Республикасы білім жəне ғылым министрлігі ы. Ə. Əміреев, Ж. Ы
жүктеу/скачать 1,16 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Толық өзіндік құнға
| Өндірістік өзіндік құн деп өндірілген өнімге өңдеу про- цесінде жұмсалынған барлық өндірістік шығындар жиынтығы жатқызылады, яғни өнім дайын болғанға дейінгі шығарылған шығындар көлемін айтады. Өндірістік өзіндік құн арқылы жал- пы өнімге жəне оның бір бірлігіне жұмсалынған шығын көлемін анықтауға толық мүмкіндік туады.
Толық өзіндік құнға өнім өндірушілердің тек өндіріс про- цесінде жұмсаған шығындарынан бөлек сол өндірілген өнімдерді қоймада сақтауға, буып-түюге, жүк түрінде көлікпен тасымалдауға байланысты болатын шығындарды жатқызады жəне оны кейде өндірістен тыс шығындар деп те атайды. Егер өндірістік жəне өндірістен тыс шығындарды бірге қарас- тыратын болсақ, онда сол өнімді шығаруға жұмсалынған бар- лық шығын анықталады. Оны статистикада өндірілген өнімнің толық өзіндік құны деп атайды. Өндірілген өнімнің өзіндік құнының мөлшерін, құрамын, ди- намикасын зерттеуге қажетті бастапқы мəліметтерді статисти- ка органдары бухгалтерлік есептілік деректерінен алады жəне оны зерттеу кезінде статистиканың алдында: өнімді өндіруге жұмсалынған шығындардың жалпы көле- мін жəне өнімнің əр бірлігіне шаққандағы немесе тауарлы өнім- нің бір теңгесіне келетін шығынның мөлшерін есептеу; нақты өзіндік құнның жоспармен салыстырғандағы өзге- руін анықтау; нақты өзіндік құнның өткен уақытпен салыстырғандағы өзгеруін, яғни динамикасын зерттеу; өзіндік құнның құрамының өзгеруін анықтау; өзіндік құнның өзгеруіне əсерін тигізетін себептерді анықтау жəне есептеу; өндірілетін өнінмнің өзіндік құнын төмендетудің бола- шақтағы резервін іздестіру сияқты міндеттер тұрады. жүктеу/скачать 1,16 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|