Әож 374. 02 Қолжазба құқығында бекжанова бахытжамал жорабекқызы

134 
 
 
 
 
Сурет 17 - Магистранттардың бақылау кезеңіндегі «Білім  
жинақтау», «Мамандықты игеру», «Диплом алу» мотивтерінің кӛрсеткіштері 
 
Жоғарыда  ұсынылған  диаграмма  бойынша  бақылау  тобындағы  және 
тәжірибелік 
тобындағы 
сыналушылардың 
жауаптарында 
үлкен 
айырмашылықтарды  байқаймыз.  Тәжірибелік  топтың  сыналушыларының 
жауаптарынан    білім  жинақтау  (бақылау  тобы  –  79%,  тәжірибелік  топ  -100%) 
мен мамандықты игеру (бақылау тобы – 74%, тәжірибелік топ -84%) бойынша 
мотивтерінің  маңыздылығын  ұғынады,  яғни  бұл  акмеге  қарай  ұмтылыстың 
белгісін  білдіреді.Ал  «Диплом  алу»  шкаласы  бойынша  екі  топтың 
кӛрсеткіштері  бірдей  (60%).  Екі  топтың  магистранттары  диплом  алуды 
маңызды деп санамайды, бұл жерде олар үшін ең бастысы  – білімді жинақтау 
мен  мамандықты  игеру.  Tӛменде  берілген  А.Мехрабианның  әдістемесінің 
нәтижесі  бойынша  бақылау  мен  тәжірибелік  топтарындағы  магистранттардың 
ӛз іс-әрекетінде жетістікке бағытталуының айырмашылықтарын  байқаймыз.  
 
Кесте  11  -  Тәжірибенің  бақылау  кезеңінде  анықталған  магистранттардың 
жетістік мотивациясының кӛрсеткіштері мен деңгейлері 
 
Тәжірибелік топ 
Бақылау тобы 
№ 
Жетісті
кті 
экстери
оризаци
ялау 
Жетістікті 
интериор
изация 
лау 
Жетістік  
мотивация 
сының 
даму 
деңгейі 
№ 
Жетістікті 
экстериор
изациялау 
Жетістікті 
интериори 
зациялау 
Жетістік  
мотивация 
сының  даму 
деңгейі 
 
1 
2 
3 
4 
5 
6 
7 
8 
1 
89 
94 
153 
1 
78 
80 
146 
2 
83 
86 
149 
2 
64 
69 
122 

135 
 
 
11 – кестенің  жалғасы 
 
1 
2 
3 
4 
5 
6 
7 
8 
3 
84 
85 
143 
3 
72 
80 
152 
4 
75 
91 
151 
4 
74 
58 
135 
... 
 
 
 
 
 
 
 
148 
85 
97 
156 
150 
81 
71 
140 
 
83 ұпай 
91 ұпай 
151 ұпай 
 
74 ұпай 
72 ұпай 
139 ұпай 
 
Жоғары 
жоғары 
жоғары 
 
орташа 
Орташа 
орташа 
 
Tӛменде  берілген  Е.И.  Роговтың  тұлғаның  шығармашылық  әлеуеті  мен 
креативтілігін  диагностикалау  әдістемесі  бойынша  бақылау  мен  тәжірибелік 
топтарындағы  магистранттардың  нәтижелерінде  динамикалық  ӛзгерістер 
байқалады.  Егер  тәжірибеден  кейінгі  жағдайда  бақылау  тобындағы 
сыналушылардың шығармашылық әлеуеті мен креативтілігінің кӛрсеткіштері – 
41,3 ұпайға тең болса (орташа деңгей), тәжірибелік топта – 48, 7 ұпай (жоғары 
деңгей).  Осы  нәтижелердің  кӛрсеткіштері  12  кестеде  және    18  суретте  
бейнеленген.  
 
