Еркін бөлшектің қозғалысы


Жарыктын толкындык сипат Гюйгенс-Ференель принципі



бет5/10
Дата06.01.2022
өлшемі47,15 Kb.
#15527
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10
Байланысты:
еркін бөлшек

Жарыктын толкындык сипат Гюйгенс-Ференель принципі. Толқындардың жолдарында кездесетін кедергілер мен бөгеттерді орап, айналып өту құбылысын дифракция деп аталады. Кең мағынада ,дифракция деп жарықтың түзу сызықты жолдан бұрылу құбылысы айтылады. Яғни , толқынның түзу сызықты таралуынан, геометриялық оптиканың заңдарынана ауытқуы дифракция деп аталады. Дифракцияны Гюйгенс принципі түсіндіреді- екінші ретті толқындар бірінші ретті толқындардың алдындағы кедергілер мен бөгеттерден бұралып айналып өтеді. Ференель гюйгенс принципін екінші ретті толқындардың когерентті болуымен және олардың интерференциясымен толықтырады. Гюйгенс-Ференель принципі бойынша S жарық көзінен шыққан жарық толқыны екінші ретті когерентті толқындардыың суперпозициясы(қосындысы) ретінде өрнектеледі, екінші ретті толқындар ьолса, екінші ретті жарық көздерінен таралады. Ал , екінші ретті жарық көздері дегеніміз S жарық көзін қамтып жататын кез келген тұйық беттің шексіз аз элементері. Кинетикалық энергия. Материалдың нүктеге түсірілген күштің жасаған жұмысы дененің жылдамдығының өзгеруіне байланысты. Бұл байланыс материалдық нүктенің кинетикалық энергиясы деп аталады. Берілген санақ жүйесіндегі материалдық нүктенің кинетикалық энергиясы масса мен жылдамдықтың квадратының көбейтіндісінің жартыссына тең Ек= m Егер дене инерция күшінің нәтижесінде ds- ке орын ауыстырса , істелген жұмыс dA=Fds, dA=Fds=mads=m= d k. Яғни жылдамдық қозғалысыныңмассасы m дененің кинетикалық энергиясы.

dEk= . сонымен кинетикалық энергия дененің тек массасы сен жылдамдығына тәуелді. Сондықтан ол 1) жүйенің күй функцияясы болып табылады

2) барлық уақытта оң

3) әртүрлі инерциалды санақ жүйесінде бірдей емес .

Потенциалдық энергия . Потенциалдық энергия дененің өзара орналасуын және араларындағы әсерлесу күшін сипаттайтын жүйенің механикалық энергиясы. Потенциалдық энергия денеің немесе олардың бөлшектерінің өзара орналасуы кезіндегі жұмыс қорымен өлшенеді. Мысалы , материалдық нүкте ауырдық күшінің біртекті өрісінде қозғалғандағы , яғни бір денені бір деңгейден 2-ші деңгейге көтергенде істелетін жұмысты есептеу арқылы потенциалдық энергия табуға болады. Массасы дене жер бетінен h биіктікке көтерілсін , сонда оның потенциалдық энергиясы жасалған жұмысқа тең dA= mgdh немесе A= Ep=mgh

Ендеше 1) масасы m денеің h биіктікке көтерілген кездегі потенциалдық энергия Ep=mgh

2) Х- ұзындыққа созылған серіппенің потенциалдық энергиясы Ep=

Энергияның сақталу заңы . Егер тұйықталған механикалық жүйеде потенциалдық және кинетикалық энергия қосындысы тұрақты шама болса, мұндай жүйелер консервативтік жүйелер деп аталады . Егер тұйықталған механикалық жүйеде потенциалдық және кинетикалық энергия қосындысы кемісе механикалық энергия энергияның басқа түріне айналады. Мұндай жүйелер диссипативтік жүйелер деп аталады . денеің қозғалыс кезіде , кез келген уақыт мезетінде оның кинетикалық және потенциалдық энегияларынң қосындысы тұрақты болады. Екр= const Бұл табиғаттың негізгі заңы болып табылады . Энергияның сақталу заңын кеңірек түсіну мынаны көрсетеді энегия жоғалмайды және жоқтан пайда болмайды , ол тек бір түрден екінші түрге ғана ауысады . Энергияның бір түрі қаншаға кемісе , 2-ші түрі соншаға артады. Басқаша айтқанда , қозғалыссыз материя болмайды. Қозғалыс – материяның өмір сүру формасы.





Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет