С. Т. Иксатова қылмыстық ҚҰҚЫҚ ерекше бөлім



бет169/231
Дата19.11.2022
өлшемі1,81 Mb.
#51184
1   ...   165   166   167   168   169   170   171   172   ...   231
Салақтық (316-бап)


Талданып отырған қылмыс лауазымды тұлғаның қызметке адалдық тұрғысынан қарамауы немесе қалай болса солай қарауының нәтижесінде өзінің қызметтік міндеттерін атқармауы немесе тиісті дәрежеде атқармауынан болады. Қызметтік міндеттерін тиісті дәрежеде атқармау деген-лауазымды тұлғаның тиісті, қызметтік талаптарға сәйкес қызметтік міндеттерді кешіктіріп,белгіленген мерзімдерді бұзып орындау әрекеті. Қызмет борышы талаптарынан туындайтын белгілі бір функцияларды уақытынан кешіктіріп, дұрыс емес нақтыланбаған түрде нашар орындау лауазымды тұлғаның өз қызметін дұрыс атқармауы немесе тиісті дәрежеде атқармауы деп танылады. Қызмет жағдайын теріс пайдалану құрамындағы әрекеттер лауазымды тұлғаның өзінің қызмет жағдайын заңға қарсы пайдаланумен түсіндіріледі. Олар мүдделерге қарсы жасалады, лауазымды тұлғаның қызметтік міндеттерін өрескел бұзады. Қызметтік салақтық құрамындағы әрекеттер-бұлар неғұрлым белсенді, неғұрлым қарқынды түрде жасалуға тиісті әрекеттер еді, оларды солай жүзеге асырғанда ғана лауазымды тұлғаның қызметі бойынша қойылатын талаптарға сәйкенс келер еді. Егер алдыңғы әрекет өзінің материалдық мазмұныа қарай заңсыз болып есептелсе, екіншісі-лауазымды тұлғаның осы әрекеттерді орындау кезінде тиісті дәрежеде қарқындылық көрсетпеуінің, белсенділігі жеткіліксіз болғанының салдары болып табылады. Лауазымды тұлға салақтық жіберу кезінде оған берілген өкілеттік, құзырет, өзіне тиесілі функцияларға тікелей қатысты әрекеттер жасайды, яғни ол әрекеттер оның қызметтік міндеттері аясында жүзеге асырылады. Лауазымды тұлғаны өзінің міндеттерін атқармағаны, сол сияқты түрліше әрекетсіздік үшін кінәлы деп тану үшін ол жасауы тиісті болатын нақты қызметтік әрекеттердің дәл айқындалуы талап етіледі. Сондықтан бәрінен бұрын лауазымды тұлғаның заңдар мен заңдық актілерге сай тиісті құзыретін анықтап алған жөн, яғни салақтыққа айыптау үшін лауазымды тұлға жол берген нақты кемшіліктерді айқындап алу қажет. Лауазымды тұлғаға оның міндетіне кірмейтін шараны қабылдамағаны үшін кінә тағылуы тиіс емес.Лауазымды тұлғаның құзыретіне кіретін әрекетті жасамағанын тану кезінде, оның әрекетті нақты жағдайдағы жасау мүмкіндігін анықтау керек. Мұндай мүмкіндіктің болмауы жауапкершілікті жоққа шығарады. Бұл салақтық қылмыстың материалдық құрамы болып табылады. Қызметтік салақтықтың салдары көбінесе материалдық зиян келтіру түрінде көрінеді, бірақ салақтық нәтижесінде өзге де елеулі зияндар келтірілуі мүмкін. Қызметтік салақтықтың субъективтік жағы менмендік немесе немқұрайдылық түріндегі абайсыздықпен сипатталады. Қылмыстық Кодекстің 316-бабы бойынша мұндай зардаптар лауазымды адамдардың кәсіптік міндетіне жатпайтын салақтығына байланысты болады. Сондықтан да дәрігердің, басқа да медицина қызметкерлерінің кәсіптік міндеттеріне ұқыпсыздығы немесе оған адал қарамауы орын алса, онда олар лауазым адамы деп танылмауына байланысты іс-әрекеттерінен заңда көрсетілген зардап орын алған жағдайда, олар жеке адамға қарсы қылмыстар үшін Қылмыстық Кодекстің 111, 114-баптары бойынша жауапқа тартылады.




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   165   166   167   168   169   170   171   172   ...   231




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет