i – ағаштар диаметрлерінің диапазонының кезекті нөмірі (m = 4); Mt – диаметрлердің і диапазонындағы бір 0...25 ..................................................................................................................0,7 25 ... 75 ............................................................................................................ 1,0 75...100 ............................................................................................................ 1,3 Шырмалғыш ӛсімдіктердің сапасы мен/немесе 1 га ағаштардың санынан байланысты (А) бҧтақкескіштің ӛндірісін тӛмендету коэффициенті ағаштың құлатуына уақыт, мин; Nt - 10 мың м2 диаметріндегі t- диапазонындағы ағаштардың саны; D - 10 мың м2 ағаштардың диаметрлерінің сомасы, олардың сабақтары 180 см жуан жер деңгейінде; F – жер деңгейінде 180 см жуан ағашты құлатуына уақыттың шығындарын есептеу. Қатты тұқымды ағаштар санынан байланысты (Х) бұтақкескіштің өндірісін төмендету коэффициенті Қатты тұқымды ағаштарының үлесі, %: Ағаштар: 990 дейін 0,7 991... 1480 ................................................................................ 1,0 1481 астам 2,0 шырмалғыш өсімдіктер: қатты 2,0 өте қатты. 3,0 Бір ағашты құлатуға уақыты (5.2 кесте) ұшталған кесу ернеуімен жақсы реттелген білігі мен жүктеумен берілісті қосу қорабымен жабдықталған, жақсы жұмыс жағдайында болған машиналары үшін əділді. Тазартылған учаскісі тура, еңкеюі 10 % кем емес, жақсы тіреуіш бетімен жəне жұмсақ жəне қатты тұқымдас тең санды өсімдіктерімен болуы қажет. жүктеу/скачать 17,2 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
| ||||||||||||||||||||||