түсіндіруге болады. Ол сырткы әсерлерді кабьшдайтын органдардан ағзаның баскару бөліміне алынып, сонда сақталынады жэне ағзаның сырткы ыкпалға жауап беру кажеттілігі жөніндегі акпаратка айналады. Акпарат эрбір түр өкілінің ішінде ғана емес олардың арасында да таралып, бір бөлігі кейінгі үрпакка беріліп отырады. Психиканың субъективтілігі, онда сырткы құбылыстар айқын бейнеленіп кана коймай, жануарлардың оларға деген катынасымен де сипатталады, яғни пайдалы объектілерге деген талпыныс, зиянды объектілерді кері итереді. Төменгі жануарларда мүндай жағдайлар ләззат алуға немесе ауруға әкелсе, ал жоғары ұйымдаскан жануарларда - алуан түрлі эмоциялар мен кажеттіліктерге экеледі. Нактырак айтқанда үлудың түрпайы талпыныстары да, иттің күрделі эмоциялары да таза субъективті бола алмайды. Олар бұл жануарларды жақын тартатын (немесе кері итеретін) объектілер маңызының бейнеленуі ғана. Тірі жүйелердің өзін-өзі басқаруы үшін психиканың маңызы өте жоғары. Сырттан кабылданған акпаратты нерв жүйесінің жэне оның орталығы - мидың өндеуі ең колайлы өмір сүру тэртібін өте дэл (нерв жүйесі болмайтын жәндіктермен салыстырғанда) тандап алуға жағдай жасайды. Ал сезім осы өмір сүру тэртібін жүзеге асыруда ондай сезімнен ада жәндіктерге Караганда үлкен энергия бөлуімен ерекшеленеді. Биологиялык эволюция барысын- да жануардың мінез- кұлығы күрделіленіп, оның баскару жэне бейнелену аппараты - нерв жүйесі де күрделіленіп, жетіле түседі. Түрдің дамуы барысында (филогенез) мида әрекеттің біркатар бағдарламаларын жүзеге асыруды камтамасыз ететін жаңа құрылымдар пайда болып отырады. Оның үстіне түр өкілінің жинактаған тәжірибесінің (онтогенез) нәтижесінде,