Баяндауышты үстеме құрылым. Баяндауыш əртүрлі жағдайда үс-
темеленеді: негізгі сөйлемдегі баяндауыш қосымша мағынамен қайта-
ланады, ойды дамытады, кейіпкердің психологиясына, жай-күйіне баға
береді.
1) Қосымша мағынамен қайталанатын баяндауыштар: Көмір мен мыс- тың туар күні жеткен екен, мың Игілік, екі мың Байжан басып отырса да туады. Туды, міне! (Ғ.Мүсірепов).
Берліп отырған мысалда негізгі сөйлем баяндауышы келер шақта
айтылған болса, үстеме сөйлем баяндауышы жедел өткен шақта үстеме
мағынамен қайталанған. Үстеме баяндауышқа сілтеу есімдігі көмекші
қызмет атқарған. Негізгі сөйлемдегі келер шақтың үстеме сөйлемде өткен
шаққа айналуы, т.б. үстеме құрылымның ықшамдылық, үнемділік жағын
атап өту керек. Өйткені негізгі ойға қосайын деген қосымша мағынаны,
ойды қосу үшін тағы да алғашқы мəселелерді қайталап жатпай-ақ, қысқа,
ықшам түрде үстемеленеді.
Ойымыз дəлелді болу үшін тағы да мысалдар келтіре түсейік:
Мəңгіден бері жинала берген бітеу жара бір жарылмай қояр ма! Өзі жарылды. Екі жағы да кімнің кім екенін жете түсіндіре алған жоқ,
