136 Сирақтар Нәрестелердің сирақтары салыстырмалы қысқа. Келешекте аяқ
сирақтары жылдамырақ өсіп, қол сирақтарынан ұзын болады.
Балаларда өмірінің алғашқы жылында табаны жалпақ. Тілерсек
сүйектердің көлденең буынның сызығы тікке жақын (үлкендерде S-
тәріздіес). Табан күмбезі бала тұра және жүре бастағанда және тілерсек
сүйектің сүйектенуіне қарай біртіндеп қалыптасады.
Балалардың буынының жас ерекшеліктері Негізгі сипаттамалары • Туу кезіне қарай буын-байламды аппараты анатомиялы қалыптасқан. • Жалғанатьн сүйектер эпифиздері шеміршекпен жабылған. • Үлкендерге қарағанда буын байламдары созылыңқы, бірақ берік емес (буындардың жартылай таюы мүмкін). • Буын бетінің, қабының және байламының қалыптасуы 13-16 жасқа қарай толық жетіледі. Тістер Балалардың сүт (уақытша) тістері әдетте 5-7 айында, белгілі кезекте,
бір аттас тістер жақтың оң және сол бөлігінде бір уақытта пайда болады
(сурет 6-5а). Сүт тістердің шығу реті мынадай: екі төменгі ішкі және екі
жоғарғы ішкі күрек тістері, кейін екі жоғарғы сыртқы және екі төменгі
сыртқы күрек (1 жаста – 8 күрек тіс); 12-15 айында – алғашқы уақытша
моляр тістер (алдыңғы азу), 18-20 айында – ұры тістер, 22-24 айында –
екіншілі уақытша моляр тістер (артқы азу). Сонымен, 2 жаста балада 20
сүт тіс шығады. Қалыптыда сүт тістер санын есептеу үшін, төмендегі
формуланы қолдануға болады:
X = n – 4,
n - баланың айлық жасы; X - сүт тістердің саны.
Сүт тістерінің тұрақты тіске ауысуы тістестіру кезеңі деп аталады.
Тұрақты тістер әдетте сүт тісі түскеннен кейін 3-4 айда шығады. Балаларда
сүттік және тұрақты тістестірудің қалыптасуы – баланың биологиялық
даму көрсеткіші (тістік жасы).
