Тақырып экономикалық теорияның ПӘні мен әдісі. ҚОҒамдық Өндіріс негіздері
жүктеу/скачать 0,8 Mb.
|
| 2. Кәсіпкерлік этикасы.
Этика туралы түсінік алғаш рет Аристотель еңбектерінде кездеседі.Ол этиканы адамға не істеу керектігін тануға,не істеуге болатындығына анықтауға жіне неден бас тарту қажеттілігін сезінуге көмектесетін ұғым ретінде түсіндіріледі.Біз үшін этика-бұл ең адымен білім саласы,ерекше ғылым,ол адамдық қатынастарды қалыптастыру мен дамытуға мүмкіндік береді.Этика идеал және іс-әрекет ретінде бөліп қарастырылады.Бұл жерде этиканың екі түрі де біздің қызығушылығымызды туғызғанымен,әсірісе кәсіби этика немесе кәсіпкерлік этика аясындағы мәселелерге көңіл бөлінеді. Кәсіпкерлік этика елде,әлемде,сонымен қатар қандай да бір қызмет аясында қалыптасатын кәсіби этикада байқалатын мінез-құлықтың жалпы этикалық нормалары мен ережелеріне негізделеді.Азаматтардың мінез-құлықының жалпы этикалық нормаларына байланысты,кәсіпкерлік этика адалдық,адамгершілік, ар-ождан,абырой,мәрттік,сыпайлылық,сыйластық,намыс,дөрекілік және т.б. түсініктермен адам мінез-құлқының оң қағидаларымен, ал екіншілері-теріс қағидалармен байланысты. Жеке кәсіпкерлер мінез-құлқының ерекше сипаттарын тізбектеу кәсіпкерлік этиканың кешенді түсінігін сипаттайды. Ол қағидаларына,ескішілдікке,заңсыз,біліксіз бизнеске емес жалпы адами, жалпы ізгілік, инновациялық кәсіпкерліктің жалпы қағидаларына негізделген. Этика мәселелерін қозғай отырып, кәсіби этиканың бірнеше постулаттарын қарастырайық. Олардың негізінде кәсіпкердің этикалық кодексін анықтауға болады. Оларды келесідей түрлерге бөледі: Жалпы адами этика; Кәсіби этика; Корпоративтік және этиканың басқа да түрлері. Әмбебап этика-бұл кәсіби бейімділігі мен әлеуметтік функцияларына тәуелсіз,барлық адамдар үшін міндетті ережелер мен нормалар және қағидалар. Кәсіби этика қызметтің белгілі бір түрлеріне тән нормалардың, стандарттардың,талаптардың жүйесі болып табылады. Кәсіби этиканың негізгі қағидалары: Бейтараптылық,объективтілік; Турашылдық,толық дәлелдеу; Құпиялылық; Үлкен ұмтылыс; Кәсіби міндеттерді нақты орындау; Әлеуетті немесе айқын кикілжіңдерді болдырмау. Кәсіби этиканы зерттеу объектілеріне мыналар жатады: Еңбек ұжымдарының қатынасы; Қажетті деңгейде кәсіби борышын орындауға мүмкіндік беретін маманның адамгершілік қасиеттері; Кәсіби тұрғыдан тәрбиелеу ерекшеліктері; Аталған кәсіби ұжым үшін ерекше болатын адамгершілік нормалар, оның ішінде өзара қатынастар. Іскерлік этика келесідей ережелерге сүйенеді: Бәсеке әділетті болуы керек; Ең жоғары өнімділік пен табыс қоршаған ортаны бұзу есебінен қамтамасыз етіле алмайды; Адам техникаға емес,техника адамға қызмет етеді; Еңбекпен құрылған игіліктерді тұрғындардың белгілі бір санаттары бойынша ерекше бөлінуін болдырмайтындай етіп құру керек; Экономика қоғамдық мүдделермен санаса отырып,нақты моральдық нормаларға бағынуы керек; Қызметкерлердің кәсіпорын істеріне қатысуы жауапкершілік сезімін дамытады,еңбектенуге деген қалауын күшейтеді. жүктеу/скачать 0,8 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|