Шарт ты бел гі лер Жаңа тақырыпты меңгеру тапсырмалары



Pdf көрінісі
бет23/240
Дата06.02.2023
өлшемі9,92 Mb.
#65457
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   ...   240
Байланысты:
8-сынып .Қ.ӘДЕБ

« Диуа ни Хик мет» («Да-
на лық кі та бы»). Бұл шы ғар ма ал ғаш 
рет 1878 жы лы же ке кі тап бо лып ба сы-
лып шы ға ды. Со дан кей ін ол Стам бул, 
Қа зан, Таш кент қа ла ла рын да бір не ше 
рет ба сы ла ды. 
Я сауи дің кі та бын та қы ры бы жа ғы нан 
екі топ та жік теп қа рас ты ру ға бо ла ды.
1. Со пы лық ілі мі нің маз мұ нын өлең 
тү рін де жыр ла ған хик мет тер то бы. 
Бұ ған үгіт, на си хат, өси ет үл гі сін де 
жа зыл ған тә лім-тәр бие си па тын да ғы 
хик мет тер жа та ды. 
2. Ақын ның өз ке зін де гі дәу ір, қо ғам 
бей не сін жа сай тын ли ри ка лық шы -
ғар ма ла ры.
Я сауи хик мет те рі нің мә ні, фи ло со-
фия сы ның өзе гі – адам. Адам «ке мел-
дік ке» же туі үшін қа жет ті бі лім ді иге руі 
ке рек. Бұл бі лім нің қай на ры – хик мет. 
Хик мет тер де адам жа ра ты лы сы – Жа рат-
қан ие нің ұлы лы ғы көр се тіл ген. Қо жа 
Ах мет Я сауи хик мет те рін де адам ның 
та би ға ты Құ ран да ай тыл ған дай, су мен 
то пы рақ қа те лі не ді. Со пы лық ма ғы на да 
«то пы рақ» – адам ның жа ра ты лыс та би ға-
ты, па ра сат ты лық пен қа ра па йым ды лық.
Со пы лық – ис лам ді нін-
де VII–VIII ға сыр да пай да 
бол ған ді ни ағым. Со пы 
де ген сөз дің шы ғу те гін-
де екі түр лі ма ғы на бар. 
Бі рін ші ден, «суф» – жүн,­
ма­та де ген ма ғы на ны 
бе ріп, жүн ма та дан ті гіл-
ген шек пен ді со фы лар 
кие тін бол ған де се ді. Сон-
дай-ақ, «са фос» грек тің 
да­ныш­пан де ген сө зі нен 
шық қан.
Қо жа Ах мет Я сауи со-
пы ны жа ны да, тә ні де та-
за адам деп қабылдай ды.
Бағалы дерек
Құл Қо жа Ах мет, әр бір 
сөзің дерт ке дәр мен, 
Тә ліп тер ге (шә кі рт тер-
ге) ба ян ет сем қал мас 
ар ман.
Төрт мың төрт жүз хик мет 
айт хақ пәр ме ні мен, 
Пәр мен бол са өл ген ше 
жыр ла сам мен. 
Қо­жа­Ах­мет­ ­сауи


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   ...   240




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет