86.Арнаулы білімдерді пайдаланудың мына төмендегі нысандарын сипаттау: анықтамалық қызмет, аудармашыны тарту, педагог пен дәрігерді тарту. Олардың сот сараптамасынан негізгі айырмасын түсіндіру. Арнаулы ғылыми білім – сот-сараптамалық зерттеулердің әдістемелерінде іске асырылған, мазмұны ғылыми білімді құрайтын арнаулы білім саласы.
Қылмыстық сот ісін жүргізудегі арнаулы білімдерді мақсатқа лайықты пайдаланудың тек теориялык ғана емес, сонымен бірге маңызды практикалық маңызы да бар. Оларды қолданудың мақсаттарын дәлелдеу процесінде анықтау іс жүргізу нысандары заңымен көзделген арнаулы білім түрлерін пайдаланатын адамдардың функциялары мен өкілеттерін дұрыс түсіну үшін, демек, оларды пайдалану практикасында зандылықты қамтамасыз ету үшін маңызы бар.
Жіктеушілік элементтер кіретін арнаулы білімнің ең кеңейтілген және негізделген тізбесін В.Д. Арсеньев пен В.Г. Заблоикий берді. Авторлар арнаулы білімді пайдалануды мына субъектілермен байланыстырады: а) процесті жүргізуші адамдар (органдар); б) арнайы танымдары анықталатын, іс жүргізу ережелері бар хабардар адамдар (сарапшы, сарапшылық мекеменің басшысы, маман, аудармашы, педагог, дәрігер); в) іс жүргізу ережелері арнайы танымдармен анықталмайтын хабардар адамдар (ревизор, техникалық инспектор және т.б.) іс бойынша олар куәлар ретінде тіркеледі.
Алайда, сот ісін жүргізуде арнаулы білімдерді пайдаланудың нысандарын боліп шығару оларды іс жүргізушілікемес көздер- ден алынған деректерді пайдалану мен колданудын іс жүргізу нысандарын араластыруды болдырмау керек. Арнаулы білімдер
— тек іс жүргізушілік шығу тегі санаты болғандыктан, арнаулы білімдерді пайдаланудын нысандары занда тікелей көрсеткен тек іс жүргізушілік болуы тиіс.
Осыған байланысты, заңда арнаулы білімдерді пайдаланудың мынадай нысандары көзделген: оларды тікелей анықтаушының, анықтау органының тергеушінің, прокурор мен сот құрамының олардың іс жүргізу функцияларын орындау кезінде пайдалануы, маманның тергеу (сот) іс-әрекеттеріне қатысуы, сот сараптамаларын жүргізу, аудармашыны тарту, мылқау немесе саңырау адамнан жауап алу кезінде сөйлесу белгілерін түсінетін адамның қатысуы, дәрігердің қатысуы, кәмелетке толмаған процеске қатысушыдан жауап алу кезінде педагогтың қатысуы, сот сараптамаларына жатпайтын сараптамаларды жүргізу, ревизия жүргізу, хабардар адамдардың анықтамалық қызметі.