Т. Н. Ер ме ко ва Ж. К. Отар бе ко ва Р. Н. Мұ на саева
§23. Қа зақ хал қы ның салт-дәс түр ле рі
жүктеу/скачать 2,89 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Сә лем де ме
- Кө рім дік жә не бай ға зы
- АРМАН - ПВ баспасы
|
§23. Қа зақ хал қы ның салт-дәс түр ле рі 1. Мә тін ді оқып, хал қы мыз дың салт-дәс түр атау ла ры мен олар дың мә нін тү сі нің дер. Сүй ін ші. Қу аныш ты ха бар жет кі зу ші адам: «Сүй ін ші!», «Сүй ін ші!» – деп ке ле ді. Мұн дай да қу аныш ты үй ие сі: «Қа ла ға ның ды ал!» – дей ді не ме се оған ри за бо ла тын дай сый лық ұсы на ды. Бұл – қу ану дың, ри за лық тың бел гі сі. Сә лем де ме – адам дар дың бір-бі рі не де ген сый лас ты ғы ның, құр мет тұ туы- ның ай қын бел гі сі. Сә лем де ме – көп тен көр мей са ғы ныс қан адам дар дың бір- бі рі не жі бер ген қым бат бұй ымы, асыл за ты, жең сік та ма ғы, қыс қы сы ба ға сы. Кө рім дік жә не бай ға зы. Жа ңа ту ған ба ла ға, жас ке лін ге, жас төл ге ал ғаш көр ген сәт те кө рім дік сұ рау – ха лық тың ежел гі дәс тү рі. Мұ ның ма ңы зы алып-бе ру де ға на емес, жа қын-жу ық тың адам гер ші лі гін, ни етін, жо ма рт- ты ғын да та ны ту дың бел гі сі ре тін де қа ра ла ды. Бай ға зы мен кө рім дік – екі бас қа ұғым. Кө рім дік адам ға, жан ды ға, бай ға зы кө бі не се жан сыз дү ние ге қа тыс ты бе рі ле ді. Ба зар лық. Алыс са пар ға сая хат қа, сау да жо лы на шық қан адам дар жер- лес те рі не, көр ші-кө лем, сый лас адам да ры на, жас ба ла лар ға ірі лі-ұсақ ты сый- лық тар әке ле ді. Оны «ба зар лық» деп атай ды. Же ті ата. Әр адам же ті ата ға дей ін жа қын ту ыс са на ла ды. Қа зақ хал қы же ті ата ға дей ін қыз алыс па ған. Же ті ата әке ден тө мен емес, жо ға ры та ра ты- ла ды. Олай бол са, же ті ата: 1) ба ла, 2) әке, 3) ата, 4) ар ғы ата, 5) ба ба, 6) түп ата, 7) тек ата («ата-тек» де ген сөз осы дан шық қан). Же ті ата ны та ра ту осы- лай жік те ле ді. («а за стан» лт ты эн цик ло пе диясынан) АРМАН - ПВ баспасы Все учебники Казахстана на OKULYK.KZ * Книга предоставлена исключительно в образовательных целях согласно Приказа Министра образования и науки Республики Казахстан от 17 мая 2019 года № 217 |