Кесте  12  -    Бақылау  кезеңінде  анықталған  магистранттардың  шығармашылық 
әлеуеті мен креативтілігі  дамуының кӛрсеткіштері мен деңгейлері 
 
Бақылау тобы 
Тәжірибелік топ 
№ 
Шығарма 
шылық 
әлеует пен 
креативтілі
к 
№ 
Шығармашы
лық 
әлеует пен 
креативтілік 
 
№ 
Шығармашылы
қ 
әлеует пен 
креативтілік 
 
№ 
Шығармашы
лық 
әлеует пен 
креативтілік 
 
 
1 
41 
26 
39 
1 
48 
26 
58 
2 
43 
27 
35 
2 
36 
27 
51 
3 
47 
28 
38 
3 
51 
28 
49 
4 
48 
29 
41 
4 
45 
29 
45 
... 
 
... 
 
... 
 
 
 
25 
40 
148 
41 
25 
55 
150 
49 
 
 
  41,3-орташа-
71,9% 
 
 
 
48,7-
жоғары-90% 
 
 

136 
 
 
 
 
 
Сурет 18 - Тәжірибенің бақылау кезеңінде анықталған магистранттардың 
шығармашылық әлеуеті мен креативтілігі  дамуының кӛрсеткіштері 
 
Xоллдың  «Эмоциялық  интеллект  ЕQ»  тестісін  жүргізу  барысында  
болашақ  мамандардың  кәсіби  маңызды  қасиеттері  дамуының  деңгейін 
анықтауға мүмкіндік болды (кесте 13). 
 
Кесте  13  -  Магистранттардың  кәсіби  мәнді  сапаларының  дамуының 
кӛрсеткіштері 
 
Бақылау тобы 
Тәжірибелік топ 
№ 
Эм
оц
иялық 
тұра
қт
ылық
 
К
ре
ат
ивті
лік
 
Эм
па
ти
я 
Р
уха
ни
-
ада
м
ге
ршіл
ік
 
Р
ефл
ек
си
я 
№ 
Эм
оц
иялық 
тұра
қт
ылық
 
К
ре
ат
ивті
лік
 
Эм
па
ти
я 
Р
уха
ни
-
ада
м
ге
ршіл
ік
 
Р
ефл
ек
си
я 
1 
2 
3 
7 
5 
4 
1 
5 
5 
11 
     4 
4 
2 
5 
3 
7 
5 
3 
2 
3 
4 
10 
5 
5 
3 
4 
2 
5 
3 
3 
3 
5 
5 
8 
4 
5 
4 
4 
3 
6 
5 
4 
4 
5 
5 
9 
5 
5 
.. 
 
 
 
 
  .. 
 
 
 
 
 
148 
3 
5 
14 
3 
4 
15
0 
5 
4 
9 
5 
5 
  3,6-
орта 
3,2-
орта 
7,8-
орта 
4,2-
орта 
3,6-
орта 
 
4,6-
жоғар
ы 
4,6-
жоға
ры 
9,4-
жоғары 
4,6-
жоғары 
4,7-
жоғары 
 

137 
 
 
Бақылау  тобындағы  магистранттардың  «эмоциялық  тұрақтылығы»  (3,6 
ұпай), «креативтілігі» (3,2 ұпай), «эмпатиясы» (7,8 ұпай), «рухани-адамгершілік 
қасиеттері»  (4,2)  мен  рефлексиясының  (3,6  ұпай)  дамуы  орташа  деңгейде,  ал 
тәжірибелік  топтағы  магистранттардың  «эмоциялық  тұрақтылығы»  (4,6  ұпай), 
«креативтілігі»  (4,6  ұпай),  «эмпатиясы»  (9,4  ұпай),  «рухани-адамгершілік 
қасиеттері» (4,6 ұпай) мен рефлексиясының (4,7 ұпай) дамуы жоғары деңгейде.  
Mагистранттардың рефлексиялық ойлауының динамикалық даму деңгейін 
анықтау  үшін  А.В.  Карповтың  тұлға  рефлексиясының  даму  деңгейін 
диагностикалау әдістемесі қайталанып жүргізілді. Оның нәтижелері диаграмма 
түрінде  ...  суретте  кӛрсетілген.  Қалыптастырушы  тәжірибеден  кейінгі  кезеңде 
бақылау тобындағы магистранттардың тӛмеңгі кӛрсеткіші - 24%-ы тең, орташа 
кӛрсеткіші  -  58%-ға  тең,  жоғары  кӛрсеткіш  –  18%,  ал  тәжірибелік  топтағы 
магистранттардың орташа кӛрсеткіші 65%, жоғары кӛрсеткіш – 35% (сурет 19). 
Сонымен  тәжірибелік  топтағы  магистранттардың  рефлексиялық  ойлауының 
дамуы  айтарлықтай  ӛскен,  яғни  қалыптастырушы  тәжірибелік  жұмыстың 
тиімділігін дәлелдеді.  
 
24%
0%
58%
65%
18%
35%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
Бақ.тоб. 
рефлексиясы
Тәж.тоб. 
Рефлексиясы
төменгі
орташа
жоғары
 
 
Сурет 19  - Магистранттардың тәжірибеден кейін бақылау кезеңіндегі 
рефлексиясының даму кӛрсеткіштері 
 
Енді  осы  анықталған  акмеологиялық  дайындығының  әрбір  компонеттінің 
параметрлері  бойынша  магистранттың  ортақ  мәндегі  мотивациялық-
құндылықты,  мазмұндық,  әрекеттік  және  рефлексивті  компоненттерінің 
кӛрсеткіштері диаграмма түріндегі 19 суретте бейнеленген. 
 

138 
 
 
 
 
Сурет 20 - Бақылау тобындағы магистранттардың акмеологиялық 
дайындығының анықтау және бақылау кезеңдеріндегі даму кӛрсеткіштері 
 
 
 
Cурет 21 - Тәжірибелік тобындағы магистранттардың акмеологиялық 
дайындығының анықтау және бақылау кезеңдеріндегі даму кӛрсеткіштері 

139 
 
 
Жоғарыда  кӛрсетілген  диаграммаларда  тәжірибелік  жұмыстың  басында 
және  соңында  жүргізілген  бақылау  және  тәжірибелік  топтарындағы 
магистранттардың 
акмеологиялық 
дайындығының 
құрылымдық 
компоненттерінің    салыстырмалы  кӛрсеткіштері    бойынша  динамикалық 
ӛзгерістердің болғанын байқаймыз.  
Бірақ  бақылау  тобындағы  кӛрсеткіштер  орташадан  тӛмен  және  орташа 
деңгейдегі пайыздық коэффициенттермен бейнеленген.  
Eгер 
анықтау 
кезінде 
бақылау 
тобындағы 
магистранттардың 
акмеологиялық  дайындығының  мотивациялық-құндылықты  компонентінің 
кӛрсеткіші  –  62,5%    болса  (дамудың  орташа  деңгейі),  бақылау  кезеңінде  осы 
кӛрсеткіш  74%-ға  дейін  кӛтеріледі,  бұл  да  орташа  деңгейдегі  дамудың 
коэффициенті. Ал Тәжірибелік топтағы магистранттардың анықтау кезеңіндегі 
акмеологиялық  дайындығының  мотивациялық-құндылықты  компонентінің 
кӛрсеткіші – 58% болса, бақылау кезеңінде – 93% (жоғарғы деңгей).     
Aнықтау  кезеңінде  бақылау  тобындағы  магистранттардың  акмеологиялық 
дайындығының мазмұндық компонентінің кӛрсеткіші – 54%  болса (орташадан 
тӛмен  деңгей),  бақылау  кезеңінде  осы  кӛрсеткіш  73%-ға  дейін  кӛтеріледі,  бұл 
да орташа деңгейдегі дамудың коэффициенті.  
Ал  Tәжірибелік  топтағы  магистранттардың  анықтау  кезеңіндегі 
акмеологиялық  дайындығының  мазмұндық  компонентінің  кӛрсеткіші  –  58% 
болса (орташадан тӛмен), бақылау кезеңінде – 91% (жоғарғы деңгей). 
Aнықтау кезеңіндегі бақылау тобының әрекеттік компонентінің дамуы - 49 
%-ға тең, бақылау кезеңінде - 72%, анықтау кезеңіндегі тәжірибелік топта -58 % 
(орташадан тӛмен), бақылау кезеңінде - 90% (жоғары деңгей). 
Анықтау  кезеңіндегі  бақылау  тобының  рефлексиялық  компонентінің 
дамуы - 52%-ға тең, бақылау кезеңінде - 76%, анықтау кезеңіндегі тәжірибелік 
топта -66 % (орташа), бақылау кезеңінде - 96% (жоғары деңгей). 
Қалыптастырушы  кезеңнен  кейін  бақылау  жұмысын  жүргізу  барысында 
бақылау тобы мен тәжірибелік топ арасында айырмашылықты анықтадық.  
Tәжірибеден  кейінгі  кезеңде  бақылау  тобындағы  магистранттардың 
акмеологиялық  дайындығы  құрылымындағы  компоненттердің  (мотивациялық-
құндылықты,  мазмұндық,  әрекеттік  және  рефлексиялық)  кӛрсеткіштері 
орташадан тӛмен және орташа деңгейдегі, ал тәжірибелік топтың кӛрсеткіштері 
жоғары деңгейдегі нәтижелер диаграмма түрінде 22 суретте бейнеленген.  
Бұл  қалыптастырушы  тәжірибеден  кейінгі  ӛзгерістердің  болғанын,  яғни 
тәжірибелік  топтағы  магистранттардың  акмеологиялық  дайындығының  даму 
деңгейінің артқанын кӛрсетеді.  
 

140 
 
 
 
 
Cурет  22 -Тәжірибелік жұмыстың бақылау кезеңіндегі бақылау тобы мен 
тәжірибелік тобындағы магистранттардың акмеологиялық дайындығының 
құрылымдық компоненттерінің кӛрсеткіштері 
 
Eң  бастысы  тәжірибелік  топтың  респонденттерінің  акмеологиялық 
дайындығы қалыптасуына акмеологиялық шарттарының ықпалы болған.  
Tәжірибе барысында сапалық және сандық  кӛрсеткіштерді салыстырудың 
нәтижесінде тәжірибе басында құрылған магистранттар  тобының нәтижелерін 
бақылау  тобының  нәтижелерімен  салытырғанда  айтарлықтай  ӛзгерістердің 
болғанын байқаймыз. 
Cонымен, алынған мәлімет жүргізілген тәжірибелік жұмыс нәтижесінің оң 
болғанын  және  тәжірибелік  топтардағы  магистранттарды  акмеологиялық  амал 
тұрғысынан дайындау үдерісінің тиімділігін  дәлелдейді. 
Қалыптастырушы  тәжірибеге  дейін  болған  кӛрсеткіштен  бастап  одан 
кейінгі  кӛрсеткішке  дейін  магистранттың  акмеологиялық  дайындығы  
қалыптасуының  динамикасын  анықтау  үшін  Г.А.  Наседкинаның  келесі 
динамикалық қатарларының кӛрсеткіштерін қолдануды жӛн кӛрдік : 
 
              Ор.= (1а + 2в + 3с) : 100                                                                     (1)  
 
Oр.  –  магистранттың  акмеологиялық  дайындығының    деңгейі  ӛсуінің 
сандық  бағалауын  сипаттайтын,  орташа  кӛрсеткіш;  а,  в,  с  –  жоғарғы,  орташа, 
тӛмен деңгейлердегі пайыздық қатынастағы  магистранттар саны, ал «1»,  «2», 

141 
 
 
«3» - деңгейлердің салмақтық коэффициенттері. 
Cонымен,  біз  эксперимент  басында  және  соңындағы  магистранттың 
акмеологиялық  дайындығының  даму  деңгейі  ӛсуінің  сандық  бағалауын 
сипаттайтын орташа кӛрсеткішін анықтадық. Тәжірибенің басында Ор. = (1*20 
+ 2*106 + 3*24) : 100 = (20 + 212 + 72) : 100 = 3,04. Тәжірибенің соңында  = (1*0 
+2*38 + 3*112 = (1 + 76 + 112) : 100 = 4,13. Одан әрі тиімділік коэффициенті 
келесі формула арқылы есептелінеді (2):  
 
             К = Ор.(о.ж.б.) : Ор.(о.ж.с.)                                                                 (2) 
 
