Қорытынды
Сын есім сөзжасамының жасалуы уақыт өте келе бір жерде тоқтап қалмай, дамып, байып келеді. Тілімізге басқа тілден енген сөздер арқасында осы сын есім сөзжасамы атты сала жақсы әрі қарқынды дамып келеді.
Сын есім сөзжасамы тілдің басқа салаларының ешқайсысы орындай алмайтын қызметті атқарады. Бұл сөзжасамның, сөздің жаңа қызметін тудыратын туынды сөз. Сондықтан сөзжасам жаңа сөз жасаудың барлық мәселелерін қамтиды. Тілдің сөзжасам жүйесінің күрделенуі, баюы, толығуы көп жағдайда сөзжасамдық жұрнақтың мағыналық құрамының кеңеюіне байланысты. Олай болса, тілдің сөзжасам жүйесі ерте заманнан бері үздіксіз дамып, күрделеніп, қазір толық қалыптасып келеді, бірақ бұл даму тоқтайды деген сөз емес. Тілдің сөзжасам жүйесі бірден өзгермейтін құбылыс болғанымен, ол біршама тұрақты деп саналады, ондағы үздіксіз даму, сандық өзгеріс ретіндегі жылдамдық жоғарыда нақты көрсетілді, мұндағы оның әрбір саласының қызметі әр дәуірде құбылып отырады. Ұзақ уақыт бойы өзгерістерге ұшырап, өмірде пайда болған барлық жаңа нәрселерді, жаңа құбылыстарды, жаңа ұғымдарды атауды қамтамасыз ететін, қызмет ететін қазақ тілінің қалыптасқан сөзжасам жүйесі дамып келеді.
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
Н.Оpалбаeва, К.Құpманəлиeв. Сөзжасамның жалпы тeоpиялық мəсeлeлepi. – Павлодаp: Типогpафия Сытина, – 348 б.
А. Салқынбай . Таpихи сөзжасам (сeмантикалық аспeкт): Моногpафия. –Алматы: Қазақ ун-тi баспасы, – 309 б.
Қазақ гpамматикасы. – Астана, 2002. – 455 б.
К.Аханов. Тiл бiлiмiнiң нeгiздepi. – Алматы, Мeктeп. 1978. – 492 б.
Н.Оpалбай. Қазақ тiл бiлiмiнiң мəсeлeлepi. – Павлодаp, 2011. – 424 б.
https://baribar.kz/student/13990/soezzhasamdyq-maghyna/
Б. Момынова, Ж.Саткeнова. Қазақ тiлi моpфологиясы. Eсiмдep. – Алматы: Аpыс, 2007.–117 б.
https://kk.wikipedia.org/wiki/
Қ.Жұбанов. Қазақ тiлi жөнiндeгi зepттeулep. – Алматы, 2010. -608 б
В.Г. Гак. Бeсeды о фpанцузском языкe. – Москва, 1966.
Ә. Болғанбаeв. Қазақ тiлi лeксикологиясы. – Алматы, 1979.
http://www.rusnauka.com/
Б. Қасым. Сөзжасам уəждeмeсi мeн сөзжасамдық мағына // Қазақ тiлi жəнe қазақ тiлiнiң өмipшeңдiгi: P.Сыздықтың85 жылдығына оpай өтiзiлгeн ғылыми-тeоp. конф. матepиалдаpы. – Алматы, 2009.
Г.Н. Зайсанбаeва.Meтафоpалы сөзжасам: Ғыл. моногp. – Өскeмeн: С.Аманжолов атындағы ШҚМУ баспасы. –112 б.
Ысқақов А. Қазipгi қазақ тiлi. – Алматы.1991 ж
Ғ.Қалиeв Қазақ тiлiндeгi сөзжасам мәсeлeлepi.– Алматы,2002.
М.Әуeзов. «Абай жолы» pоманы.1-кiтабы. – Алматы,1997.
Мұсабаев Ғ. Қазақтіліндегі сын есімкатегориясы. Алматы, 1961.
Ақкөзов Ә.Ә. Сапалық сын есімдердің семантикасы және жүйесі. Филол. ғылымд. канд. дисс. авторефераты. Алматы, 2004.
Әмірова Ж. Сын есім заттануының синтаксистік жолдары // Қазақтілі мен әдебиеті, № 4, 2007, 55-57-б.б.
Есматова М. Қатыстық сын есімнің (-лы, -лі, -сыз, -сізжұрнақты) семантикасы // Қазақ тілі мен әдебиеті, № 9, 2002, 49-51-б.б.
Есматова М.Т. Есім негізді туынды сын есімнің сөзжасамдық жүйесі. Филол. ғылымд. канд. дисс. авторефераты. Алматы, 2004.
Құсайын Р. Сын дәрежесі және шырай категориясы // Қазақстанмектебі, № 2, 2005, 69-71-б.б.
Достарыңызбен бөлісу: |