Ерітінділерді дайындауда жүргізілетін есептік формулалар
Белгілеулер:
а -бастапқы заттағы берілген заттың мөлшері,масс.%
в-бастапқы ерітіндідегі заттың мөлшері, масс.%
N-дайындалған ерітіндінің нормальды концетрациясы, моль/л
N/-бастапқы ерітіндінің нормальды концетрациясы, моль/л
Р-дайындалған ерітіндінің концентрациясы, масс.%
Q-заттың массасы, г
V/-бастапқы ерітіндінің көлемі, мл
Vо-қосылған ерітіндінің көлемі, мл
Э-заттың эквиваленттік массасы, г/моль
ρ-дайындап алынған ерітіндінің тығыздығы, г/мл
ρо-еріткіштің тығыздығы, г/мл
ρ/-бастапқы ерітіндінің тығыздығы, г/мл
С - көлемі 1 литр ерітіндідегі еріген заттың граммы, г/л
S - массасы 100 грамм еріткіштегі еріген заттың граммы, г/100г
Берілген проценттік концентрациялы ерітінді дайындау
а) Көлемі 1 литр еріткіштегі заттың массасы (г):
ә) Көлемі 1 литр еріткіштегі бастапқы ерітіндінің көлемі (мл):
в) Көлемі 1 литр дайындалған ерітіндідегі заттың массасы (г):
г) Көлемі 1 литр дайындалған ерітіндідегі бастапқы ерітіндінің көлемі (мл):
Берілген нормальды концентрациялы ерітінді дайындау
а) Көлемі 1 литр еріткіштегі заттың массасы (г):
ә) Көлемі 1 литр еріткіштегі бастапқы ерітіндінің көлемі (мл):
в) Көлемі 1 литр дайындалған ерітіндідегі заттың массасы (г):
г) Көлемі 1 литр дайындалған ерітіндідегі бастапқы ерітіндінің көлемі (мл):
Концентрациясы белгілі ерітіндіні сұйылту арқылы ерітінді дайындау
Концентрациясы белгілі ерітіндіні белгілі концентрцияға дейін сұйылту мақсатында ерітіндінің көлеміне қосылатын еріткіштің көлемін есептеу үшін келесі формуланы қолданады:
Көлемін 1 литрге дейін сұйылту арқылы берілген концентрациялы ерітіндіні дайындау үшін бастапқы ерітіндінің көлемін есептеу үшін жоғарыда келтірілген (г) пунктіндегі формуланы қолдану қажет.
Практикада ерітіндінің бір концентрациясынан басқа концентрацияға ауыстыру жиі кездеседі. Ерітіндінің молярлық концентрациясынан нормальды концентрацияға ауыстыру кезінде келесі жағдайды ескерген жөн: HCI, HNO3, KOH, NH4OH типті қосылыстардың ерітінділері үшін эквивалент және моль мәндері сандық жағынан бір-біріне сәйкес келеді. Ал Ca(OH)2, H2SO4, CuSO4 типті қосылыстардың ерітінділері үшін эквивалент 0,5 мольға тең. Сондықтан осы заттардың 1 н ерітінділері 0,5 М, ал молярлық ерітінділері – 2 н болады. Проценттік концентрациялы ерітіндіден молярлық, нормальды концентрациялы ерітіндіге және керісінше ауысқанда сәйкес ерітінділердің тығыздығын міндетті түрде білу керек. Есептеуге қажетті формулалар келесі кестеде жинақталған.
Концен
трация
|
m
|
M
|
N
|
C
|
P
|
S
|
m, моль/1000 г
|
m
|
|
|
|
|
|
M, моль/л
|
|
М
|
|
|
|
|
N, моль/л
|
|
|
N
|
|
|
|
C, г/л
|
|
MMз
|
NЭ
|
C
|
10P
|
|
P, % (масс.)
|
|
|
|
|
P
|
|
S, г/100 г
|
|
|
|
|
|
S
|
Ерітінді концентрациясын есептеудің формулалары (М-еріген заттың мольдік массасы, г/моль; Э-эквиваленттік масса-г/моль; ρ-ерітіндінің тығыздығы, г/мл)
Достарыңызбен бөлісу: |