Oр.(о.ж.б.)  тәжірибеге  дейінгі  магистранттың  акмеологиялық  дайындығы 
деңгейінің  орташа  кӛрсеткішінің  мәні  –  3,04,  Ор.(о.ж.с.)  –  тәжірибеден  кейін 
магистранттың  акмеологиялық  дайындығы  деңгейінің  орташа  кӛрсеткішінің 
мәні-4,13.  Онда  тиімділік  К  =  3,04  :  4,13  =  0,74.  Бұл    айнымалылардың 
арасындағы байланыстың жақсы кӛрсеткішін кӛрсетеді.  
Cонымен 
зерттеу  бойынша  тәжірибелік-эксперименттік  жұмыстың 
нәтижесін  зерттеудің  мақсатымен  салыстыру  қорғауға  ұсынылған  қағидалар 
мен  болжамның  дұрыстығын  дәлелдеді.  Осыған  сәйкес  тӛмендегідей 
қорытындылар шығарылды: 
Tәжірибелік-экспериментальды  жұмыстың  маңызы  магистранттардың 
акмеологиялық  дайындығы  қалыптасуына  акмеологиялық  шарттардың 
ықпалын және жоғары оқу орнынан кейінгі білім жағдайында магистранттарды 
дайындау моделінің тиімділігін тексерумен анықталынады.  
«Педагогикалық  акмеология  »  элективті  курcын,  магистранттардың 
акмеологиялық  дайындығын  қалыптастыруға  бағдарланған  акме-тренингтер 
және  «Ең  үздік  магистрант»  байқауының  бағдарламасын  жүзеге  асыру 
барысында магистранттарды  дәріс және практикалық сабақтарға, тренингтерге, 
конкурстық  тапсырмаларды  орындауға  қатыстыру  мүмкіншілігі  пайда  болып, 
бұл ӛз кезегінде экспериментальды жұмыстың практикалық мәнін дәлелдеді.  
Бақылау  және  тәжірибелі  топтардан  алынған  нәтижелерді  салыстыру 
барысында  сапалық  және  сандық  ӛзгерістерін  байқаймыз.  Бұл  біздің 
тәжірибелік  жұмысымыздың  басында  тұжырымдалған  болжамымыздың 
дұрыстығын дәлелдейді.  
Tәжірибелік 
жұмысымыздың 
нәтижелерін 
бағалаудың 
негізінде 
магистранттардың 
акмеологиялық 
дайындығының 
ӛлшемдері 
мен 
кӛрсеткіштері анықталып, тексерілді. 
 
 
 
 
 
 
 
 

142 
 
 
                                                  ҚОРЫТЫНДЫ 
 
Қазақстандағы  жоғары  оқу  орнынан  кейінгі  білім  беру  жүйесі  еліміздің 
және  әлемдік  қауымдастықтың  әлеуметтік-экономикалық  саяси    және  ғылыми 
кеңістігі  болып  табылатын  сыртқы  ортамен  қарқынды  алмасудың  жоғары 
дәрежесімен сипатталатын ашық жүйе. 
 
Eліміздің  жоғары және жоғарыдан  кейінгі  білім беру  жүйесінде  мамандар 
дайындауда
 
білім  алушылардың  ӛз  мүмкіндіктерін ұтымды  пайдалана  отырып 
қоғам  дамуына  ықпал  етуге  қабілеттерінің  жетілуіне  ықпал  ету,  оны 
нәтижелілігін 
арттырудың 
теориялық 
негіздерін, 
педагогикалық-
психологиялық    тетіктерін,  алғышарттарын  анықтау    ӛзекті  мәселе  болып 
табылады.    Әсіресе  жоғары    кәсіби  білім  берудің  маңызды  бір  құраушысы 
болып  табылатын    болашақ  мамандардың  акмеологиялық  дайындығын 
қалыптастыруда  тұлғаның  ӛз  мамандығының  қоғамдық  мәнін  түсінуі,  соған 
сәйкес  кәсіби  дамуға  ерікті  түрде  ӛзін  жұмылдыра  алуының  маңызы  зор.  Бұл 
ретте  магистратура  деңгейіндегі  білімдік  үрдістің  акмеологиялық  парадигмаға 
негізделуі басты шарт. 
«Жоғары  оқу  орнынан  кейінгі  білім  жағдайында  мамандардың 
акмеологиялық  дайындығын  қалыптастыру»  атты  диссертациялық  зерттеу 
жұмысы  барысында  теориялық  және  қолданбалы  нәтижелер  алынды  және 
солардың негізінде тӛмендегідей қорытындылар жасауға мүмкіндік алдық.  
1.Жоғарыдан 
кейінгі 
білім 
жағдайында 
болашақ 
мамандардың 
акмеологиялық  дайындығын  қалыптастыру  мәселесіне  арналған  зерттеу 
жұмысында  мәселенің  еліміздің  инновациялық  экономикалық  даму 
бағдарламасына  сәйкес  ӛзектілігі  және  шешімін  табуға  тиісті  педагогикалық 
түйткілдің бірі ретінде әрі қарай пайымдауды қажет ететіндігі  дәлелденді.
 
2.Зерттеу  барысында  әзірленген  акмеологиялық  тұжырымдаманың 
мазмұныны  жоғары  оқу  орнының  болашақ  оқытушысының    ӛзінің  кәсіби  іс-
әрекетін    табысты  жүзеге  асыруға  субъективті  және  объективті  дайындығын 
қамтамасыз 
ететін 
ұстанымдарды, 
құрылымды, 
детерминанттарды, 
заңдылықтарды  ашып  кӛрсететін  әдіснамалық,  теориялық  және  әдістемелік 
сипаттағы негізгі қағидалар жиынтығымен анықталынады. Ұсынылып отырған 
тұжырымдама  жоғары  мектепте  және  обан  кейінгі  басқыштарда  мамандар 
дайындауды  қоғамның  әлеуметтік  экономикалық  сұраныстарына  сай 
ұйымдастыруды тиімді етеді. 
3.  Болашақ  мамандардың  акмеологиялық  дайындығын  қалыптастыру 
моделінің  тұжырымдамалық  негізі  ретінде  шығармашылық  психологиясы 
алынып, мазмұндық компоненттері анықталды. Магистранттарды дайындаудың 
құрылымдық-мазмұндық  моделінің  стратегиялық  мақсаты  ретінде  магистрант 
тұлғасының 
акмеологиялық 
дайындығын 
қалыптастыру 
белгіленді. 
Акмеологиялық  дайындық  тұлға  мен  іс-әрекет    кәсібилігінің  құрамдас  бӛлігі 
және  тұлғаның  ішкі  қарама-қайшылықтарды  жеңудегі  және  іс-әрекет 
жоспарлары 
мен 
бағдарламаларының 
шығармашылықпен 
жүзеге 
асырылуындағы  оның    ішкі  белсенділігінің  біртұтас  кӛрінісі  ретінде 

