Орфография мен тыныс белгісінің ӛтілген ережелерінен жіберілген қателер.
Игеріп алуы қиынға соқпайтын ережелерге байланысты жіберілген қателер.
Сӛздерді тасымалдаудан жіберілген қателер.
Дефис арқылы жазылатын сӛздерден жіберілген қателер. Мысалы: қоссӛздер, демеулік шылаулар, қысқарған сӛздерге дефис арқылы
жалғанатын қосымшалар.
Жеңіл қателер
Диктант ӛткізген кезде оқытылып бітпеген және әлі ӛтілмеген ережелерге байланысты.
Кҥрделі жалқы есімдердің бас әрпін дҧрыс қолданбау, сол сияқты әріптерді дҧрыс таңбаламау.
Ҥтір, тырнақшаларды дҧрыс қолданбау (сӛзді, сӛз тіркестерінің ҥтір, тырнақшаларын бір жағына ғана қойып, екінші жағына қоймай кету)
Тӛл сӛзден кейін келген автор сӛзінің алдынан, сызықшанық алдынан
ҥтірдің орнына нҥкте қойып қою.
Бір ережеге байланысты жіберілген бірнеше қате (ҥш және оннан да кӛп қате) болса, онда оқушының бір ғана ережені нашар білетінін ескерту қажет. Тыныс белгісінен де бір ғана ережені нашар білетінін ескерту қажет. Тыныс белгісінен де бір ғана ережені білмегендіктен, жіберілген қатені жеңілге жатқызған жӛн.
Грамматикалық ойындар
"Қай әріпті жоғалттым?" ойыны.
Бҧл ойын бірінші сыныпта әліппеден а, ә, и, й, у, ц, ӛ, о әріптерін ҥйренгенде; екінші сыныпта қазақ тілінен дыбыс пен әріп оның ішінде жуан және жіңішке дауыстылар: ы, і, у, у, и, й, я әріптерінің жазылуын ӛткенде; ҥшінші сыныпта и, й, я, ю әріптерінің емлесі, сондай-ақ э, е, в, х, һ, ч, щ, ц әріптері бар сӛздерді қайталау кезінде пайдаланылады.
Ойынға бір әрпі қалдырылып кеткен сӛздер бар бір-неше карточкалар жасалынады. Карточкалардың суреттегі заттың атын білдіруге арналған тҥрі тӛмендегідей болады.
Ал жеке сӛздерг еарналған карточкалар кіта..., б...лық, ...ғаш сияқты болып дайындалады. Жоғалған әріптер карточкаларын жаеағанда сӛздердің басынан, ортасынан, немесе соңынан әріптер қалдырылады. Карточкалар сыныпттағы 5-6-дан келетіндей мӛлшерде, әр тақырыптың мазмҧнына қарай жасауға тиіс. Ойынға ең алдымен суретті карточкалар қолдану қажет.
"Қай әріпті жоғалттым?" ойыны сабақта жаттығудың бір бӛлімі ретінде 4-5 минут кӛлемінде жҥргізіледі. Сондай-ақ мектепте кҥн ҧзағына болатын топтарда, мектеп интернаттарында, сыныптан тыс уақыттарында да ойнауға болады.
Ойын тӛртібі: а) әріптері кем карточкалар сыныптағы оқушыларға ҥйлестіріліп беріледі. Ойынға қатысушы әрбір оқушы ӛзіндегі әріптерден керектерін алып, әр сӛздегі жоқ әріптердің орнына қоюға тиісті. Мҧғалім белгіленген уақыт ішінде оқушылардың орындаған жҧмыстарын кӛріп
шығады, қай оқушының қалай орындағанына талдау жасайды. Қолына берілген карточкалардың жоғалған әріптерін тҥгелдей дҧрыс тауып қойған оқушы ойында ҥтқан болады; ә) Ойынның екінші тҥрінде екінші сыныптар екі топңа (вариантқа) бӛлінеді. Тақтаға әр топтың орындауына арналған карточкалар ілініп қойылады. Ойынға қатысушы оқушылар ӛз топ-тарына берілген карточкалардың жоғалтқан әріптерін тауып, сӛздерді дӛптерлеріне толық етіп жазып шығады. Мҧғалім орындалған жҧмыстарды қарап, қай топтан қанша оқушының дҧрыс орындағанын анықтайды. Қай топтың қатесі аз болса, сол топ ҧтады.
Достарыңызбен бөлісу: |