Сценарий, тритмент немесе ж і к-ж і г і тар қатылған нобай әзірлеу
жүктеу/скачать 53,12 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- З у л – х и ж ж а
- ЗУМДАУ
- ЗУМ - ОБЪЕКТИВ
- ЗҮРБАФ
- Кәжім қылдың зүрбаф билән мауытны, Ұрыста жоқтадым пірім Дәуітні [«Хикаят Көрұғлы сұлтан». Бабалар сөзі. 48-том. 2008. 100 томдық]. ЗҰЛҚАДА
- Иғламнама
- Иғламнама бермеді [«Қисса Ләйлі – Мәжнүн». Бабалар сөзі. 19-том. 2005. 100 томдық]. (араб, парсы діни сөздер 1) ИҒТИБАР
- ИДЕЯЛЫ Қ - МӘДЕНИ
- ИЕКҚҰЖАТ
- ИӘЖҮЖ
- Халелдің Ыбраһым құрметіне [«Қисса Ләйлі – Мәжнүн». Бабалар сөзі. 19-том. 2005. 100 томдық]. Атасы үміт кесіп, зар жылайды
- Сен маған нәсіліңді қылғын изһар [«Гүлнәр қыз». Бабалар сөзі. 21-том. 2005. 100 томдық]. һәркімге сырларымды қылсам изһар
- Жаббар Хақ изһар қылар мүшкіліңді [«Гүлнәр қыз». Бабалар сөзі. 21-том. 2005. 100 томдық].
- Изһар ету
| ЗУЛМАТ а қараңғылық, қаратүнек; зобалаң (Бабалар сөзі 1-том)
ЗУЛ-ХИЖЖА [ар. зу әл-хижжа ذو الحجة] – з а т. Ай күнтізбесі бойынша он екінші ай. [Ол қажылық айларына жатады]. З у л – х и ж ж а айының тоғызыншы күні Арафат жазығына бет алады және онда күн батқанға дейін болады (Р. Мухитдинов, Фиқһ әл-ғибадат. Ханафи мазһабы негізінде). Мысалы, з у л- х и ж ж а айының алғашқы онкүндігінде және рамазан айында жасалған қайырлы істердің мәртебесі биік (Е. Малғажыұлы, Мүбәрак рамазан). ЗУМ Зум жасалған кезде кеңістік тегіс болып көрінеді, бұл – ұзақ фокусты линза не- месе теле-фото жиектеуінің белгісі. (Кино өнеріне кіріспе) «Әңгіме» (The Conver- sation) атты фильмнің ашылу сахнасында кинодағы ең танымал зум кадры көрсетілген.(Кино өнеріне кіріспе) Киногерлердің көбі түсірілім кезінде зумды қолдануға тырыспады.(Кино өнеріне кіріспе) ЗУМДАУ ағыл. е т. Жерде жатқан денені кадрдың төменгі бөлігінен байқап қалуға болады, бірақ көп ұзамай ұлғайтып зумдау оны кадрдан шығарып тастайды. (Кино өнеріне кіріспе) Күрт ауысу мен зумдауды тоқтату тіпті оқиға баяндаудағы маңызды ақпаратты кадрлаған кездің өзінде де жалғасады. «Толқын ұзындығы» атты фильм баяндалатын оқиғаның бө ліктері мен үзінділерін көрсетеді. . (Кино өнеріне кіріспе) Іс жүзіндегі зумдау. «Әңгіме» (The Conver- sation) атты фильмнің ашылу сахнасында кинодағы ең танымал зум кадры көрсетілген. Ұзақ, баяу зумдаудың (ұлғайтудың) мақсаты (5.41; 5.42) ишараттар басты кейіп- кер – бақылау жүргізу маманы Гарри Коулға (5.43) шоғырланғанға дейін айтарлықтай дәрежеде белгісіз болады. . (Кино өнеріне кіріспе) ЗУМ-ОБЪЕКТИВ Зумобъективтің киногерге түсірілім кезінде фокус ұзындығын өзгертуге мүмкіндік беретініндей, кадрдағы фокусты фо кусты сырғыту немесе фокусты созу арқылы өзгертуге болады.(Кино өнеріне кіріспе) Зумобъектив бейненің кейбір бөлігін кішірейтеді немесе ұлғайтады. (Кино өнеріне кіріспе) Жылдам суретке (снепшот) түсіріп алған кезде кадрдың бір бөлігін үлкейту үшін зумобъективті (үлкейтетін обьектив) қолданған боларсыз.(Кино өнеріне кіріспе) Гер кеңістікті зумобъективтің көмегімен, бірақ барынша әдеттен тыс әдісті қолданып түсірді. (Кино өнеріне кіріспе) ЗУҺР [ар. зуһр] е с к і к і т. з а т. Түс, түскі уақыт. ЗҮБАРЖАТ Қабырғаларының орнына лағыл мен з ү б а р ж а т секілді жарқырайтын витраждар салынды (Өнер тарихы). ЗҮМРЕТ Доротидің соңғы сөзі кейіпкерлер Зүмрет қаласына келгеннен кейін өздерін жетілдіре түскен эпизодпен салыстырылуы мүмкін.(Кино өнеріне кіріспе) Сары жол, қызыл туфли, жасыл Зүмрет қаласы һәм сол сияқты басқа да заттардың түстері арасындағы айырмашылықты айыру арқылы фильмге тән түс сұлбасын әзірлей аламыз. (Кино өнеріне кіріспе) Ол Оз елінде рубин туфлиді тартып алғысы келетін һәм Доротидің Зүмрет қаласына жетіп, үйіне оралуына жол бермеуге тырысатын зұлым мыстан кейпінде қайтадан пайда болады.(Кино өнеріне кіріспе) ЗҮРБАФ [пар. зарбафт] е с к і к і т. з а т. Алтын зерлі мата. Жарасуға салып зүрбаф тоқымды, Сақия, әбзелдеп келгіл Ғиратны [«Үшбу Ғауазханның қиссасы-дүр». Бабалар сөзі. 48-том. 2008. 100 томдық]. Кәжім қылдың зүрбаф билән мауытны, Ұрыста жоқтадым пірім Дәуітні [«Хикаят Көрұғлы сұлтан». Бабалар сөзі. 48-том. 2008. 100 томдық]. ЗҰЛҚАДА [ар. зул қада] е с к і к і т. з а т. Мұсылман күнтізбесіндегі [хижри жыл санау бойынша] он бірінші айдың аты [30 күн]. (араб, парсы діни сөздер 1) ЗҰЛХИДЖА [ар. зул хиджа] е с к і к і т. з а т. Мұсылман күнтізбесіндегі [хижри жыл санау бойынша] он екінші айдың аты [29 күн], бұл айдың тоғызыншы күні арафа, ал оныншы, он бірінші, он екінші күні Құрбан айт болады. (араб, парсы діни сөздер 1) ИАЗИД [ар. иазид] – 1. з а т. Мұхаммед пайғамбардың немересі [қызы Фатиманың ұлы] Хусейнді өлтірген кісінің аты. 2. с ы н. Араб тілінде Иазид есімі жауыздықтың символы ретінде мейірімсіз, тасжүрек, қарғыс атқан, лағнет сынды ұғымдарда да қолданылады. ИАМИН [ар.] е с к і к і т. з а т. Ант, серт. Бабеклерге һеш амандық бермен, – деді, Сол жерде қаһар илән иамин қылды [«Ғазауат сұлтан». Бабалар сөзі. 14-том. 2005. 100 томдық]. Ол махалда дәруіш йамин етті: Көрмейтін көзге сүртсе көзі ашылар [«Хикаят дастан Хатымтай». Бабалар сөзі. 4-том. 2004. 100 томдық]. Уа және қаһарланып, иамин илән сөз сөйледі: – Атамның қанын алмай қойман! – деді [«Ғазауат сұлтан». Бабалар сөзі. 14-том. 2005. 100 томдық]. ИАУМ [ар. иаум] е с к і к і т. з а т. Күн. Йаумул жаза – жазалау күні. Өкініп молда Оспан болды наза, Бар дейді рақымымызға йаумул жаза [«Қисса Әбушахма». Бабалар сөзі. 15-том. 2005. 100 томдық]. Келеді ақыр бүгін бізге қаза, Болғанда ғарасатта йаумул жаза [«Қисса уақиға Кербала үшбу-дүр». Бабалар сөзі. 11-том. 2005. 100 томдық]. Келеді ақыр бүгін бізге қаза, Болғанда ғарасатта йаумул жаза [«Қисса уақиға Кербала үшбу-дүр». Бабалар сөзі. 11-том. 2005. 100 томдық]. Йаумул махшар – махшар күні. Жәһілдер сөзін құптадым, Йаумул махшар болғанда, “Қанымды бер” деп сұраса [«Қисса Мансұр әл-Халаж». Бабалар сөзі. 11-том. 2005. 100 томдық]. Йаумул махшар болғанда, “Қанымды бер” деп сұраса [«Қисса Мансұр әл-Халаж». Бабалар сөзі. 11-том. 2005. 100 томдық]. ИҒЛАМ [ар. ағлам] е с к і к і т. е т. Хабарлау, естірту, ескерту. Бұл сөзді патша Омарға иғлам қылды, Падиша тезлік илән намаз қылды [«Ғазауат сұлтан». Бабалар сөзі. 13-том. 2005. 100 томдық]. Иғламнама – хабарлама, жазба хат. Білдіріп бар исламның патшасына, Қуанышты иғламнама жазды тамам [«Хикаят Тәжілмәлік». Бабалар сөзі. 10-том. 2004. 100 томдық]. Катубтар мұнда келмеді, Иғламнама бермеді [«Қисса Ләйлі – Мәжнүн». Бабалар сөзі. 19-том. 2005. 100 томдық]. (араб, парсы діни сөздер 1) ИҒТИБАР [ар. иғтибар] е с к і к і т. з а т. 1. Сенім. Адам ұғлы, сөзіңе иғтибар жоқ, Қыласың ғой бір істі соңыра бізге [«Шаһмаран». Бабалар сөзі. 2-том. 2004. 100 томдық]. Иғтибар жоқ адамда деп білуші едім, Қайтейін, пұрсатым қолдан кетті [«Шаһмаран». Бабалар сөзі. 2-том. 2004. 100 томдық]. Иғтибар сөз – сенімді, дәлелді сөз. Бұ майданда жығып алсаң мені, – деді, Сол уақытта иғтибар сөз болар, – деді [«Ғазауат сұлтан». Бабалар сөзі. 13-том. 2005. 100 томдық]. (араб, парсы діни сөздер 1)Иғтибар қылмау [етпеу] – сенбеу. Алмағайсың сәлемін оның, – деді, Иғтибар қылмағайсың сөзін, – деді [«Ғазауат сұлтан». Бабалар сөзі. 13-том. 2005. 100 томдық]. 2. Құрмет, қошемет. Иғтибар етпедіңіз адам құрлы, Ол сізді сол себептен надан білді [«Әбуғалисина, Әбілхарис». Бабалар сөзі. 7-том. 2004. 100 томдық]. (араб, парсы діни сөздер 1) ИҒТИРАД [ар. иғтираз] е с к і к і т. з а т. Қарсылық. Иғтирад қылдыңыз ба, маған, – деді, Атаңызды білемін – адам, – деді [«Шаһмаран». Бабалар сөзі. 2-том. 2004. 100 томдық]. ИДЕОЛОГЕМА Сөйтіп, қайсыбір этностың біршама қосполярлы құрылымы қалыптасып, тым тұрақты болмаса да, тепе-теңдікті сақтап тұрды және оның негізінде бірегей идеологема жатты. (Этнология) іспетті бүкіл «киелі жер аумағына» таралуға тиіс болғандықтан, осы идеологема нақты жағдайда құрылым түзуші болып шығады: ол Армения армяндарының сана-сезімінде бүкіл жер аумағының, Таулы Қарабақты қоса алғанда, белгілі бір тұтасты-ғын жасайды. (Этнология) Айта кететін жайт–диаспора Ереван мен Таулы Қарабақты татуластыратын идеологеманы жасай отырып, қос полюс арасындағы идеологиялық бос орынды толтырғандай болды. (Этнология) ИДЕЯЛЫҚ-МӘДЕНИ Молли Блумның идеологиялық маңызының құбылғыштығы, «Пенелопаның» тарауы «идеялық-мәдени мәселелердің түрлі жиынтығын… шығармашылық орбитасына» жинай отырып құрастырыл- ған (Беннет пен Вуллакотт, 233–34) сыни мәтін арқылы ұсынылады. (Әдебиет теориясы - 1) ИДИОСИНХРОНДЫҚ с ы н . Жалпы синхронды лингвистиканың мақсаты – кез келген тілдік құрылымды құрайтын идиосинхрондық жүйенің іргелі қағидаларын қалыптастыру. (Әдебиет теориясы - 1) ИДИОФОН идиофон (дыбыс аспаптың қатты материалынан пайда болады) (Музыка тарихы 2-том) ИЕГЕР CARTI, RESET бағдарламалары мен Францияның Халықаралық гуманитарлық ғылым қорының грант и е г е р і (Статистика негіздері). Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетінің түлегі. «Болашақ» стипендиясының и е г е р і (Статистика негіздері). ИЕКҚҰЖАТ з а т . ж а ң а . Патент. (мата, кілем, тігіншілік) ИЕРЕМИЙ Бұл қарқынды спектрдің қарсы жағында ащы дауыспен ыңырси, жақындап қалған ақырет күнін болжайтын иеремийлер бар. (Тіл - инстикнт) ИӘЖҮЖ [ар. иажуж] е с к і к і т. з а т. діни. Ақыр заман алдында пайда болып, көп зұлымдық жасайтын халық; жалмауыз, құбыжық. Жердің жүзін сайран қылып кездім, – дейді, Иәжүжі уа мәжүжіні мен әскер қылдым, – дейді [«Ғазауат сұлтан». Бабалар сөзі. 14-том. 2005. 100 томдық]. Дарияларды мен садду қылдым, – дейді, Қап тауында беркіттім Иәжүжләрні [«Ғазауат сұлтан». Бабалар сөзі. 14-том. 2005. 100 томдық]. ИЖАБАТ [ар. ижабат] е с к і к і т. е т. Мойынсұну, бағыну. Белсенген талап болса білегінде, Ижабат шын жыласаң, тілегіңде [«Табылар мергенге де – бұқтырушы». М.Жүсіп, І-том, 2003]. Ижабат тілегімді әйла иә, Рабб, Халелдің Ыбраһым құрметіне [«Қисса Ләйлі – Мәжнүн». Бабалар сөзі. 19-том. 2005. 100 томдық]. Атасы үміт кесіп, зар жылайды, Дұғаның тахқиқ біліп ижабатын [«Қисса Ләйлі – Мәжнүн». Бабалар сөзі. 19-том. 2005. 100 томдық]. ИЗИН [ар. изн] е с к і к і т. з а т. Изн. (араб, парсы діни сөздер 1) ИЗН [ар. изн] е с к і к і т. з а т. Рұқсат. Қыздан изн алған соң ізет көріп, Басыраға бет түзеді барарлыққа [«Хикаят дастан Хатымтай». Бабалар сөзі. 4-том. 2004. 100 томдық]. Қыздардың бәріне де изн беріп, Пері сипат ол қыздар кетті дейді [«Хикаят дастан Хатымтай». Бабалар сөзі. 4-том. 2004. 100 томдық]. (араб, парсы діни сөздер 1) ИЗҺАР [ар. изһар] е с к і к і т. е т. 1. Көрсету, ұсыну. Әдеппен лебіз ашып үшбу рағна, Мақсұдын көңілдегі изһар етті [«Хикаят Тәжілмәлік». Бабалар сөзі. 10-том. 2004. 100 томдық]. Бұ жігіт Балажойға қарсы келді, Ашық жүзді достықты изһар қылды [«Қисса Хатымтай Жомарт». Бабалар сөзі. 4-том. 2004. 100 томдық]. 2. Жариялау, мәлімдеу. Бұл шаһар адамына ұқсамайсыз, Сен маған нәсіліңді қылғын изһар [«Гүлнәр қыз». Бабалар сөзі. 21-том. 2005. 100 томдық]. һәркімге сырларымды қылсам изһар, Көрінер барар жолы қауіп-қатер [«Қисса Ләйлі – Мәжнүн». Бабалар сөзі. 19-том. 2005. 100 томдық]. 3. Анықтау, білу, табу. Бұл сөзді айтпа жанның ешбіріне, Жаббар Хақ изһар қылар мүшкіліңді [«Гүлнәр қыз». Бабалар сөзі. 21-том. 2005. 100 томдық]. Не болғанын изhар қылыпты, Сенің үшін жанын беріпті [«Хазірет Әлидің Жанәділ шаһарында төбелескені». Бабалар сөзі. 16-том. 2005. 100 томдық].(араб, парсы діни сөздер 1) Изһар ету а таныту, көрсету; нық, ашық; ауыспалы ма- ғынада: қайтыс болу (Бабалар сөзі 1-том) ИКОН И к о н ғ а қарсы күресушілер деп аталған шіркеу идеологтарының бір тобы діни бейнелердің жасалуына мүлдем қарсы шықты (Өнер тарихы). Жүз жылдан астам қуғын-сүргінге ұшыраған и к о н ғ а сиынушылар қайта үстемдікке қол жеткізген кезде, шіркеудегі кескіндемені сауатсыздарға ар налған суретті түсіндірмелер деп қарастыруға болмайтын еді (Өнер тарихы). Иләһ а Құдай, Құдірет, Тәңір; иләһи, иләһим Құдайым (Бабалар сөзі 1-том) Иликин. Иликин сорымызға қарай жақсы мұғалім де кез келмеген секілді көрінеді. «Айқап», 95-б. (әртүрлі тақырыпта жүктеу/скачать 53,12 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|