С. Г. Тажбаева Редакция алқасы



Pdf көрінісі
бет196/587
Дата06.01.2022
өлшемі7,04 Mb.
#13134
1   ...   192   193   194   195   196   197   198   199   ...   587
Байланысты:
ped and psy 2 nomer 2016.compressed (1)

Түйін  сөздер:  отансүйгіштік,  отансүйгіштікке  т`рбиелеу,  отансүйгіштікке  т`рбиелеудің  мазмұны,  `дістері 
ж`не формалары. 
 
Жастарға т`рбие берудің басты мақсатының негізі Қазақстан Республикасының жан-жақты дамы-
ған  тұлғасын,  патриот  азаматын,  үнемі  өз-өзін  жетілдіруге  ұмтылатын  к`сіпкер  маманды  қалыптас-
тыру  болып  табылады.  Т`рбие  берудің  жалпы  мақсаты  шынайы  орындалатын  нақты  т`рбие  беру 
тапсырмаларымен (жанұямен, оқу орындарымен, м`дениет мекемелерімен, БАҚ, қоғамдық ұйымдар-
мен)  сараланады:  Отанға  –  Қазақстан  Республикасына,  оның  көп  ұлтты  халқына  сүйіспеншілік; 
жерлестеріне сыйластық қарым-қатынас; азаматтың жалпы сезімдері кіші отанға деген сүйіспеншілі-
гімен үйлесетін патриоттылық (отанға қызмет етуге, оны қорғауға дайын болу); еліміздегі халықтар-
дың  достық  сезімдері  мен  танымдары;  олардың  д`стүрлеріне,  тілдеріне,  м`дениеттеріне  құрметпен 
қарау; өз елінің туған тіліне, м`дениетіне ж`не тарихына сүйіспеншілік; Қазақстанның азамат патрио-
тының сезімдерімен ж`не танымымен үйлесетін ұлттық сезімдер мен танымның қалыптасуы; байла-
ныстың маңызды т`сілі – қазақ тіліне құрметпен қарау. 
Отансүйгіштікке т`рбие беру жанұя, оқу орындары, мемлекеттік ж`не қоғамдық мекемелер өзара 
`рекеттесетін, үйлестірілмеген, жүйеленбеген көп қырлы болып табылады. Біздің пікірімізше, негізгі 
м`селе т`рбие ж`не білім беру үдерісіне жаңа қоғамдық қатынастарға, елдің қаржылық ж`не эконо-
микалық мүмкіншіліктеріне сай келетін д`реже беруде. Жастарға к`сіби білім беру мен отансүйгіш-


Абай атындағы ҚазҰПУ-нің Хабаршысы, «Педагогика ғылымдары» сериясы, №2 (50), 2016 ж. 
123 
тікке т`рбие берудің негізгі мазмұны руханилық, адамгершілік ж`не жалпы адами құндылықтар болу 
керек.  Біздің  ойымызша,  мұндай  құндылықтар  қатарына  мыналарды  жатқызу  керек:  өз  Отаны  мен 
халқына  сүйіспеншілік;  Конституцияға,  азаматтық  борышқа  адалдық;  өз  халқының  саяси,  экономи-
калық, `леуметтік ж`не рухани мүдделері, оның өмірі, бостандығы ж`не т`уелсіздігі; өз елі мен оның 
жақтаушыларының суверенитеті ж`не шекаралық бүтіндігі; `леуметтік теңдік идеясында құрылған өз 
мемлекетінің демократиялы қоғамдық бағыты; азаматтың намысы мен жеке басының қадірін сақтау; 
достық,  өзінің  ұлттық  м`дениеті  мен  өнерін  құрметтеу;  өз  ата-бабаларының  салттары  мен  д`стүр-
лерін, отандық тарихты сақтау. 
Жас  ұрпаққа  т`рбие  беруді  бүтіндей  қарастыратын  болсақ,  онда  субъектінің  рөлі  ретінде  мемле-
кеттік ж`не қоғамдық құрылымдардың барлық жиыны, заң ж`не атқару биліктерінің органдары, оқу 
мекемелері, бұқаралық ақпарат құралдары, дем алу орындары ж`не т.б. жұмыс атқарады. Анағұрлым 
маңызды субъектілер т`рбие беру ұйымдастырылған, жоспарланған, үйлестірілген ж`не жүйеленген 
үдеріс болып табылатын, педагогикалық ұстанымдар мен заңдылықтарға негізделетін оқу орындары 
болып табылады. 
Т`рбие  берудің  тікелей  субъектісі  оқу  орындарының  басқарушы  аппараты  мен  педагогикалық 
құрамдары  болып  табылады.  Т`рбие  беру  мақсатының,  оның  субъектісі  мен  нысанының  басты 
болмысының сараптамасы оның келесі негізгі бағыттарын анықтауға мүмкіндік береді: 
−  жастарда жоғарғы к`сіби қасиеттерді қалыптастыру; 
−  патриоттылықты қалыптастыру; 
−  оқуға ж`не одан кейінгі к`сіби қызметке оң `серлі у`жді дамыту мен қалыптастыру; 
−  адамгершіліктік-этикалық т`рбие беру; 
−  салауатты өмір салтын насихаттау; 
−  дене т`рбиесі ж`не т.б.  
Қазіргі  таңғы  жағдайларда  отансүйгіштікке  т`рбие  беру  негізін  қалаушы  ұстанымдардың  жүзеге 
асырылуымен байланысты. Солардың ішіндегі негізгілері мыналар: 
а)  жалпы:  ғылымилық,  тарихилық,  мемлекеттік  отансүйгіштікке  ж`не  ұлттық-отансүйгіштікке 
т`рбие беру компоненттерінің бірлігі, мақсаттар мен т`сілдердің бірлігі; 
б)  ерекше  (арнайы):  барлық  `леуметтік  қызығушылық  танытқан  ұйымдар  мен  мекемелердің 
күштерін  біріктіру;  т`рбие  беру  `рекеттерін  жүзеге  асыруда  мақсатқа  ұмтылу,  нақтылық,  сабақ-
тастық; `скери-саяси салада барлық өзгерістерді жан-жақты есепке алу; т`рбиеленушілердің жастық, 
жеке бас ж`не `леуметтік ерекшеліктерін ескеру. 
Бұрын  біз  байқағандай,  қазіргі  таңғы  шындықтар  т`рбие  беру  бағдарламасын  жасауды  отансүй-
гіштікке  т`рбиенің  ең  жақсы  д`стүрлері  мен  түрінен  тұратын  оқу  т`рбиелік  процестің  жүйе  түзуші 
элементі ретінде талап етеді. Ол оқушыларды т`рбиелеу кезінде жүйелі түрдегі т`сіл негізінде жаса-
луы  керек.  Бұл  жағдай  толыққанды  орта  к`сіби  білім  беруге  жатады,  бұл  типтегі  м`селелер  елдегі 
болып жатқан түрленулер жағдайында мүлдем қарастырылмаған. 
Жүйелік `діс күрделі нысандардың ғылыми `дістемелік танымы болып табылады. dділ шындықты 
зерттеуде қолданылатын жүйелік т`сілдің болмысы таным нысандарын жүйе ретінде зерттеуде болып 
табылады. 
Жүйені қарастыру кезінде оның ол кірістірілген `леуметтік жүйе ықпалында екенін ескеру қажет. 
Сондықтан да педагогикалық жүйенің тиімділігін бағалау кезінде  оның компоненттеріне `сер ететін 
сыртқы жағдайларды да ескерген жөн. 
Педагогикалық  жүйені  жасау  үшін  қажетті  ж`не  жеткілікті  болып  табылатын  компоненттер 
мыналар:  
−  педагогикалық мақсат; 
−  ақпарат, оның игерілуі үшін жүйе жасалады; 
−  педагогикалық коммуникация т`сілдері; 
−  жүйе нысандары; 
−  оның субъектілері.  
Мақсат  –  жүйенің  субъектілері  мен  нысандарының  қызметінің  мазмұнын  анықтайтын  алдыңғы 
ж`не  жүйе  түзуші  компоненттерінің  бірі.  Мақсат  ретінде,  біз  колледж  оқушыларының  бойындағы 
Қазақстан Республикасының патриот азаматына т`н қасиеттердің қалыптасуын анықтаймыз. dрекет-
тің мақсаты оның міндеттерінде нақтыланады. Колледж оқушыларының бойында отансүйгіштіккеты 
т`рбиелеу  міндеттері  болып  мыналар  табылады:  оқушыларда  п`лсапалық-дүниетанымдық  бағытты 
қалыптастыру; оқушыларды Отанның м`дениеті мен тарихының байлығын, ерекшелігін бейнелейтін 




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   192   193   194   195   196   197   198   199   ...   587




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет