балды эспарцет. Бұршақтылар тұқымынан көпжылдық жемшөп және балды
өсімдік; бір жерде үш жылдан жеті жылға дейін өседі. Өте жақсы балтасығыш
ретінде өсіріледі.
Қазақстанның оңтүстік шығысында эспарцеттің бал өнімділігі – бір гектар-
дан 70 кг. Эспарцеттен алынған бал ашық кәріптас түсті, кристалл секілді мөлдір,
жағымды нәзік хошиісі және дәмі бар, бірден қантқа айналмайды. Эспарцет балы
отырған түрінде майға ұқсас, ақ сары түстес, ақ қатты затқа ұқсайды.
Эспарцет балының құрамында аскорбин қышқылының, каротиннің үлкен көлемі, ақуыздар, әртүрлі ферменттер,
көмірсулар, басқа пайдалы заттар бар. Өсімдік құрғақшылыққа төзімді, ормандалалы және далалы аудандарда қышқыл
және шалшықтанған жерлерден басқа барлық жерлерде жақсы өседі, қиыршық тасты және құмды жерлерде жақсы өседі,
бірақ ол үшін ең жақсысы қара топырақ және құрамы әкке бай топырақтар болып табылады.
Эспарцет, аз қар қалыңдығында төмен температураларға сезімтал, үлкен аяздарға шыдамайды. Эспарцет жерасты су-
ларының жақын орналасуына шыдамайды. Әкті тас жерлерде және тік бөктерде өсе алады. Сидерат ретінде егу нормасы
– 800 г/соттық.
Эспарцетті қопсытылған тырмаланбаған жерге, әдетте, ерте астық дақылдарын егі нормасын бірнеше қысқартып не-
месе оларды жасыл шөпке шауып, олардың жамылғысының астына егеді. Эспарцетті шабындыққа гүлену ортасынан
кешіктірмей алады. Далалық егіс айналымында эспарцетті сүрі жерге себілетін дақылдар ретінде қолданады.
Өткізу. Өнімді өсіру орнынан 50-100 км радиусында ет және сүт мал шаруашылығымен айналысатын ауыл шаруашылық тау-
ар өндірушілеріне шабындықты сату болжамдалуда. Бұдан басқа, өнімді жақын жатқан ауылдардағы жеке үйлерге сатуға
болады. Қазақстан бойынша шабындықтың орташа бағасы 2019 жылғы сәуір-мамырдағы жағдай бойынша бір тонна үшін
шамамен 32 000 теңгені құрайды.