143 
 
 
қарастырылды.   
        4.  Жоғарыдан  кейінгі    білім  жағдайында  мамандар  дайындау  үдерісі 
акмеологиялық  шарттарының  бірі:  жоғарыдан  кейін  білім  беру  үрдісі 
мазмұнының  акмеологиялық  дайындықты  қалыптастыруға  бағыттылығы 
(бағдарламалар,  таңдау  курстары).  Зерттеу  барысында  дайындалып 
тәжірибеден  ӛткен  «Педагогикалық  акмеология  »  атты  элективті  пән  болашақ 
мамандардың акмеологиялық білімдерін арттырып, кәсіби әрекетте биіктіктерге 
қол жеткізудің теориясы мен практикасын меңгеруге ықпал етті. 
5.  Эксперимент  барысында  қолданылған  технологиялар  (педагогикалық, 
психологиялық,  акпараттық  -  коммуникациялық),  арнайы  тренингтер  мен 
әдістер    болашақ  ғылыми  педагогикалық  мамандардың  акме-дайындығының 
тиімділігін  арттыруға  ықпал  етті.  Магистранттардың  белсенді  танымдық, 
шығармашылық  әрекет  жағдайында  болуын,  субъектілігін  дамытуға  жағдай 
жасады.  Магистрлік  диссертациялар  орындауда  ғылыми  практикалық 
жаңалықтар жасауға кӛмектесті.  
6.Зерттеудің  тәжірибелік  кезеңінде  екі  жыл  қатарынан  ұйымдастырылған 
«Мамандықтың үздік магистранты» байқауы оған қатысушылардың ӛз таңдаған 
мамандықтарына  деген  сүйіспеншіліктері  мен  жауапкершіліктерін  арттыруға, 
табыстылыққа  қол  жеткізуге  қажетті  педагогикалық  қабілеттерді,  кәсіби 
шеберлікті  дамытуға  бағытталды.  Байқау  оған  қатысушылардың  ӛз 
шығармашылықтарын  кӛрсетіп,  бастамаларын    танытуға,  педагогикалық 
мамандықтың мәртебесін арттыруға ықпал етті. 
        7.  Болашақ  маманның  акмеологиялық  дайындығын    қамтамасыз  етуге 
бағытталған  ЖОО-ның  білім  беру  ортасы  әлеуметтік  байланыстар,  іс-әрекет 
және  қатынастар  жиынтығы    ретінде  қарастырылып,  онда  болашақ  маман  
тұлғасы  белгілі  бір  рӛлді  атқаратындығы,    ӛз  мәртебесіне  ие  болатындығы, 
қоғамдық мағыналы іс-әрекеттің субъектісі ретінде ӛзінің жеке қажеттіліктерін 
қанағаттандыратындығы,  магистранттарды  акмеологиялық  тұрғыда  дайындау 
үдерісі  деңгейінің  кӛтерілуіне  ықпал  ететіндігі  тәжірибелік  эксперимент 
түрінде дәлелденді.  
 Зерттеудің  қорытындылары бойынша мына тӛмендегі  ұсыныстар жасалды:  
1. Mагистрлерді акмеологиялық тұрғыда дайындауды ӛзекті мәселе ретінде 
кӛңіл  бӛліп,      арнайы  оқу  бағдарламалары  бойынша  мақсатты  түрде  әзірлеуді 
жолға  қою.  Бұл  ұсынысты  барлық  саладағы  магистрлер  дайындау  үрдісінде 
жүзеге  асыру  еліміздің  дамуын  ілгерілетіп,  ұлттық  қауіпсіздікті  қамтамасыз 
етеді. 
2.  Mагистратура  деңгейінде  білім  беруді  акмеологиялық  парадигмаға 
негіздеу  мақсатында  қазақ  тілінде  оқулықтар  мен  оқу  құралдарын  жазуға  оқу 
орындары,  кафедралар  арнайы  тапсырыстар  жасап,  тәжірибеге  ендірілуін 
қадағалау.  
3.  Білім  және  ғылым  саласындағы  журналдарда  «Педагогикалық 
акмеология»  атты  тұрақты  айдар    ашып,  мектеп  мұғалімдері  мен  жоғары  оқу 
орындары  оқытушыларының  тәжірибелері  мен  жаңашылдық  ізденістерімен 
бӛлісулерін ұйымдастыру. 

144 
 
 
4.  Педагогикалық  оқу  орындарында  кәсіби  шеберлікпен  еңбек  ететін 
оқытушылар  мен  магистранттар  мен  докторанттарға  арнап  шығармашылық 
шеберханаларын, зертханаларын ұйымдастыру. 
Жоғарыдан  кейінгі  басқышта  болашақ  мамандардың  акмеологиялық 
дайындығын қалыптастыру  күрделі және кӛпқырлы мәселе. Сондықтан зерттеу 
барысында алынған нәтижелерді оны шешудің бір ғана жолы деп есептеп, бұл 
бағыттағы  ізденістер  болашақта  педагогикалық  акмеологияның  басқа  да 
қырларын,  психологиялық  астарларын,  мамандардың    акмеологиялық 
құзыреттіліктерін  зерттеу  тұрғысында  ӛзінің  жалғасын  табуы  тиіс  деп 
есептейміз.      
   
                       
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

145 
 
 

жүктеу/скачать 2,28 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: