Әр тарау есеп шығаруға қажетті теориялық кіріспеден басталады



бет44/94
Дата04.12.2023
өлшемі2,14 Mb.
#134247
1   ...   40   41   42   43   44   45   46   47   ...   94
Байланысты:
himiya-esepterin-shygharw-zholdary.-10-synyp

ІІІ Сабақты бекіту
1. Электролиттік диссоциациялану дәрежесі деген не және ол қандай жағдайларға тәуелді?
2. Күшті және әлсіз электролиттердің қайсысында иондар берік байланысқан?
3.Барий гидроаксидінің 0,01 моль ерітіндісіндегі иондар концентрациясы анықтандар, егер α = 85%
4. Алюминий сульфатының 0,001 моль/л ерітіндісіндегі иондар иондар концентрациясын есептендер , егер оның диссоциалану дәрежесі α = 90%
5.Барий гидроаксидінің 0,001 моль ерітіндісіндегі иондар концентрациясы анықтандар, егер α = 85%
Үйге тапсырма:

  1. Магний сульфатының концентрациясы 0,01 моль/л ерітіндісіндегі магний ионының массасы 0,228 г болса , осы заттың диссоцацияланудәрежесі қандай.

2. Калий сульфатының 0,001 моль/л ерітіндісіндегі иондар иондар концентрациясын есептендер , егер оның диссоциалану дәрежесі α = 90%

25 – сабақ
Сабақтың тақырыбы: Диссоциациялану константасы
Сабақтың мақсаты:
Сабақтың барысы: І Ұйымдастыру кезеңі
ІІ Үй тапсырмасын текскру
ІІІ жаңа материалды меңгерту
Диссоциоциялану үрдісін ерітіндінің концентрациясына тәуелсіз диссоциоциялану констансасы арқылы сипаттаған ыңғайлы. Яғни, диссоциоциялану үрдісі кезінде орнаған тепе- теңдікті сипаттайтын тепе- теңдік констансасы (К д) деп аталады. Диссоциоциялану констансасы электролиттің диссоциоциялану қабілетін сипаттайды. Оның мәні неғұрлым үлкен болса, соғұрлым электролит молекулалары иондарға оңай ыдырайды. Диссоциоциялану констрансасы белгілі бір температурада электролиттің берілген еріткіште диссоциоциялануын сипаттайтын тұрақты шама.
Көп негізді қышқылдар мен құрамында бірнеше гидроксил топтары бар негіздер сатылып диссоциоцияланады. Олардың әр сатысына сай тепе- теңдік орнайды және олардың әрқайсысы жеке диссоциоциялану констансасымен сипатталады.
Енді электролиттің диссоциоциялану дәрежесі мен диссоциоциялану
Констансасының арасындағы байланысты қарастырайық. Ол үшін жалпы формуласы НА типтес бір негізді әлсіз қышқылдарды мысалға алайық:
(1- а) с ас ас
НА Н + Н
Егер оның жалпы концентрациясы / НА/ = ас


/ Н + / / А - / = ас.ас = а2 с
/НА/ ( 1- а)с (1-а)
Егер есептеулер кезінде өте жоғары дәлдік керек болмаса және а < 061 болса 6 онда жуықтап 1- а 1 деп алуға болады. Онда К 2 ас .
Бұдан а = К
С
Бұл формуладан электролиттің диссоциоциялану дәрежесі оның ерітіндідегі концентрациясына кері пропорционал екенін көруге болады. Ерітіндінің концентрациясы неғұрлым төмен болса, электролиттің диссоциоциялану дәрежесі соғұрлым жоғары болады. Концентрацияға кері 1/ с шамасын сұйылу деп атайды. Яғни ерітінді сұйылған сайын электролиттің диссоциоциялану дәрежесі жоғарылайды.
Бұл заңлықты осы байланысты алғаш байқаған ғалым В.Оствальдтің құрметіне Оствальдтің сұйылту заңы деп атайды.
Электролиттің концентрациясы 100 есе азайғанда, оның диссоциоциялану
Дәрежесі жуық шамамен 100 = 10 есе жоғарылайды.
Егер диссоциоциялану дәрежесі а > 0,1 және диссоциоциялану констансасы К = 06 -0,001 аралығында болса, онда есептеулерді дәл формула бойынша жүргізу керек:
К = а2 с
( 1- а)
а2 с + аК – К = 0
Егер /Н +/ = ескерсек: К = [Н+] 2
(с- [Н+])
Бұдан : [Н+] 2 + К [Н+]2 – Кс = 0
Жалпы а мен [Н+] мәндерін есептеу үшін жуық формула мен дәл формулалардың қайсысын қолдану керек екендігін былай шешуге болады.
Е гер а< 12 а < 01 2 болса, онда; а2 = К К < *10-2 немесе с
с с
екенін көреміз. Демек, электролиттің концентрациясы оның диссоциоциялану констансасының мәнінен кем дегенде 100 есе жоғары болса, сонда ғана жуық формуланы қолдануға болады.
1-мысал Көлемі 1 л 10 – 3 М бинарлы электролит ерітіндісінде 6,041 * 1020 бөлшектер диссоциоцияланбаған молекулалар және иондар бар. Диссоциоциялану дәрежесін есептеңіздер.
Шешуі:
Әлсіз бинарлы, мысалы, НВ электролиттің диссоциоциялану реакциясының теңдеуін жазып және диссоциоциялану дәрежесін а арқылы өрнектей отырып, молекула және иондардың бастапқы және
НВ Н+ В Е
с 0 0 с
с (1-а) ас ас с (1+ а)
бастапқы кезде жүйедегі диссоциоцияланбаған молекулалар санын есептейміз. Жүйедегі электролиттің концентрациясы с = 10 -3 моль /л және көлемі 1 л кезіндегі моль саны : v (НВ) = с / V = 10-3 моль. Бұл өлшем мынадай молекула санына сәйкес келеді: N = N А * v (НВ) = 6,02 * 1023 * 10-3 = 6,02 * 1020.
Диссоциоцияланбаған молекулалар мен түзілген иондар саны с (1+ а) өлшеміне пропорционал болғандықтан мынадай ропорция құрамыз:
с - 6,02 * 10 20
с (1+а) - 6,041 * 10 20
Бұдан: а = 0,035 % .


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   40   41   42   43   44   45   46   47   ...   94




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет