Оқулық ретінде «Білім беруді дамыту федералдық институты»
БАҚЫЛАУ СҰРАҚТАРЫ ЖӘНЕ ТАПСЫРМАЛАР
жүктеу/скачать 8,53 Mb. Pdf көрінісі
|
| БАҚЫЛАУ СҰРАҚТАРЫ ЖӘНЕ ТАПСЫРМАЛАР
1. Жасушаны неге өсімдік организмінің құрылымдық және физиодогиялық бірлігі деп атайды? 2. Өсімдік жасушасының жануарлар жасушасынан қандай айырмашылығы бар? 3. Жасуша қабырғасының функциясы қандай? 4. Тығындау процесі мен ағаштану процесі арасындағы негізгі айырмашылық неде? 5. Жартылай өткізгіштік деген не? 6. Хлоропластар қалай орналасқан? 22 ТЫНЫС АЛУ ЖӘНЕ ФОТОСИНТЕЗ Жасыл өсімдік жасушасында өсімдік организмі үшін өмірлік қажетті екі процесс - фотосинтез және тыныс алу жүзеге асырылады. Фотосинтездің аралық және соңғы өнімдері тыныс алу реакциясы және керісінше пайдаланылады. Тыныс алу мен фотосинтез өзара байланысты және өзара тәуелді. XVIIIғасырдың екінші жартысында оқымысты А.Л.Лавуазье бір уақытта жануарлардың тыныс алуы мен жануын зерттей келе, тыныс алу кезінде, сондай-ақ жану кезінде оттегі сіңіріледі және көміртегі газы пайда болады және сол және басқа жағдайларда жылу шығарылады деген қорытындыға келді. Өзінің тәжірибелері негізінде А. Л. Лавуазьежану процесі оттегінің субстратқа қосылуымен қорытындылады және тыныс алу тірі организмдегі қоректік заттардың баяу ағып кетуі болып табылады деген тұжырым жасады. Тек XVIIIғасырдың екінші жартысындағалымдардың (Я. Ингенхауз, Н. Т. Соссюр, И. П. Бородин және тағы басқалары) өсімдіктер мен жануарлар организмдеріндегі тыныс алу процесінің көптеген зерттеулері нәтижесінде тыныс алудың жалпы теңдеуі орнатылды: С 6 Н 12 О 6 + 6О 2 ^ 6СО 2 + 6Н 2 О + энергия (2 875 кДж) Осылайша, тыныс алу - органикалық заттардың органикалық емес заттардың (көмір қышқыл газы және суға) оттегі қатысуымен және энергия шығаруымен тотығу ыдырауы процесі болып табылады. Тыныс алу процесінде тотықтандырылатын тыныс субстраты ретінде көмірсулар, ақуыздар, майлар және май қышқылдары сияқты органикалық қосылыстар қызмет етуі мүмкін. жүктеу/скачать 8,53 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|